Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin (BMGK), Kuzey Kore’ye insani yardım sağlanmasının önündeki ağır yaptırımların hafifletilmesini amaçlayan ABD önergesini desteklemeyi planladığı öne sürüldü.
AFP’nin ulaştığı belgelere göre, geçtiğimiz yıl Kuzey Kore’de gıda üretiminde yaşanan düşüşten bahseden BM yetkililerine göre, Kuzey Kore’deki insani kriz yaklaşık 10 milyon insanın gıda sıkıntısı çekmesine neden oldu.
BM kararları, Kuzey Kore’ye uygulanan yaptırımların insani yardımları etkilememesini şart koşuyor, ancak yardım kuruluşları, ticaret ve bankacılık kısıtlamalarının bürokratik engeller yarattığını ve hayati önem taşıyan yardımların akışını yavaşlattığını savunuyor.
AFP’nin bir nüshasına ulaştığı belgeye göre, ABD’nin geçtiğimiz ay sunmuş olduğu teklif, yardım kuruluşları ve hükümetlerin Kuzey Kore’deki BM yaptırımlarına karşı muafiyet başvurusunda bulunmalarına dair açık talimatlar içeriyor.
BM yaptırım komitesinin, müzakerelerden sonra ABD tarafından hazırlanan ve BM Kuzey Kore yaptırım komitesine gönderilen metin çerçevesinde nihai kararını vermesi bekleniyor.
Komite, söz konusu kararın onaylanmasının ardından, 193 BM üyesi ülkeye Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’ne insani yardımın sunulmasını kolaylaştıracak kapsamlı bir muafiyet mekanizması ile ilgili bildiride bulunacak.
Muafiyet talepleri incelenecek
BM’nin bu hamlesi, ABD’nin Kuzey Kore’nin lideri Kim Jong-un’u, yarımadayı nükleer silahlardan arındırma taahhüdünü yerine getirmeye zorlamak için baskıyı sürdürme çağrısı yaptığı bir zamanda geldi.
Rusya ve Çin’in BMGK’ya yaptırımları hafifletme çağrısının ardından, ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, “Pyongyang, nükleer ve füze programlarını iptal etmek için harekete geçmeden önce, uluslararası örgüt bir şey yapmamalı” dedi.
ABD’li bir yetkili de söz konusu önergenin Kuzey Kore’deki yaşamları kurtarmak için gerekli olan çok önemli insani faaliyetlerin sürdürülmesini sağlayacağını belirterek, muafiyet taleplerinin ayrıntılı bir şekilde inceleneceğini kaydetti.
Şarku’l Avsat’ın ulaştığı bilgiye göre isminin açıklanmasını istemeyen yetkili sözlerini şöyle sürdürdü:
“ABD, Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanmayı gerçekleştirene dek mevcut yaptırımları uygulamaya devam edeceğimizi açıkça ortaya koydu.”
Yaptırım komitesi başkanı olarak konuşan Hollandalı yetkili ise yeni talimatlar hakkında, “Meselenin, yaptırımların hafifletilmesi ile ilgili değil, kısıtlamaların hafifletilmesi ile ilgili olduğunu açıkça belirtmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
BMGK, geçtiğimiz yıl, Pyongyang’ın altıncı nükleer testine ve bir dizi balistik füze denemelerine yanıt olarak, Kuzey Kore ekonomisine karşı üç ayrı yaptırım paketi uygulamıştı.
Yaptırımlar, Kuzey Kore’nin ham metalar ihraç etmesini önlerken, ülke ordusu için oldukça önemli olan bir dizi mal ve petrol kaynağının ithaline büyük kısıtlamalar getiriyor.
Söz konusu tedbirler, BM kurumları ve yardım kuruluşlarının Kuzey Kore’ye uygulanan ağır yaptırımlarla başa çıkmak isteyen ortaklar bulmak için çabalamalarına yol açtı.
‘’Yaptırımlar insani yardımları etkiliyor’’
Asya’daki Uluslararası Kızılhaç Yardım Operasyonları Müdürü Simon Schorno, “Ekonomik yaptırımlar tarafsız insani yardımları etkilememeli. Fakat maalesef etkiliyor ve istenmeyen sonuçlar doğuruyor” açıklamasında bulundu.
Schorno, “Henüz önergeyi görmedik. Fakat önergenin, prosedürleri ve muafiyetleri hızlandıracağına ve yardım operasyonları kolaylaştıracağına dair söz aldık. Bunun çalışmalarımızı kolaylaştıracağını umuyoruz’’ diye konuştu.
Kuzey Kore’nin BM Elçisi Yardımcısı Kim In-Ryong da geçtiğimiz ay düzenlenen BM toplantısında, radyoloji aletleri, sıtmaya sebep olan haşereler için ilaçlar ve ürüme ilgili tıbbi malzemelerin tesliminin aylarca dondurulmasından şikayet etmişti.
Kim In-Ryong, insani yardım dosyasının siyasileştiğine dikkat çekerek, Kuzey Korelilere yapılan yardımların engellenmesinin insan hakları ihlali olduğunu belirtti.
BM, Kuzey Kore’deki yardım operasyonlarını finanse etme konusunda ciddi bir eksiklikle karşı karşıya.
BM’nin 6 milyon Kuzey Korelinin ihtiyaç duyduğu gıda, ilaç ve diğer temel ihtiyaçlar için 111 milyon dolarlık yardım çağrısı netice vermemiş, talep edilen miktarın yalnızca yüzde 10, 9’una denk gelen 12 milyon dolarlık bir meblağ toplanabilmişti. Kanada, Fransa, İsviçre ve İsveç olmak üzere sadece dört ülke gönüllü katkılarda bulunmuştu.