Avrupa Birliği (AB), aralarında İran Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi ve İran Yargı Erki Başkanı Sadık Laricani’nin bulunduğu üst düzey İranlı yetkililere yönelik 7 yıl önce aldığı yaptırım kararlarını 13 Nisan 2019 tarihine kadar uzattı.
AB tarafından, 2011 yılında alınan yaptırım kararları, 82 İranlı yetkilinin AB ülkelerindeki mal varlığının dondurulmasını ve bu kişilerin AB ülkelerine seyahatlerinin yasaklanmasını ön görüyor. Yaptırım uygulanan kişiler arasında üst düzey askeri, istihbarat ve güvenlik yetkilileri ile bazı hapishane müdürleri de bulunuyor. Yaptırımlar, eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın 2009 yılında ikinci kez cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından yaşanan protestoların şiddetle bastırılması üzerine uygulanmıştı.
Söz konusu yaptırımlardan ayrı olarak, AB tarafından, 2016 yılında İran’ın nükleer programı nedeniyle de bu ülke yetkililerine yönelik başka yaptırım kararları alınmıştı.
AB, anlaşmadan kısa bir süre sonra yaptırım kararı almıştı
Birleşmiş Milletler (BM) geçtiğimiz Mart ayında yayınladığı raporda, İran yönetiminin muhalif aktivistleri tutuklayarak, işkenceyle itiraflar aldığını açıklamıştı. AB ise İran ile 5+1 ülkeleri arasında nükleer anlaşma imzalanmasından kısa süre sonra Tahran yönetimine yönelik ekonomik yaptırımlar uygulamıştı.
AB’nin İran’a yönelik yaptırımları uzatma kararı, önümüzdeki Pazartesi günü AB ülkeleri tarafından İran’ın nükleer programı ve Ortadoğu’daki faaliyetleri nedeniyle uygulanacak yaptırımları ele almak üzere düzenleyeceği toplantı öncesi geldi.
Trump, AB’ye 12 Mayıs’a kadar süre verdi
ABD Başkanı Donald Trump, Avrupalı ülkelere İran ile 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmayı güncellemeleri için 12 Mayıs’a kadar süre vermişti. Nükleer anlaşma İran’a yönelik yaptırımların hafifletilmesini ön görüyor.
Trump’ın geçtiğimiz ay İran karşıtlığıyla bilinen John Bolton’u CIA’nın başına, Mike Pompeo’yu Dışişleri Bakanlığı’na getirmesi, İran ile nükleer anlaşmaya imza atan ülkelerin, Washington yönetiminin nükleer anlaşmadan çekilmesi yönündeki kaygılarını artırdı.
Nükleer anlaşmaya imza atan Avrupa ülkelerinden biri olan Fransa, İran’ın balistik füze geliştirme programı ve Suriye başta olmak üzere Ortadoğu’da üstlendiği olumsuz rolü nedeniyle bu ülkeye yeni yaptırımlar uygulanmasını talep etmişti. Paris yönetimi, bu adımıyla, Trump’ın kaygılarını ciddiye aldığını göstermeye çalışıyor.
İtalya, Avusturya ve İspanya ise İran ile bağlantılı 15 kişinin, şirket ve mal varlığının dondurulması taleplerini reddetmişti.
Trump’tan uyarı
Washington yönetimi, geçtiğimiz Salı günü yayınladığı açıklamada, AB ülkelerinin İran’a yönelik aldığı yeni yaptırım kararlarından memnuniyet duyduğunu bildirerek, İran ile çalışmayı düşünen şirketlere bu adımlarıyla terörü finanse edecekleri uyarısında bulunmuştu.