Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, İran’ın nükleer anlaşma konusunda ‘müzakerelerden’ kaçınamayacağını söyledi.

Le Drian, önceki gün, Avusturya’nın başkenti Viyana’da, Fransa, İngiltere ve Almanya’nın dışişleri bakanları bir araya geldi. İran ile imzalanan nükleer anlaşmanın görüşüldüğü toplantıda, Le Drian, “Tahran, bizi meşgul eden üç dosyayla ilgili müzakerelerden kaçınamaz” dedi.

Le Drian, İran’ın şu üç konuda müzakerelerden kaçınamayacağını söyledi:

1- 2025 yılından sonra İran’ın nükleer faaliyetlerinin akıbetinin ne olacağı,

2- Balistik füze programı,

3- İran’ın bölgedeki istikrarı sarsan politikaları.

ABD yönetimi Mayıs ayında İran ile P5 + 1 ülkeleri (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya ve Almanya) arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmiş, sonrasında ise Tahran’a karşı yaptırımlar uygulamaya başlamıştı. Ancak İngiltere, Çin, Fransa, Rusya, Almanya ve Avrupa Birliği (AB) anlaşmaya bağlı kalmaya devam ettiler.

Trump’ın listesi Le Drian’ın öne sürdüğü liseyle aynı

Le Drian, İran’ın söz konusu üç maddenin müzakere edilmesinden kaçınamayacağı uyarısıyla, aslında dolaylı yoldan Fransa ve Avrupa ülkelerinin nükleer anlaşmada kalmasını sağlamak ve ABD yaptırımlarının yarattığı baskıları hafifletmenin ‘basit’ olmadığını söylemiş oldu. Bilakis, Le Drian, İran yönetiminden Avrupa’nın taleplerinin karşılanmasını istedi. ABD Başkanı Donald Trump’ın talepleri de Le Drian’ın öne sürdüğü üç maddelik talep listesiyle aynı.

“İran tehdit dilinden vazgeçmeli”

Fransız resmi bir kaynak tarafından Şarku’l Avsat’a yapılan açıklamada, “İran, eğer Fransa ve Avrupalı devletlerin nükleer anlaşmada kalmasını istiyorsa, boğazları kapatma tehdidi gibi siyasi ve güvenlik noktasında provakatif ve gerginliği tırmandıran açıklamalardan kaçınmalıdır. Ayrıca uranyumu zenginleştirme veya Yemen ve Suriye’deki rolüne doğrudan dönme gibi tehditleri de bir kenara bırakmalıdır” ifadeleri yer aldı. Le Drian, dünkü açıklamasında, “İran’ın bölgedeki faaliyetleri bir çatışmaya yol açabilir ve bu çatışma meydana gelmek üzere” diye konuştu.

Öte yandan İran Dini Lideri Hamaney’in önceki gün hükümet yetkilileri ile bir araya geldiği toplantıda, “Avrupalılara umut bağlanmamalı” ve “Avrupalıların açıklamaları her zaman şüpheci bir yaklaşımla değerlendirilmeli” şeklindeki ifadeleri, İran-Fransa ilişkilerinin sorunlu hale geldiğini gösteriyor. Hamaney, dünkü açıklamasında, 2015’te imzalanan nükleer anlaşma artık ‘ulusal çıkarları korumadığı’ sonucuna varılırsa hükümetin anlaşmadan çekilmeye hazır olması gerektiğini ve anlaşmanın ‘amaç değil, araç’ olduğunu ifade etmişti.

Avrupa’dan İran’a mesaj

Bu bağlamda, Le Drian’ın Viyana’daki ifadeleri, Hamaney’in tehditlerine bir cevap olarak görülebilir. Fransız bakan, İranlı yetkililere, Avrupa’ya güvenmeye devam etmeleri için hangi talepleri yerine getirmeleri gerektiği konusunda bir mesaj verdi.

Tahran, ulusal çıkarlarına ve bölgedeki faaliyetlerine zarar verdiği gerekçesiyle balistik füze programı konusunda müzakereleri reddediyor. Ancak Fransız Bakan, konuşmasında, ‘müzakerelerin olması ve İranlıların bunu anlamaları’ gerektiğini vurguladı. İran ayrıca ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘ön koşulsuz’ görüşmesini de reddetmişti.

Bu durum, ABD ile ilişkilerin aksamasını istemeyen ve aynı zamanda İran’daki büyük yatırım fırsatlarından da yararlanmak isteyen Avrupa’nın manevra alanın iyice daraldığını gösteriyor.

“Taleplere kulak vermesi İran’ın çıkarına olur”

Şarkul Avsat’a açıklamalarda bulunan Fransız kaynak, “İran, nükleer anlaşmayı korumaya çalışan Avrupalılara ne şart koşacak ne de süre belirleyebilecek bir konumda. Bu yüzden, Le Drian’ın dün, sıraladığı taleplere kulak vermesi İran’ın çıkarına olur” dedi.