Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, dün, ülkesinin, İran nükleer programı konusundaki Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nı savunmaya devam edeceğini açıkladı. Avrupa Birliği’nden (AB) diplomatlar, Avrupa güçlerinin bugün, ABD Başkanı Donald Trump tarafından reddedilen İran’la nükleer anlaşmaya desteklerini yinelerken, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de Brüksel’e gitmeden önce “Trump’ın nükleer anlaşmadan geri çekilmesi” konusunu görüşmek üzere Moskova’da mevkidaşı Sergey Lavrov ile bir araya geldi.
Lavrov, dün gerçekleşen görüşme sırasında İran’ın nükleer programı konusunu çözüme kavuşturmak için kapsamlı eylem planının nasıl uygulanacağına ilişkin karşılıklı istişarelerde bulunmalarının önemli olduğunu belirtti. Lavrov, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Yukiya Amano’nun “İran’ın, nükleer programı üzerine yapılan anlaşma uyarınca yükümlülüklerini yerine getirdiği” açıklamalarına da dikkat çekti. Bu bağlamda Lavrov, bu planı, bölgesel istikrarın arttırılmasına sunduğu katkıyı ve kitle imha silahlarının yayılmaması sorununa dair çözümü savunmaya devam edeceklerini ifade etti.
Görüşmenin ardından Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bir bildiride, “Görüşme sırasında en çok, İran’ın nükleer programı ile ilgili Kapsamlı Ortak Eylem Planı’na yönelik ABD’nin sürdürdüğü olumsuz tutum bağlamında söz konusu planın hayata geçirilmesine yönelik konulara yer verildi. Taraflar, Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın uygulamasına bağlı kaldıklarını ve anlaşma kapsamındaki taahhütlerini bundan böyle de iyi niyet çerçevesinde yerine getirmeye hazır olduklarını teyit etti” ifadeleri kullanıldı.
Ayrıca bildiride, ‘Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nda Washington’un eylemleri sonucunda meydana gelecek olası bir bozulmanın uluslararası ve bölge güvenliğinin ve istikrarın korunması göreviyle çelişeceği, nükleer silahların yayılmasına yönelik çok yönlü önleme çabalarını olumsuz etkileyeceği konusunda mutabık kalındığı’ kaydedildi.
Öte yandan B Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin çağrısıyla, İran, İngiltere, Fransa ve Almanya arasında bir toplantı gerçekleşecek. Bu bağlamda Brüksel’deki mini zirvede 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmaya taraf olan ülkelerin anlaşmaya bağlılıklarını yinelemeleri bekleniyor. Ayrıca zirvede, Avrupalı Dışişleri Bakanları İran’a uluslararası denetçilerle işbirliğini sürdürmesi çağrısı da yapacak.
Dışişleri Bakanları tarafından yapılan açıklamaya göre, zirveyle amaçlanan, Washington’a İran’ın taahhütleri konusunda ve izole edilmesi yerine nükleer anlaşmanın varlığının daha iyi olacağı yönünde bir mesaj göndermek olduğu ifade edildi. ABD Dışişleri Bakanlığı, dün, Trump idaresinin İran’a dair kararını Cuma günü duyuracağını açıklamıştı. İran’ın Atom Enerjisi Kurumu sözcüsü ise dün, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını sürdürmesinin, nükleer anlaşmanın ihlali anlamına geldiğini açıklamıştı.
Bu bağlamda Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, Fransa Dışişleri Bakanı Jean Yves Le Drian, İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ve AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ile bir araya geleceklerini duyurdu.
Yarın Brüksel’de düzenlenecek toplantı, anlaşmayla askıya alınan petrol yaptırımlarının yeniden uygulanmasına ilişkin karar süresi de dahil, bu ay anlaşmanın son teslim tarihinin sonlanmasından önce Atlantik’in her iki yakasındaki diplomatik çabaların bir parçası niteliğindedir. Öyle ki Trump’ın Ocak ayı ortalarına kadar anlaşma metni uyarında İran petrol ihracatıyla ilgili ABD yaptırımlarını askıya alması konusunda karar vermesi gerekiyor.