Sana/Şarku’l Avsat
Güneş yeryüzüne ilk ışıklarını ulaştırır ulaştırmaz 6 yaşındaki İbrahim Enes, kendisinden iki yaş büyük abisiyle birlikte, ellerinde plastik kaplarla hayır amaçlı kurulmuş sebillerden su getirmek için kuyruğa giriyor.
Enes, su doldurabilmek için uzun bir kuyrukta sıraya girer, doldurduktan sonra eve gidip boşaltır ardından yine gelir. Bu işlemi günde 6’ dan fazla gerçekleştirir. Enes akşam okulu saati gelinceye yani güneş iyice kaybolana kadar bu işine devam ediyor.
Enes’in çektiği sıkıntı yüz binlerce ailenin çektikleriyle aynı. Petrol fiyatlarındaki artıştan su tankerleri fiyatları da etkilendi ve aileler içme suyu alamaz oldular. Suya ulaşmak için tek yol “sebil” kaldı.
Bu sebiller her birkaç mahalle için hayır sahiplerinin doldurduğu su tankerlerinden oluşuyor. Aileler su ihtiyaçlarını karşılamak üzere kadın ve çocuklarını bu sebillere gönderiyorlar. Bu çocuklardan biri 7 yaşındaki Usma Rebui. O, her gün güneşin alnında, kalabalık bir su kuyruğuna annesiyle birlikte girmek zorunda. Yorgunluk çocuğun yüzünden akıyor. Zira annesiyle 6.kez su doldurmak üzere tankerin yanına gelmiş. Çocuğun annesi Şarku’l Avsat’a kocasının orduda subay olduğunu ancak üç yıldır maaş alamadığını söyledi. Ailenin aylık bir buçuk tanker suya ihtiyacı var ancak kocası ancak yarım tanker su alabilecek durumda.
3 bin ton kapasiteli su tankeri 2500 Yemen riyalinden petrol fiyatlarındaki korkunç artışla 5 bin riyale yükseldi. 6 bin litrelik büyük tanker ise 10 bin riyalden satılıyor. (Dolar karaborsada 750 riyale eşit)
Su tankerinin şoförü Abdulvehhab el-Haşidi, insanların çoğunun su tüketimlerini krizden önceki tüketimlerinin yarısına kadar indirmek zorunda kaldığına işaret etti. Haşidi, arabasına yakıt alabilmek için petrol istasyonlarında bazen günlerce sıra beklemek zorunda kaldığını söyledi.
Burada garip olan bahsettiğimiz bu olay Yemen’in en gelişmiş şehirlerinde yaşanıyor. Su şebekeleri birçok mahallede hizmet veremiyor. Su pompaları ancak ayda iki kez çalıştırılabiliyor. Bu da su pompalarına yakıt desteği veren UNICEF sayesinde gerçekleşiyor.
Su sorununda en korkunç şey su tankerlerindeki kirlilik oranı. Bu konuda açıklamalar yapılmasına rağmen insanlar bu sebillerden su almak zorunda. Bu durum böbrek hastalıklarının artması ve koleraya yakalanma riskini arttırıyor.
Yerel yetkililer herhangi bir sağlık denetiminden geçmeyen sebillerin kirlilik sorununu daha da kötüleştirdiğini söylüyorlar.
Özel kuyular UNICEF’ten alınan destekle kontrol edilip klorlanıyor aynı zamanda böbrek ve çeşitli hastalıklara sebep olan kimyasal atık olup olmadığı kontrol ediliyor. Husi milislerin hakimiyetinde bulunan yerel yetkililer, özellikle Kolera hastalığına karşı su depolarının sürekli olarak temizlendiğini belirttiler.
UNICEF temsilcisi Mirichael Rilano, Yemen’de temiz içme suyu sağlayabilmek için 15 ilde su şebekelerinin işletilmesi ve bakımında UNİCEF’in desteğinin sürmekte olduğunu söyledi.
Rilano, “Altı büyük şehirdeki su depolama tanklarının sterilizasyonu, filtrelenmiş içme suyu dolum istasyonları ve su tankerleri ile ilgilenildiğini, ayrıca özel kuyuların klorlanması ve kalan serbest klor seviyesinin kontrolü, Sana, Hudeyde ve Aden’deki kuyu sularının enjekte edilmesi için enjeksiyon pompalarının kurulduğunu” belirtti.
UNICEF Genel Direktörü, Henrietta Fore, yakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle Yemenli ailelerin temiz su ve kanalizasyon hizmetlerine ulaşmalarının zorlaştığını belirtti. Yetkili bu durumda hastalıkların artacağı uyarısında da bulundu.
Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) yayımladığı raporda, kolera salgınının ortaya çıktığı 27 Nisan’dan bu yana ülke genelinde 704 bin 544 şüpheli vaka görüldüğü ve salgın nedeniyle 2 bin 103 kişinin öldüğü belirtilmişti.
Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın yaşandığı ülkede, darbeci Husiler ile Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçlerinin destek verdiği meşru yönetim yanlısı gruplar arasındaki çatışmalar, ülkenin çeşitli kentlerinde devam ediyor.