Çocukların diş çıkarması veya diğer bir deyişle süt dişi çıkarması ve birtakım sağlık konularıyla ilişkisi hakkında birçok anne yanlış bilgilere sahip. Yüksek sıcaklık, sürekli ağlama ve karın ağrısı şikayeti gibi semptomlar çoğunlukla diş çıkarmanın sonucu olarak kabul edilir.

Bu noktada bilinmesi gereken bilimsel bir gerçek vardır ki o da; diş çıkarma vakti bir çocuktan diğerine değişmektedir. Çocuğun dişleri genellikle dördüncü aydan altıncı aya kadar süren bir zaman diliminde çıkar. Ve bu dişlerin sayısı bilinenin aksine 32 değil 20’dir, ancak kalıcı dişler altıncı yıldan itibaren ortaya çıkmaya başlar.

Dişlerin görünme vakti

Çocukların diş çıkarmasındaki gecikme yetersiz beslenme, kalsiyum eksikliği veya D vitamini eksikliği sonucu meydana gelen raşitizm’in bir parçası olarak ortaya çıkabilir; çünkü çocuklarda lokomotor, sistem akranları gibi gelişmemektedir. Bütün bunlarla beraber ayakta durmasında veya yürümede bir gecikme yaşanması da dişlerin geç çıkmasına sebep olabilir.

Dişin çıkmasını geciktiren bazı nedenler de vardır ki bunların beslenme ile ilgisi yoktur. Örneğin vücutta bulunan tiroid bezlerinin az salgılanması, down sendromlu olması veya kemiklerin yapısını etkileyen kalıtımsal bir hastalığın bulunması. Çok ender rastlanan bir olay da olsa, çocuğun 2 aylık gibi erken bir vakitte tamamen doğal bir biçimde diş çıkardığı görülmüştür. Erken çıkmasında bazen de anneden geçen sifiliz (frengi) gibi kalıtımsal bir hastalık da neden olabilir.
Çocuğun diş çıkarması, bazen ağladığı, kendisini rahat hissetmediği, gergin olduğu, uykusuz kaldığı, iştahsız olduğu, bir şeyi ısırmak veya kesmek istediği veya diş etlerinde acı hissettiği anlara denk gelmesi herkes tarafından bilinen durumlardır. Bu küçük semptomlar doğal ve normaldir, ağrı olması halinde, çocuğa asetaminofen gibi ağrı kesici ilaçlar verilebilir. Veya ısırması için çocuğa plastik bir oyuncak verilebilir.

Yanlış bilgiler

-Diş çıkarma ve yüksek sıcaklık:

Bu bilgi, anneler tarafından dünya çapında paylaşılan en popüler bilgi olarak nitelendirilebilir. Aslında, çıkan dişin, diş etlerine sürtünmesi sonucunda vücut ısısında hafif bir artışa neden olabilir. Bunun iltihaplanmaya sebep olması durumunda ise yüksek sıcaklığa yol açabilir. Ancak bu çoğunlukla 38 santigrat dereceyi geçmez. Eğer yüksek sıcaklık ile diş çıkarma aynı zamana denk gelirse bunu diş çıkarmaya yormamalı ve arkasındaki asıl sebep aranmalıdır.

-Diş çıkarma ve kulak ağrısı:

Belki de yüksek sıcaklıktan daha az görülen bu durum, ebeveynler tarafından kulak ağrısına sebep olduğu şeklinde algılanıyor. Bazıları bu duruma kanıt olarak, çocuğun diş çıkardığı zamanlarda sürekli kulağını tuttuğunu ve kaşıdığını söyler. Bu durumda asıl yapılması gereken çocuğun bir Kulak Burun Boğaz doktoruna gösterilmesidir, zira bu durumlarda çocuk ekseriyetle dış kulak veya orta kulak iltihaplanmasından sıkıntı çekmektedir. Bunun dişlerin çıktığı döneme rastlaması, özellikle eğer iltihap dıştan görünüyor ve çocuk dokunduğunda acı çekiyorsa bunun sadece bir rastlantı olduğu düşünülmemelidir.

-Diş çıkarma ve anestezik jel kullanımı

Bu bilgi, annelerin şikayeti üzerine, diş çıkarma ağrısını hafifletmek için doktorlar ve eczacılar tarafından sıklıkla önerilir. Bu jel diş etlerinin üzerine sürülen, hafif lokal anesteziye neden olan benzokain içeren bir ilaçtır. Diş hekimlerinin anesteziye en yakın kullandığı ve karıncalanma hissi veren jel ağrıyı hafifletir. Ancak ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından yapılan tavsiye, çok nadir olmasına rağmen, ciddi manada yan etkileri göz önüne alındığında, bu maddeyi çocuklar için kullanılmaması konusunda uyarmıştır. Geçtiğimiz yıllarda çocuklar için kullanılmasından kaçınılması gereken ilaçların çok büyük miktarlarda tüketildiği görülüyordu. Fakat yapılan son araştırmalarda bu konuda önemli olan ‘’ilacın etkili olması’’ değil, ‘güvenli olması’ gerektiği ifade ediliyor.

-Diş çıkarma ve sindirim sistemi

Bu bilgi, yüksek sıcaklıkla ilişkisi bulunduğu için popülaritesi hayli yüksek. Birçok anne diş çıkarmayla beraber meydana gelen ishal, kusma ve iştahsızlık gibi semptomları bu yöne yorarlar. Ancak bunlar çok doğal semptomlardır. Aslına bakarsanız ishalin diş çıkarmayla hiçbir alakası da yok. Bu semptomların özellikle de yüksek sıcaklık olduğu bir esnada görülmesi, muhtemelen tedavi edilmesi gereken bağırsak lezyonu olduğunu gösterir.

-Diş çıkarma ve soğuk algınlığı

Diş çıkarmanın öksürük, hapşırma veya burun akışı gibi durumlarla hiçbir alakası bulunmamaktadır. Bu durumların meydana gelmesini diş çıkarmaya bağlamanın ilmi gerçeklerle hiçbir ilgisi bulunmamaktadır. Ancak böyle durumlarda çocukta yüksek sıcaklık veya rahatsızlık gibi semptomlar gözlemlenebilir.

Nihayetinde, anneler çocukta anormal görünen herhangi bir belirti için bir doktora danışmalı ve güvenilir kaynaklardan bilgi edinmelidir.