DEAŞ’ın Deyr-i Zor şehrini kontrolü altında tuttuğu dönemlerde okul ve üniversiteleri yasaklamasının ardından, Suriyeli öğrenciler bugün kitap, defter, kalem ve okul masalarına büyük bir hevesle geri dönüyor.
Deyr-i Zor’un batısındaki el Şimeytiyya köyündeki çocuklar sırtlarında renkli çantaları ile sınıflarına çıkmadan önce okul binasının önünde toplanıyor.
İçlerinden AFP’ye konuşan Muhammed Ragbe, “Ben 13 yaşındayım. Okuma-yazmayı bilmiyorum. Teröristler bölgemize girdiler ve okula gitmemizi önlediler. Şimdi sekizinci sınıfta olmalıydım, ama bu mümkün değildi. Beni saflarında savaştırmaları korkusuyla iki sene onlardan kaçtım” diyerek içinde bulundukları durumu anlattı.
Sarı duvarlı sınıfların içerisinde, iki kişilik sıralarda üç çocuk oturuyor. Çocuklardan biri kitabını okurken, başka bir kız çocuğu da küçük defterine sayılar yazıyor.
Aralık 2017’de, Rus hava desteği ile büyük çaplı bir askeri operasyon gerçekleştiren Suriye ordusu, Deyr-i Zor şehrini geri aldı ve DEAŞ hala Irak sınırına yakın sınırlı bir bölgede kuşatılmış durumda.
Şehre 3 sene hükmeden DEAŞ militanları, bölge sakinlerine katı kurallar dayattığı gibi hükümet müfredatına göre eğitim almayı da yasakladı. Fizik ve kimya öğrenilmesi yasaklanırken, okullar Şeriat eğitiminin yanında mermi, bomba ve silah eğitimi ile sınırlandı.
Fakat bugün, 39 yaşındaki öğretmen Ahlam’ın önündeki öğrenciler 1 ile 10 arasında rakamları öğretmenlerinin ardından tekrar ediyor.
Çocukların yanı sıra, Ahlam ve diğer meslektaşları da DEAŞ’ın Deyr-i Zor’u kontrol ettiği dönemlerde okuldan mahrum edildi.
“DEAŞ onlarla çalışmamı istediği için yıllarca okuldan uzak durdum” diyen Ahlam öğretmen, DEAŞ’ın bölgeyi ele geçirdiği dönemde evde kalmayı ve sadece kendi çocuklarına eğitim vermeyi tercih etti. Ayrıca, geçimini sağlamak için kocasıyla birlikte tarlada çalışmaya başladı.
Ahlam, “Çocuklarımızın artık bir geleceği olmadığını sanıyordum. Allah’a şükürler olsun, çocuklar şimdi en azından okumayı ve yazmayı öğreniyorlar” diyerek hem çocukların, hem de kendisinin okula dönmesinin sevincini paylaştı.
200 bin öğrenci eğitimden yoksun bırakıldı
Deyr-i Zor Eğitim Müdürlüğü istatistiklerine göre, DEAŞ’ın bölgedeki hakimiyeti 200 bin çocuğu eğitimden, 5 bin öğretmeni de mesleğini icra etmekten yoksun bıraktı.
Fakat bugünlerde şehirdeki okulların yeniden açılmasının ardından binlerce öğrenci okullarına geri döndü.
24 yaşındaki Mona el-Nasır, üniversitesine girmek için defalarca Meyadin şehrinden Deyr-i Zor’a kaçmaya çalıştı. Ancak tüm bu girişimleri başarısız oldu.
Mona, “Mezun olacaktım, son senemdi. DEAŞ şehri ele geçirdiğinde devam edemedim. Bugün okula geri döndüğüme mutluyum ve umarım o günleri bir daha geri dönmeyiz” dedi.
Yine üniversitesine kavuşan 23 yaşındaki Amina ise, “Rakka’da 3 yıl kapana kısılmıştım. İkinci senemdeydim ve okulumu tamamlayamamıştım. Çok zor bir dönemdi. Bugün yaşanan mucizeden başka bir şey değil” diyerek hislerini ifade etti.
Şehirdeki okul ve üniversitelerin açılmasının yanı sıra, Deyr-i Zor’daki enkazların kaldırılıp, yolların açılması ile hayat normale dönüyor.
Birçok bölge sakini, evlerini kontrol etmek için geri döndü. 46 yaşındaki Ümmü Bilal, “Evimi yedi yıl önce terk ettim. Şimdi evimiz hasar görmesine rağmen, yıkıntıların arasında oturmak güzel. Çünkü, burası benim evim. Hiç kimse buradan gitmemizi isteyemez” diye konuştu.
Evine geri dönenlerden olan Muaviye el Hamsine de, hasar gören evini onarmak için gece gündüz çalışarak, “Bugün buraya evimi tamir etmek için döndüm. Burası benim yetiştiğim ev. Benim ailemin ve atalarımın evi” ifadelerini kullandı.