13. Manama Diyalog Toplantısı, dün Bahreyn’de başladı. Toplantıda, bölgesel güvenliğin ve bölge devletlerinin karşılaştığı güçlüklerin yanı sıra Orta Doğu ve uluslararası alandaki terörizm ve aşırıcılık tehlikeleri ele alınıyor.

Toplantılar, Sky News Arabia televizyonu tarafından hazırlanan bir video gösterisiyle başladı. Diyalog toplantısına, Kral Faysal Araştırma ve İslami Çalışmalar Merkezi Başkanı Prens Turki el-Faysal, Irak Dışişleri Bakanı İbrahim Caferi ve Endonezya’daki Wahid Merkezi Başkanı Winni Wahid de katıldı.

Irak Dışişleri Bakanı Caferi, yaptığı konuşmada ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve ABD Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşıma kararını kınadı. “Bu kötü bir karardır ve büyük bir yankı uyandıracaktır.” ifadelerini kullandı. Caferi, kararın ülkesini de etkileyeceğini kaydetti.

Diyalog toplantısı özellikle de bölgedeki İran ve Irak’taki Haşdi Şabi’nin rolü ile ilgili sorular sırasında gerilim yaşandı. Caferi, birçok kez Iraklı olduğunu, Araplığını sevdiğini ve Manama’da olma sebebinin İran’ı savunmak veya eylemlerini haklı çıkarmak olmadığını vurguladı.

Prens Turki el-Faysal ise bölgedeki İran rolüne değinirken, Tahran rejiminin devletlerin iç işlerine karıştığını ve terörist militanlara destek verdiğini kaydetti. İran’ın Husilere, Esed’e ve Hizbullah’a verdiği desteğin gizlenemeyeceğini söyleyen Prens el-Faysa da “BM raporlarına göre Yemen’deki İran müttefikleri, eski Cumhurbaşkanı’nı ve 2000 destekçisini öldürdü.” dedi.
DEAŞ’la mücadele

Toplantıların en önemli gündem maddelerinden biri de DEAŞ’la mücadeleydi. Irak Dışişleri Bakanı Caferi, DEAŞ terör örgütünün ülkesinde yenilgi yaşadığını söyleyerek bu zaferin yalnızca Irak için değil, herkes için olduğunu kaydetti. Bakan, “Hayalini kurduğumuz zafer, elde edildi” dedi.

Bakan Caferi ayrıca, DEAŞ’ın ülkesinden ayrılmasından sonra yöneldiği bölgeler hakkında sorulan soruya yanıt olarak “DEAŞ’ın arkasından gitmek ve onları takip etmek bizim görevimiz değil. Bu veya şu ülkeye mi gittiler? Önemli olan şey onları yendik ve onlardan kurtulduk” ifadelerini kullandı.

Caferi, terörizmin yenilmesindeki asli neden olarak gösterdiği Irak’ın sosyal yapısına dair de övgüyle bahsetti. Aynı şekilde Irak’ın DEAŞ tarafından yok edilen alanlar için Marshall Yardımları benzeri uluslararası bir çabaya ihtiyaç duyduğunu kaydetti.

Prens el-Faysal ise da “Irak ordusu bu savaşı başarıyla yürüttü” diyerek zafer kazanan Irak ordusunu ve güçlerini tebrik etti.

Wahid Merkezi Başkanı Winni Wahid’in de gündeminde terörizm vardı. Wahid yaptığı konuşmada Endonezya’nın 200 milyon Müslüman’ı barındırdığına dikkat çekerek sadece 500 kişinin teröre karıştığını kaydetti. Wahid, ülkesinin, terörle mücadelede Suudi Arabistan’ın tecrübelerinden faydalandığını vurguladı.

Manama Diyalog Toplantıları

Manama Diyalog Toplantıları yılda bir kez düzenleniyor. Bölge ülkelerinin karşılaşabileceği güvenlik sorunları, bunlarla nasıl baş edilebileceği konusunda görüş alış verişi ve entelektüel etkinlikler içeriyor. Toplantı, her oturumda bölgenin güvenliğini, istikrarını, bölgedeki siyasi ve ekonomik kalkınma sürecini etkileyen önemli ve ciddi konuları ortaya çıkarmayı hedefliyor. Ayrıca dünyanın dört bir yanından tartışmalara katılan kıdemli diplomat, politikacı ve ekonomistlerden sorunları çözme konusunda görüşleri bekleniyor.

Bu yıl düzenlenen toplantılarda 20’den fazla ülkeyi temsil eden konuklar bölgedeki ülkelere ve halklara istikrar sağlayacak bir güvenlik sisteminin nasıl oluşturulabileceğini görüşüyor. , Ayrıca bölgedeki istikrar çabalarında ABD’nin rolünü masaya yatırıyor.

Bugün düzenlenecek oturumlarda uzmanlar, bölgesel güvenlik konularını daha detaylı bir şekilde ele alacak. Özellikle Yemen ve Suriye’deki savaşlar, Irak’taki durum ve çatışmaların çözümü konularına değinilecek olan Manama Diyalogu’nda Körfez bölgesindeki savunma işbirliği ve kalkınma araçları, dünya piyasasındaki petrol fiyatlarında düşüşün sebep olduğu durum çerçevesinde yaşanacak ekonomik reformlar da görüşülecek.

Diyalog toplantılarına bölgedeki birçok ülkeden dışişleri bakanlarının, savunma bakanlarının, genelkurmay başkanlarının, istihbarat yetkililerinin yanı sıra Amerika, Asya, Afrika ve Avrupa ülkelerinden birçok araştırmacının, akademisyenin, diplomatın, siyasi analistin, ekonomistin ve stratejistin katılması bekleniyor.

Diyalog, önceki toplantılarda özellikle Körfez ülkelerinin güvenliği gibi bölgesel konularda yerel siyasi oluşumlarla uluslararası güçler arasında görüş birliğinin sağlanmasına katkıda bulunmuştu.