Cenevre/Şarku’l Avsat

İnsan hakları savunucuları, Birleşmiş Milletler üyesi ülkelere, Çin’e baskı yapılması ve Çin’in batısında bulunan Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde bir milyonu aşkın Müslüman’ın tutuklaması da dahil olmak üzere insan hakları ihlalleri konusunda hesap vermesi çağrısında bulundular.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nde (BMİHK) yarın ilk defa Çin’in 2013’ten bu yana, başta Uygurlar ve Tibet sakinleri olmak üzere etnik azınlıklarla ilgili tutumuna ilişkin düzenli bir incelemede bulunması bekleniyor.

Çin, iddiaları reddediyor

Buna karşılık Çin, Sincan bölgesinde İslamcı ve ayrılıkçı militanlarla mücadele ettiğini, onları bir tehdit olarak gördüğünü belirtiyor. Bununla birlikte Çinli yetkililer, Uygurlar ile büyük çoğunluğu Çinli Han grubunun oluşturduğu etnik topluluklar arasında yaşanan gerginlikler sırasında yüzlerce Uygur’un öldürüldüğü bölgede kötü muamele, keyfi tutuklamalar ve zorla siyasi fikir empoze edildiği iddialarını reddediyorlar. Yetkililer bunun yerine küçük suçlardan hüküm giyen bazı vatandaşların, iyi işlerde çalışabilmeleri için mesleki eğitim merkezlerine gönderildiğini belirtiyorlar. Ancak aktivistler, Pekin’in insan hakları alanındaki sicilini şiddetle eleştiriyorlar.

“Sincan, bir ‘Polis Devleti’ne dönüştü”

Dünya Uygur Kurultayı (DUK) Genel Başkanı Dolkun İsa, Münih’te yaptığı açıklamada, Çin’de özellikle Doğu Türkistan (Sincan) ve Tibet başta olmak üzere son beş yılda insan hakları konusunda inanılmaz bir bozulma yaşandığına işaret etti. Çinli aktivistlerle birlikte Cuma günü Cenevre’de yapılan bir forumda Reuters’a röportaj veren İsa, “Bu yüzden ülkelerin artık güçlü ve yüksek bir sesle konuşmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı. Sincan’ın bir ‘Polis Devleti’ne dönüştüğünü söyleyen İsa, annesinin Mayıs ayında bir gözaltı kampında öldüğünü ifade etti.

Çin İnsan Hakları (HRIC) İcra Direktörü Sharon Kang Hom, “Bir milyondan fazla Uygurlunun tutuklanması uluslararası toplum için hayati bir nokta. Artık buna gözlerini yumamaz” ifadelerini kullandı.