“Birlikte çalışıyoruz. Aynı şeyi üretiyoruz. Ama maaşlarımız eşit değil.” Bu ifadeler, medyada, sanat dünyasında ve uluslararası birçok şirkette kadın- erkek maaşlarındaki adalet çağrısı.
Her iki cinsiyete de ödenen maaşlar arasındaki “uçurum” terimi, rol ve görevleri ne olursa olsun erkek ve kadın maaşları arasındaki farka işaret ediyor.
İngiliz Yayın Kuruluşu BBC’ye göre, bu durum, benzer veya aynı görevlerde çalışan kadın ve erkeklerin yaptıkları iş karşılığında aynı maaşı almalarını gerektiriyor.
BBC
BBC’de en yüksek maaşla çalışan dört erkek gazeteci, erkek ve kadın işçiler arasındaki önemli farkın ortaya çıkmasıyla maaşlarının azaltılmasını kabul etti.
BBC tarafından yapılan açıklamada, kanal sunucularından Jeremy Vine, John Humphrys, Huw Edwards ve North America editörü John Sobel’in maaşlarında indirime gidilmesini kabul ettiği belirtildi.
Maaş eşitliği konusundaki tartışmaların ardından, kanal geçtiğimiz yıl yüksek maaşlı çalışanlarının üçte ikisinin erkek olduğunu açıklamak zorunda kalmıştı.
Bu çerçevede BBC Genel Müdürü Tony Hall, maaşlar arasındaki farkı 2020 yılına kadar kapatma sözü vermişti. Ancak kanal, konuyu takiben birçok gazeteci ve kanun koyucunun eleştirilerine maruz kaldı.
Öte yandan BBC Çin Editörü Carrie Gracie, 9 Ocak günü editörlükten istifa etti. Gracie, BBC’de “gizli ve yasadışı maaş kültürü” olarak nitelendirdiği durumu protesto ederek, erkek iş arkadaşlarından daha az maaşla çalıştıklarına dikkat çekti. Öyle ki maaş bordrosu, Kuzey Amerika editörü Sobel’in, 2016- 2017 yıllarında maaşında 285 bin dolar ve 356 bin dolar indirim yapılmasını kabul ettiğini ortaya koydu.
500 İngiliz şirket
Bu yılın başlarında, birçok sektördeki 500’den fazla İngiliz şirket, erkek- kadın çalışanlar arasında saatlik ödenen maaş tutarında yüzde 15’den fazla fark olduğunu açıkladı. Zira “EasyJet”’teki kadın çalışanların saatlik maaşlarının, erkek çalışanlara oranla yüzde 52 daha az olduğunu belirtildi.
Yapılan açıklamalara göre, Ladbrokes Plc’de ise kadınların maaşları erkeklerinkine kıyasla yüzde 15, Virgin Money’de de yüzde 33 daha düşük.
BBC’ye göre, İngiltere’de bünyesinde 250’den fazla çalışan barındıran şirketler, çalışanların maaşlarını açıklamalı.
Bu bağlamda 527 şirket, erkek ve kadın çalışanları arasındaki ücret farkını yayınladı.
Öte yandna Ladbrokes Plc, erkek- kadın arasındaki maaş farkının, “yüksek düzeylerde zayıflıktan” kaynaklandığını belirtti.
Sinema dünyası
Adaletsiz maaş konusu sadece İngiltere ile sınırlı değil. Öyle ki bu konu sanat dünyasına da sıçramış durumda. ABD’li aktris Octavia Spencer, Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi’nde (Oscar) elde ettiği başarıya rağmen, kazandığı 3 ödül adil maaş mücadelesinde Spencer’e yardım etmedi.
ABD’li yıldız oyuncu Jessica Chastain’in, The Help filminde Spencer’den daha fazla maaş alacağını öğrendiğinde kullandığı ifadeler de bu yönde oldu. Nitekim Chastain, meslektaşı Spencer ile eşit maaş alma talebinde bulundu.
CNN’in belirttiğine göre Spencer, Sundance Film Festivali’nde yaptığı açıklamalarda, “Maaşlardaki uçurum hakkında konuşursak, koyu tenli kadınların maaş sorununu çözmeliyiz” dedi.
Bu bağlamda kaynaklar, meslektaşı Chastain’in “adil maaş” çağrısında bulunduğunu öğrendiğinde Spencer’in ağladığını bildirdi.
Teknoloji dünyasında, eski bir Google çalışanı, ırkçılıkla suçlanarak maaş konusunda ayrımcılığa maruz kalıyordu. Bu bağlamda The Guardian gazetesinin belirttiğine göre, 31 yaşındaki Hedy Lamar, 5 Ocak’ta bayan öğretmenlerin erkek maaşlarına oranla daha düşük maaş aldığını belirtti.
2017 yılında istifa etmeden önce dört yıl Google’da çalışan Lamar, teknoloji şirketinin okul öncesi öğretmeni olarak 147 kadın ve üç erkek istihdam ettiğini söyledi. İki erkek çalışanın maaşlarının toplamının bütün kadın çalışanlarınkine eşit olduğunu vurgulayan Lamar, bir grup kadın çalışanın şirkete toplu dava açtığını da ifade etti. Lamar ayrıca, Google’ın düşük ücretli pozisyonlarda kadınları görevlendirdiğini bildirdi.
Lamar, San Francisco’ya şikayette bulurken, kadınların söz konusu şirkette erkeklerle eşit maaş almaktan mahrum bırakıldığını belirtti. Google ise konuyla ilgili yorum yapmayı reddederken, iki cinsiyetin maaşları arasında “fark” olmadığı yönündeki ısrarını sürdürdü. The Guardian’ın Aralık 2017’de yayınladığı habere göre, kadınların adil şekilde tazmin edilmesi için analizler yapıldığını söyleyen Google, çalışanların maaşlarını yayınlama talebine de karşı çıktı.
Açıklayıcı araştırma
Kasım 2012’de yayınlanan bir İngiliz araştırması, yaklaşık 39 bin yöneticinin gelirlerini inceledi. Bu bağlamda araştırmada, İngiltere’deki erkek ve kadın maaşlarındaki fark konusunda ömür boyunca 708 bin doları aşan gelir farkıyla karşılaşıldı.
Araştırmaya göre, İngiltere’deki erkekler, aynı pozisyonda çalışan kadınlara kıyasla yaklaşık 14 bin dolar daha fazla para kazanıyor.
Araştırmayı yürüten Chartered Management Institute Direktörü, erkek ve kadınların maaşlarında görülen farkın liderlik pozisyonlarında yüzde 25’e kadar çıktığını vurguladı. Nitekim yıllık ikramiyelerdeki uçurum da 6 bin dolar civarında.
Maaş konusuna dair daha fazla adım atılması için İngiltere’deki Kadın Eşitliği Partisi tarafından bazı siyasi talepler bulunuyor.
2016 yılında maaş farklı tam zamanlı çalışanlar arasında yüzde 9.4, yarı zamanlı çalışanlar arasında da 18.1’e ulaştı.