Irak’ta en üst kesimden en alt kesime bütün vatandaşlar, teröre karşı bu yıl elde edilen zaferin 2018 ve sonraki yıllarda ele alınması gereken sorunların önemini azaltmadığını bilir. Bu sorunlardan bazıları ABD’nin 2003’te Irak’ı işgali ve DEAŞ’a karşı savaş.
Hemen hemen tüm Iraklılar, Irak’ı bekleyen en önemli sorunun, 2003’te Baas’ın devrilmesinden bu yana ortaya çıkan devlet kurumlarındaki yolsuzluk olduğunda hem fikir. Yolsuzluk dosyasının bu tarihten önce açıldığı görüşünde olanlar ise, bunun 90’larda Irak’ın Kuveyt’i istilasından sonra uluslararası kuşatma yıllarıyla başladığına inanıyor.
Bağdat ve Erbil arasındaki gergin ilişkiler, Eylül ayındaki Kürt referandumu ile daha da belirgin bir hal aldı. Radikal sorunları çözmek için en önemli engeller arasında, 13 trilyon Irak Dinarı olan bütçe açığı ve ülkenin mali kriz içinde bulunduğu dönemde savaştan hasar gören bölgelerdeki restorasyonu sağlamak bulunuyor. Göç edenlerin DEAŞ’ın hasar verdiği Irak topraklarına döndüğü bu dönemde, yalnızca 5 aylık görev süresi kalan İbadi hükümeti, mayıs ayındaki yerel ve genel seçimlere hazır.
Ulusal Bilgelik Hareketi lideri Fadi eş- Şimri Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Haydar İbadi’nin yolsuzlukla mücadeleye ilişkin son haftalarda yaptığı açıklamalardan sonra gerçek sonuçlar görmek istiyoruz” dedi. Konunun karmaşık ve zor olduğunu ifade eden Şimri, İbadi’nin kayda değer bir ilerleme sağlayamadığı görüşünde. “Başbakanlık döneminde uygun atmosferi yaratma yolunda ilk adımları atabilir” ifadelerini kullanan Şimri, yolsuzluk dosyası ile ilgilenmenin, büyük başkanların hesap vermesiyle ilgili değil, yolsuzluğun uygulandığı devlet ve hükümet bünyesindeki boşlukları doldurmakla olacağını belirtti.
Zarar gören bölgelerin yeniden yapılandırılmasının bir parçası olan ekonomik dosyanın, gelecek yıl ülkenin karşılaşacağı zorluklardan birini oluşturduğuna inandığını ifade eden Şimri, “Irak’taki ekonominin geçtiğimiz yıllarda net bir kimliği yoktu. Devlet ve hükümet bununla baş etmek zorunda” dedi. Erbil ve Bağdat arasındaki gergin ilişkinin bu yıl da devam edeceğini ve diğer bir sorunun ise Mayıs ayındaki seçimler olacağını ifade etti. Şimri, hükümetin Federal Mahkeme’nin kararlarını kabul edip, referandum konusunda geri adım atmasından sonra, bölgedeki sert tutumun geçerli bir politika olmadığını belirtti.
Ancak gazeteci ve yazar Amer Bedr Hassun, 2018’in öncesinde olduğunu gibi sonrasında da Irak’ın açık bir mücadele içinde olacağını ve birçok kesimin ülkenin yıllar boyu yolsuzlukla karşı karşıya olduğuna dair görüş birliğinde olduğunu belirtti. Irak’ın en belirgin mücadelesinin ‘silahların kutsallığının geri getirilmesi’ olarak gördüğünü ifade eden Hassun, “Bu bir şekilde gerçekleşecek. Devletin dışında kimsede silah olamaz. Bu anayasada da böyle” dedi. Gelecek seçimlerin, ‘farklı’ olacağına inandığını söyleyen Hassun, “Çünkü İbadi ve eski Başbakan Nuri el-Maliki, aynı savaşın çocukları. Ancak ikisi ayrı listede sunulacak ve bu durum en büyük bloğu parçalayarak oyları dağıtacak” dedi.
Petrol ve ekonomi uzmanı Hamza Cevheri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, yolsuzluğun yeni yılda Irak devletinin ve başbakanın karşı karşıya olduğu en büyük sorun olduğunu ifade etti. “Yolsuzluk, hükümet, parlamento, yargı ve bağımsız organlar gibi devletin tüm taraflarını ve çeşitli kollarını kapsıyor” diyen Cevheri, hakim ya da bakanların özel ilkelere göre atanmasının da bir çeşit yolsuzluk olduğuna ve bunun da yıllardır Irak’ta süregeldiğini belirtti.
Cevheri, İbadi’nin seçimlere 5 ay kala karmaşık ve zor bir mesele olan yolsuzluk konusunun çözümü için, tüm dini, siyasi ve sosyal çevreleri bir araya getirmek zorunda olduğundan dolayı bu konuyu çözüme kavuşturamayacağı görüşünde.