Suriye’nin başkenti Şam ve çevresini silahlı gruplardan tamamen arındırarak kontrolü altına alan Esed rejimine bağlı güçlerin, ülkenin güney bölgelerine yöneleceği iddia ediliyor. Ürdün sınırındaki Dera kenti, rejim güçleri ve muhalifler arasında paylaşılırken, Şam’ın doğusunda Irak sınırında bulunan Tenef sınır kapısı ve çevresi ise ABD kontrolündeki muhalif grupların elinde bulunuyor.
İran’a bağlı milis grupların Dera kırsalından çekilerek kuzeye doğru gittiğine dair haberlerin yayınlanmasının ardından bu askeri hareketliliğin yalnızca yeni bir mevzilenme olduğu ortaya çıktı. Bu gelişmeler yaşanırken, Rusya’nın Dera’daki silahlı muhalif gruplara yönelttiği tehditlerle eş zamanlı olarak Esed rejimine bağlı kuvvetlerin askeri bir hareketlilik içine girdiği gözlemlendi.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), dün, Esed rejimine bağlı kuvvetlerin hareketliliğini gösteren görüntüler paylaştı. Ancak, bölgeye yakın kaynaklar, söz konusu askeri hareketliliğinin daha önce Şam kırsalındaki operasyonlara katılmak üzere başkente gelen militanların yeniden Dera’nın kuzeyindeki mevzilerine dönüşünü gösterdiğini ifade ediyor.
Hmeymin Üssü’nden Dera’ya tehdit
Rejime yakın medya kaynakları, Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad’ın “Suriye ordusu, Şam’ı tamamen kontrol altına aldıktan sonra güney ya da kuzeye yönelebilir. Şam’ın güvenlik altına alınmasının ardından her iki yönde de yol açık” dediğini aktarıyor.
Esed rejimi ve müttefiklerinin bundan sonra nasıl bir adım atacağına ilişkin iddialara, Rusya’nın Hmeymin askeri üssünün resmi televizyonunda yayınlanan bir açıklama da katıldı. Televizyonun verdiği bilgiye göre, Hmeymin Üssü Sözcüsü Aleksandr İvanov, “Suriye’nin güneyindeki Dera kentinde, DEAŞ ve Nusret Cephesi gibi gruplar var oldukça “Gerginliği Azaltma Anlaşması”, o bölgede kesinlikle çökecektir” ifadelerini kullanıyor. İvanov’un bu açıklamasından önce de Hmeymin Üssü yönetimi tarafından önceki gün yayınlanan açıklamada, Nusret Cephesi’ne Dera’dan çekilmesi ya da savaşa hazır olması tehdidi yapıldı.
Muhalefet, Dera’ya yönelik bir operasyonu uzak görüyor
Dera ve çevresinin bir askeri operasyona hedef olacağına dair işaretlerin artmasına rağmen Suriye Muhalefeti Astana Heyeti Sözcüsü Eymen el-Asımi ve Ortadoğu Enstitüsü Stratejik İlişkiler Bölümü Müdürü Sami Nadir, Dera’daki savaş dengesini bozacak bir askeri saldırıyı uzak görüyor. Böyle bir saldırının Ortadoğu’da kapsamlı bir savaşın önünü açabileceği uyarısını yapıyor.
Konuya ilişkin Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Eymen el-Asımi, son Astana toplantısında, Rusların açık bir şekilde Suriye’deki durumun hem kuzey hem de güneyde sakinleşeceğini söylediğini ifade etti. Asımi, Rusya’nın sınır kapılarını kontrol etmeden son zamanlarda kontrol altına aldığı bölgelerin hiçbir değeri olmadığını anlaması nedeniyle mevcut aşamada Ürdün sınır kapısının geçişlere açılması üzerine yoğunlaştığını söyledi.
Sami Nadir ise Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, Esed rejimi ya da İran’a bağlı militanların bu aşamada Dera’ya yönelmesinin mümkün olmadığını, böyle bir durumda İsrail ile doğrudan savaşın önünün açılacağını iddia ediyor.
Nadir, rejim güçlerinin Şam’dan sonra Suriye çölündeki mevzilerini kuvvetlendirmeye yöneleceğini dile getirdiği açıklamasında, “Rejim güçleri, Suriye’nin doğu ucundaki Ebu Kemal kentinden başlayarak Şam’a kadar olan Çöl arazisinde mevzilerini kuvvetlendirmek isteyecektir. Ebu Kemal kenti, İran açısından Irak’tan gelen militanların kullandığı bir köprü ve petrol hatlarının geçiş bölgesi olması nedeniyle büyük önem taşıyor” değerlendirmelerini yaptı.
İran’a bağlı milis grupların Dera’nın kuzeyindeki hareketliliklerine de değinen Nadir, söz konusu grupların bölgeden çekilmediğini ve sadece İsrail saldırılarından korunmak için çeşitli manevralar yaptığını söyledi.
İsrail ve Ürdün ile Tahran arasında, İran’a bağlı milis grupların Ürdün sınırına 40 kilometreden fazla yaklaşmamasını öngören bir anlaşmaya varıldığını hatırlatan Nadir, buna rağmen Dera’nın içindeki subay okulunda üslenen Fatımiyyun Tugayı’na bağlı militanlar ile Ürdün sınırı arasında sadece 7 kilometrelik mesafe olduğuna dikkat çekti.
SOHR: “İran’a bağlı militanlar Dera’dan çekilmedi”
Anadolu Ajansı’nda, geçtiğimiz gün yayınlanan haberde, İran’a bağlı milis grupların Dera’nın kuzeyinden çekilerek Şam’a döndüğü iddia edilmişti. Haberde, ayrıca, Hizbullah’a bağlı militanların bir kısmının Dera kentinin yanı sıra, Suriye’nin başkenti Şam ile Ürdün’ün başkenti Amman’ı birbirine bağlayan Utman ve Hırbet Gazzala kentlerinden çekildiği aktarılmıştı.
Suriye’nin güneyindeki askeri hareketliliklere dair Şarku’l Avsat’a bilgi veren SOHR Müdürü Rami Abdurrahman, bölgedeki askeri hareketliliğin rejim güçleri tarafından yapıldığını belirterek, İran’a bağlı militanların herhangi bir hareketlenme içine girmediğini söyledi.
Güvenilir kaynaklara dayanarak konuştuğunu vurgulayan Abdurrahman, Suriye’nin güneyinde rejim güçlerine bağlı militanların sayısının Irak, Lübnan, Afganistan ve Asya’nın başka ülkelerinden gelen militanlarla birlikte 32 bini aştığını ifade etti. Söz konusu militanların 7 bin 800’ünün Suriyeli olmayan ve İran Devrim Muhafızları kontrolünde savaşan militanlardan olduğunu aktan Abdurrahman, bölgede yaklaşık bin 600 kadar da Hizbullah militanı bulunduğunun altını çizdi.