ABD Başkanı Donald Trump, Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un ile gerçekleştireceği buluşmanın nerede olacağına dair beş yer üzerinde durduklarını açıkladı. Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-In ve Kuzey Kore lideri Kim Jung-Un arasında 27 Nisan’da imzalanan barış anlaşmasını da memnuniyetle karşıladığını kaydetti.
ABD Başkanı, CIA Başkanı Mike Pompeo’nun Kuzey Kore lideri Kim Jong-Un ile görüştüğünü de doğruladı. Donald Trump ve Kim Jong-Un arasındaki tarihi zirveye yönelik hazırlıklarda kısa süre önce ani bir hızlanma görülmüştü.
Bir süre önce Florida’daki evinde Asya’nın diğer önemli aktörlerinden Japonya lideri Şinzo Abe’yi ağırlayan ABD Başkanı’nın Kuzey Kore dosyasına dair yaptığı açıklamalar kamuoyunda bir iyimserlik dalgası yarattı. Trump, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Mike Pompeo geçen hafta Kuzey Kore’de Kim Jong-Un ile bir araya geldi. Görüşme oldukça akıcı bir şekilde ilerledi. İyi ilişkiler temellendirildi. Zirvenin detayları ise gün yüzüne çıkarılıyor. Nükleer silahsızlanma; dünya için de Kuzey Kore için de harika olacak.”
ABD, Kuzey Kore ile doğrudan müzakereler yapılması için Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılması konusunda ısrarcı olmuştu. Günler içinde dışişleri bakanı olması beklenen Trump’ın en yakın yardımcılarından Mike Pompeo’nun bölge diplomasisinde yetkilendirilmesi Trump yönetimi için Kuzey Kore meselesini çözmenin ne denli önemli olduğuna işaret ediyor.
ABD Başkanı, 8 Mart’ta Güney Kore aracılığıyla iletilen Kim Jong-Un ile görüşme davetini aldığı sırada sürpriz bir çıkış daha gerçekleştirmişti. Paskalya sırasında Washington Post tarafından ilan edilen Pompeo’nun gizli görevi, son aylarda birçok diplomatik girişimin de meyvesi olan Kuzey Kore ile Güney arasındaki ilişkilerde önemli bir atılım olarak değerlendiriliyor.
Gazete, Güney Kore’nin başkenti Seul’de Kuzey ile bir barış anlaşması imzalama olasılığı üzerinde durduğunu bildirdi. Kore Yarımadası’nda gerçekleşen Kore Savaşı, herhangi bir barış anlaşması yapılmaksızın 1953’te varılan ateşkes kararı ile sona ermişti. Güney Kore ile Kuzey Kore, teknik olarak halen savaş halindeler. Yarımada’daki askerden arındırılmış bölgede ise mayın döşenmeye ve askeri olarak güçlendirilmeye devam ediliyor.
İki Kore arasındaki 3. zirvenin, savaşın bitiminden ve 27 Nisan’daki karardan bu yana taraflar arasında yeni bir sayfa açması bekleniyor.
Güney Kore hükümetinden üst düzey bir yetkili gazetecilere yaptığı açıklamada “Kore Yarımadası’ndaki ateşkes durumunun bir barış anlaşması ile değiştirilmesi olasılığını üzerinde duruyoruz” ifadesi kullanıldı.
ABD Başkanı Trump ise Japonya lideri Şinzo Abe ile buluşmasında iki Kore arasındaki savaşı sonlandırmak için giriştiği çabaya övgüde bulunmuş ve “İnsanlar henüz savaşın bitmediğini bilmiyor” demişti.
Kore Yarımadası’nda barış rüzgarları
Fransız Haber Ajansı (AFP) Kuzey Kore Araştırmaları Üniversitesi’nden Profesör Ku Kab-Woo’nun konuya ilişkin yaptığı şu değerlendirmeyi aktardı:
“Barış anlaşması hayli zor. Pyongyang ve Seul, Yarımada üzerinde tam egemenlik talep ediyorlar. Bir anlaşmanın imzalanması demek, her iki Kore’nin de birbirini tanıması demektir.”
