Afrika Birliği dün yaptığı açıklamada 44 üye devletin, bölgesel ekonomik kalkınmayı sağlamak amacıyla kıtasal serbest ticaret anlaşmasını imzaladığını duyurdu.

Afrika Birliği Müsteşarlığı Başkanı Faki Muhammed, Ruanda’nın başkentinde yapılan zirvenin kapanış konuşmasında “44 ülke kıtasal serbest ticaret bölgesinin kurulmasını öngören anlaşmayı imzaladı” dedi.

İki yıllık müzakerelerinin ardından Afrika devletleri arasında dünyanın en büyük serbest bölgesinin kurulması, Afrika Birliği’nin daha yüksek düzeyde entegrasyonunu sağlamak için en önemli projelerden biri özelliği taşıyor.

Ancak anlaşma imzacı devletler tarafından parlamentolarında onaylancak ve 180 gün sonra yürürlüğe girebilecek.

Henüz anlaşmayı imzalamayanların listesi hazır değil. Ancak bu listede bulunmayan en önemli ülkelerden biri Nijerya. Bu ülkenin cumhurbaşkanı Muhammed Buhari, ülkesinde daha fazla istişare yapabilmek için zamana ihtiyacı olduğunu söyleyerek bir hafta önce toplantıdan çekilmişti.

Afrika’nın en büyük pazarı olan Nijerya, iş adamları ve sendikalarının itirazları nedeniyle anlaşmayı imzalama konusunda tereddüt gösteriyor. Bu durum, anlaşmanın 44 ülke parlamentolarında onaylanmasının zorluklarla karşılaşacağının bir göstergesi.

Bu konuda Afrika Birliği Ticaret ve Sanayi Komisyonu başkanı Albert Muchanga, “Bazı ülkelerin çekinceleri var ve henüz ülkelerindeki istişarelerini tamamlamadılar” dedi. Muchanga sözlerine şöyle devam etti: “Ancak temmuz ayında, isteksiz ülkelerin de anlaşmayı imzalamalarını beklediğimiz ikinci bir zirveyi Moritanya’da yapacağız.”

Geçtiğimiz hafta Nijerya Cumhurbaşkanı Muhammed Buhari, serbest ticaret anlaşmasını imzalamak için Afrika Birliği’nin olağanüstü zirvesine katılmak için Ruanda başkenti Kigali’ye gitmeyeceğini açıklamıştı.

Nijerya Cumhurbaşkanlığı ofisinden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Cumhurbaşkanımız Kigali’deki toplantıya gitmeyecek. Zira bazı paydaşlar kendilerine danışılmadığını söylüyorlar. Çekinceleri nedeniyle daha fazla zamana ihtiyaç var.”

En büyük sendikalardan biri olan Nijerya Çalışma Kongresi, ülkenin pazara açılmasının sonuçları konusunda endişelerini dile getirdi ve müzakerelere daha fazla katılım çağrısında bulundu.

Sendikanın genel sekreteri Eyyüba Vaba, “ Bize danışılmamasından dolayı şok olduk. Cumhurbaşkanından Kigali’de veya başka bir yerde anlaşmayı imzalamamasını istiyoruz” dedi.

Bu anlaşma, serbest ticaret bölgesinde 54 Afrika ülkesinin de bulunmasını hedefliyor. Ayrıca bu anlaşmanın, Güney Afrika Kalkınma Topluluğu, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu vb. tüm bölgesel ticaret bloklarını kapsadığı varsayılmaktadır.

Nijerya, 190 milyonluk nüfusu ile büyük bir pazardır. Ülke, petrol fiyatları düşmeden önce kıtadaki ilk ham petrol üreticisi ve Afrika ekonomisinin ilklerindendi.

Ekonomik durgunluktan kurtulmak için Buhari sıkı bir korumacı ekonomi politikası benimsedi ve yerli üretimi teşvik etmek için pek çok kalemin ithalatı engelleyen ürün listesi oluşturdu.

Öte yandan Fas Kralı VI. Muhammed, Afrika Serbest Ticaret Bölgesi’ni oluşturmanın Afrika kıtasının gelişmesinde önemli adım olduğunu ve bu girişimin Afrikalılar tarafından yapılıp onların çıkarlarına hizmet edeceğine inandığını belirtti.

Dün, Ruanda başkentinde düzenlenen Afrika Birliği’nin olağanüstü zirvesinde konuşan Kral VI.Muhammed, başkan Saadeddin Osmani’nin bildiriyi okumasının ardından Afrika kıtasal serbest Ticaret bölgesinden söz ederek şöyle dedi: “Bugünkü toplantımız tarihi bir dönüm noktasıdır. Dünyanın en büyük ve en kalabalık nüfusu olan serbest ticaret bölgesinin yaratılması, dünyadaki benzerleriyle kıyaslandığında, Afrika’nın yarını ve geleceği inşa etme konusundaki ortak irademizin samimiyetini açıkça yansıtmaktadır” dedi ve şunları ekledi:

“Bu hareket, bizi dayanışma alanında yeni ufuklara, uygulamalara ve mekanizmalara götürecek yeni bir dönemin başlangıcına işaret ediyor: Kıta seviyesinde bir serbest bölgenin kurulması, enerjilerin harekete geçirilmesine, uzmanlığın geliştirilmesine ve yaratıcı düşüncenin canlandırılmasına katkıda bulunacaktır. Ayrıca bu atılım, gençlerin güçlü ve entegre bir Afrika kıtası oluşturmak konusundaki kararlığına da denk düşüyor.”

Fas kralı konuşmasında, Afrika kıtasının her alandaki dinamizmini, özellikle de zengin doğal kaynaklarını ve muazzam insan potansiyelini vurguladı. Afrika Serbest Ticaret Bölgesinin Afrika devletleri arasındaki ticaretinin geliştirilmesi için bir çok önlemin alınmasının önemine işaret etti.

Kral, “Aynı zamanda bu anlaşmanın yatırım ve ekonomik kalkınmayı teşvik edecek, kıtada bağlantılar geliştirecek ve Afrika’daki entegrasyona yeni bir dinamizm katacak, uluslararası gerçeklerle uyumlu entegre ve refah içinde bir Afrika oluşturan bir adım olacaktır” dedi.