Birleşmiş Milletler, (BM) Han Şeyhun’da 7 ay önce düzenlenen ve aralarında 30’dan fazlasının çocuk olduğu 87 kişinin hayatını kaybettiği sarin gazı saldırısından Suriye rejim güçlerini sorumlu tuttu.
BM müfettişlerinin hazırladığı raporda “Kurul, 4 Nisan 2017’de İdlib vilayetine bağlı Han Şeyhun’da sarin gazı salınmasından Suriye Arap Cumhuriyeti’nin sorumlu olduğundan emindir” denildi.
Han Şeyhun’da, aralarında küçük çocukların da olduğu, ölü ve yaralı fotoğrafları dünya kamuoyunda infial yaratmıştı.
Doktorlar, kimyasal silah saldırısının olduğu Han Şeyhun’a 90 km kadar uzaklıktaki Bab el-Heva Hastanesi’ne getirilen 8 kişi üzerindeki gözlemlerine dayanarak, kurbanların ağızlarından köpükler geldiğini, nefes almak için uğraş verdiklerini, kas spazmları geçirdiklerini anlattı. Bunlar sarin gazına maruz kalmanın tipik belirtileri.
ABD, İngiltere, Fransa’nın gibi batılı devletler, kimyasal silah saldırılarından Suriye rejimini sorumlu tuttu.
Eski Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, “katliamın sorumlusu” Suriye rejimi açıklamasında bulunurken, İngiltere de “eldeki bütün kanıtlar, Esed rejiminin suçlu olduğunu gösteriyor” dedi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’da Suriye Devlet Başkanını “katil” olarak tanımladı.
Rusya, Rejimin sorumluluğunu kabul etmedi
Suriye hükümeti ve müttefiki Rusya isyancıların elindeki patlayıcıların infilak etmiş olabileceğini açıklamış, rejimin sorumluluğunu kabul etmemişti.
Trump: Rejiminin iğrenç faaliyetlerine müsade edilemez
ABD Başkanı Trump, Suriye’nin İdlib kentindeki kimyasal silah saldırısını kınadığını belirterek, “Esed rejiminin iğrenç faaliyetlerine müsade edilemez.” demişti. Trump’ın talimatıyla ABD, Esed rejimine ait Şayrat Hava Üssünü 59 Tomahawk füzesiyle vurmuştu. Suriye’deki Şayrat Hava Üssü’nün Esed rejimi için kritik bir saldırı merkezi olduğu biliniyor.
Rusya karar tasarısını veto etti
Rusya, Suriye’deki kimyasal saldırı ile ilgili BM Güvenlik Konseyi’ne oylamaya sunulan karar tasarısını veto ederken, Esed, saldırı sonrası nisan ayında AFP haber ajansına verdiği röportajda, kimyasal silah suçlamasının “Yüzde yüz uydurma” olduğunu açıklamıştı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü yaptırım çağrısı yaptı
29 Haziran’da Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW), herhangi bir tarafın sorumluluğunu belirtmeden Han Şeyhun’da yapılan saldırıda sarin gazının kullanıldığını doğrulamıştı. 26 Ekim’de ise BM komisyonu tarafından hazırlanan raporda Suriye rejiminin saldırıdan sorumlu olduğu doğrulandı. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Suriye hükümetine karşı yaptırım çağrısında bulundu.
Raporlar çelişkili
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, OPCW tarafından hazırlanan ve Han Şeyhun kasabasındaki kimyasal saldırıdan Esed’i sorumlu tutan raporu eleştirdi. Ryabkov, BM’ye bağlı OPCW’nin raporunda kusurlar bulunduğunu ve çelişkili, teyit edilmemiş kanıtlar kullanıldığını belirtti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD yönetiminin ‘Suriye ordusunun kimyasal silah saldırısına hazırlandığı’ iddiasının ciddiye alınması gerektiğini savundu.
Londra: Esed rejiminin hesap vermesini engelliyor
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Birlemiş Milletler heyetinin raporunun “açık bir sonuç” olduğunu belirterek Esad rejiminin hesap vermesi için uluslararası toplumun birlik içinde olması gerektiğini kaydetti. Rusya’nın Esed’i korumak üzere 9 defa veto hakkını kullandığına ve rejimin zehirli gaz saldırılarına dair hesap vermesini 3 defa engellediğine dikkati çeken Johnson, “Bu tür davranış sadece, kimyasal silahların kullanımına karşı olan küresel fikir birliğini zayıflatır. Rusya’ya, nefret dolu müttefiklerini örtbas etmeyi bırakması ve kimyasal silahların bir daha kullanılmamasını güvence altına alma yönündeki taahhüdünü koruması çağrısında bulunuyorum” ifadelerini kullandı.