Yapılan yorumlarda Kuzey Kore’nin büyük olasılıkla Yarımada’daki Amerikan birliklerinin çekilmesini isteyeceği ifade ediliyor.
Güney Koreli Ulusal Güvenlik Danışmanı Chong U-Young, Seul ve Washington’ın Pyongyang’ın nükleer çalışmalarını terk etmesini talep ettiğini söyledi. Dün iki taraf arasında gerçekleştirilen çalışma toplantısından sonra Seul, iki Kore zirvesinin önemli anlarını, Kim ve Moon’un el sıkışmasını televizyondan canlı olarak yayınlanacağını bildirmişti. Ancak dünyanın gözü, Donald Trump ve Kim Jong-Un tarafından işaret edilen ve ABD Başkanı’nın Haziran başında yapılabileceğini söylediği zirveye çevrilmiş durumda.
Hazırlıklar hakkında konuşan Trump, “Bize saygı duyuyorlar, biz de onlara saygı duyuyoruz. Sorunları çözmemizin zamanı geldi. Şu an elimizde küresel bir sorunu çözme fırsatı var. Bu sadece ABD’nin ya da Japonya’nın ya da sorunu değildir. Bu bütün dünyanın karşılaştığı bir sorundur” açıklamasında bulundu. Trump tarihi zirvenin gerçekleştirilmesi için 5 bölge üzerinde durduklarını söyledi ancak ayrıntı vermedi.
Görüşmenin yapılacağı yere ilişkin gündemde olan yerlerin başında iki Kore sınırında yer alan silahsızlandırılmış bölgedeki Panmunjom köyünün adı geçiyor.
Asya’nın bir diğer önemli aktörlerinden olan Çin ile müttefiki Kuzey Kore arasındaki ilişkiler tekrarlanan Pyongyang’ın balistik ve füze testlerinin ardından Pekin’in BM yaptırımlarını desteklemesi nedeniyle zayıfladı.
Ancak G7 maliye bakanları, Pyongyang’ın söz konusu uluslararası yaptırımları atlatmayı başardığı görüşünde. Yapılan açıklamada hükümetler ve bankalar, Kuzey Kore’nin “yasadışı” mali faaliyetleri üzerindeki kontrollerini sıkılaştırmaya çağırıldı.
G7 maliye bakanları, Washington’ın Pompeo’nun görüşmesine ilişkin yaptığı açıklamanın ardından mali kaynakların güvence altına alınması için hayali bir şirket ağının kullanımına dair endişelerini dile getirdi. Yapılan ortak açıklamada “Kuzey Kore’nin uluslararası yaptırımlardan kaçmanın eşiğinde olduğuna dair kaygılarımız var. Bununla beraber uluslararası finansal sisteme devam edebilme gücüne sahibiz” denildi. Açıklamada Kuzey Kore’nin ‘aldatıcı mali uygulamalarına’ atıfta bulunularak, ‘G7’nin finans kurumları da Kuzey Kore’nin yasadışı mali faaliyetlerine karşı mücadelede önemli bir rol oynamaktadır’ ifadelerine yer verildi.
İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, ABD, AB ve diğer ülkelerin maliye bakanları, Kuzey Koreli şirketlere karşı temkinli olunmasını istedi. Bakanlar açıklamasında Kuzey Kore’nin kitle imha silahlarının ve balistik füze çalışmalarının ülkelerin barış ve güvenlikleri için tehdit oluşturduğunu ve Kuzey Kore’ye yönelik ekonomik baskının kuvvetli şekilde devam edeceğini duyurdu.
ABD Hazine Bakanlığı da Pyongyang’ın yararı için bazı Kuzey Kore ve Çin şirketlerine karşı yaptırım uygulayacağını ve uluslararası finansal sistemi kullanmalarını büyük ölçüde engelleyeceğini bildirdi.