ABD’nin Tel Aviv Büyükelçisi David Friedman, Filistinlilerden gelen baskı sonucunda, ABD’nin Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı müzakerelere dönmezse değiştirme tehdidiyle ilgili açıklamalarını geri çekti. Friedman yaptığı yeni açıklamada ABD’nin böyle bir şey yapmayacağını zaten liderlerini seçecek olanların Filistin halkı olduğunu söyledi. Freidman İsrail dergisine yaptığı açıklamaların yanlış anlaşıldığını belirterek “ ABD Mahmud Abbas’ı değiştirmeye çalışmıyor. Seçim Filistin halkına aittir” dedi.
İsrail’de radikal dinci görüşleriyle bilinen Shavei dergisi, Yahudilerin Pesah bayramı vesilesiyle Amerikan büyükelçisinin “Abbas’ın görüşmelere geri dönmezse alternatifini arıyoruz” sözünü aktarmıştı. Friedman, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın müzakerelere geri dönmeyi reddetmeyi sürdürürse bunu kabul edecek birinin geleceğini vurguladığı konuşmasında “diğerleri boşluğu dolduracak ve biz ilerleyeceğiz” ifadelerini yazmıştı.
Bu açıklama, Donald Trump’ın Kudüs’ün İsrail’in başkenti olduğunu söylemesinin ardından gerileyen ABD-Filistin ilişkilerinden sonra söylenmiş en ağır söz.
David Friedman eskiden beri yerleşimcilere güçlü desteğiyle tanınıyor. O, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak gördü ve yerleşimcilik planını savundu. İsrail’in kötülüklerini savunarak Filistin liderlerinin yöntemlerine defalarca saldırdı. Mahmud Abbas David Friedman’a “it oğlu it” demeden önce kendisiyle görüşmeyi pek çok kez reddetmişti. Abbas’ın bu son sözü ise ABD- Filistin ilişkilerinde yeni bir krize neden olmuştu.
Friedman, Abbas’ın bu sözünün yalnızca Filistin halkına zarar verdiğini söylemişti.
Friedman İsrail sözcüsü gibi Abbas’ı değiştireceklerini söylemesinin ardından Filistin resmi makamlarından gelen şiddetli saldırılar nedeniyle sözlerini geri aldı.
Filistin Hükümet sözcüsü Nebil Ebu Radane, “Friedman’ın yaptığı açıklamalar, Filistin’in iç meselesine bir müdahaledir, asla kabul edilemez. Filistin halkı ne olursa olsun geleceğine karar verirken dış müdahalelere izin vermeyecektir” dedi.
Ebu Radane sözlerine şöyle devam etti: “ Öyle görünüyor ki Freidman ABD’nin değil de İsrail’in sözcüsü gibi konuşuyor, kendini yerleşimcileri savunma makamında görüyor ve ABD’nin menfaatlerini düşünmüyor. O ancak Amerikan halkında gerilim oluşturacak ortamı isteyen bir zihniyeti temsil ediyor.
Ebu Radane, ABD yönetiminden, Filistin halkına zarar vermekten çok Amerikan halkına zarar veren bu iğrenç eylemlere son vermesini istedi ve Amerikan yönetiminin diplomatik teamüllerin dışına çıkan büyükelçisinin sözleri karşısında aldıkları tutumu açıklamaları gerektiğini vurguladı.
Öte yandan Filistin Kurtuluş Örgütü Yürütme Komitesi Sekreteri Saib Arikat, Friedman’ın sözlerini sert sözlerle kınayarak şöyle dedi: “Friedman’ın Tel Aviv’de görev üstlenmesinden bu yana yaptığı siyasi açıklamalar vakıadan uzaktır. Onun işgal edilmiş Filistin topraklarını İsrail’e katma hevesi ve yerleşimcilere destek verme konusuna gösterdiği kişisel ilgi yalnızca uluslararası kanunları delmekle kalmıyor aynı zamanda aşırı sağcı hükümetin dizginlerini bırakarak Filistin halkının yok edilmesiyle barışa adil çözümün önüne engel koymuş oluyor.
Freidman Fetih Hareketi medya dairesi başkanı Münir el- Cağup tarafından da eleştirildi. Cağup şöyle dedi: “ABD büyükelçisinin yerleşimcilerin bir temsilcisi olarak hareket etmesi durdurulmalıdır. Ebu Mazin Filistin halkının seçtiği bir devlet başkanıdır. O, Filistin ulusal projelerinde ve halkımızın mukaddesatını korumada kendisine güvenilen bir kişidir. Halkımızın sabitelerini korurken şehid olan kurucumuz Yaser Arafat gibi Kudüs’ü Filistin’in başkenti olarak savunmaktadır. Amerikan yönetiminin Filistin’de kendileriyle uzlaşacak ve tehditlerine, kışkırtmalarına boyun eğecek birilerini arama arayışları bir vehimden ibarettir. Bu çabalara son verilmelidir.”
Münir el-Cağup ABD yetkililerinin bu tür açıklamaları Abbas’ın etrafında daha fazla toplanmayı ve Amerikan politikalarından daha fazla ayrılmayı sağlıyor dedi. Freidman’ın bu açıklamaları Amerikan’ın Filistin’de yeni bir idare arayışını gösterirken Filistinliler buna defalarca karşı çıktı.
Filistin Kurtuluş Örgütü Yürütme Kurulu üyesi Ahmed Mecdelani de bu konuda yaptığı açıklamada, Friedman’ın Filistin halkına karşı yaptığı açık tehdit mesajlarının kabul edilemez siyasi bir karar olduğunu belirterek şunları söyledi: “Bu açıklamalar diplomatik teamüllerin dışındadır ve bu Filistin Devletinin içişlerine açık bir müdahale anlamına gelmektedir.”