Pyongyang yönetiminin, önceki gün New York ‘ta ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un sağ kolu Kim Yong Chol arasında yapılması planlanan görüşmeyi iptal etmesi, iki tarafın nükleer silahlar konusunda yürüttüğü müzakereleri çıkmaza soktu.
Görüşmenin ertelenmesine ilişkin ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Robert Palladino’nun açıklamaları dışında Washington ve Pyongyang tarafından herhangi bir bilgi verilmedi.
İptalin zamanlamayla ilgili bir sorundan kaynaklandığını bildiren Palladino, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Biz iyi bir konumdayız ve ilerleyeceğimize eminiz. Yapay takvimler belirlemeye zorlanmayacağız” dedi.
Trump: Yaptırımlar devam ediyor
ABD Başkanı Donald Trump da ara seçimlerin ardından Çarşamba akşamı yaptığı açıklamada, Kuzey Kore ile anlaşma imzalamak ve yaptırımları kaldırmak için ‘acelesi olmadığını’ söylemişti. Pompeo ve Chol görüşmesi için yeni bir takvimin hazırlanabileceğini belirten Trump, ülkesini Kuzey Kore ile olan gidişat noktasında memnun etmeye ısrarcı olacağını kaydetti.
ABD Başkanı Trump, “Yaptırımlar devam ediyor. Füzeler durdu ve ABD’li rehineler geri döndü. Yaptırımları kaldırmak isterim ancak buna karşılık verilmesi gerekiyor. Bu iki taraflı bir yol” dedi.
Başkan Trump, basına yaptığı açıklamada, kendisinin Kuzey Kore ile kaydettiği ilerlemenin önceki yönetimlere göre daha fazla olduğunu ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile önümüzdeki yılın başlarında yeni bir zirve gerçekleştirmek istediğini ifade etmişti.
Kim Yong Chol, 12 Haziran’da gerçekleşen tarihi Singapur zirvesinden önce Kim Jong-un’un mesajını ABD Başkanı Donald Trump’a ileten isim olmuştu.
İmzalar atıldı ancak ilerleme kaydedilemedi
Kim Jong-un ve Trump, zirvede nükleer silahsızlanma konusunda muğlak bir bildirge imzaladı ancak o tarihten bu yana yapılan müzakere görüşmelerinde gözle görülür herhangi bir ilerleme kaydedilemedi.
ABD, Kore Yarımadası’nın tamamen nükleer silahlardan arındırılmadığı sürece Kuzey Kore üzerindeki ekonomik yaptırımların hafifletilmesine karşı çıkıyor.
Konuya ilişkin bilgi aktaran kaynaklar, anlaşmazlığın hangi tarafın ilk tavizi vereceğiyle ilgili olduğunu belirtiyorlar. Zira Kuzey Kore, ABD’nin Singapur zirvesinden bu yana ekonomik yaptırımların hafifletilmesine dair herhangi bir adım atmadığını dile getiriyor. Ancak Washington ise bu noktada adım atmayı reddediyor.
Kuzey, ABD’den ilk adımı bekliyor
Kuzey Kore, 1950-1953 yılları arasında yapılan Kore Savaşı’nın resmen bitirildiğine dair ABD ve Güney Kore ile barış anlaşması imzalamak istiyor. Mevcut duruma göre savaş sona ermiş gibi görünmesine rağmen ortada bunun devamını sağlayacak bir barış anlaşması bulunmuyor. Bu da savaşın halen sürdüğü anlamına gelir. ABD’li askeri yetkililer, Kuzey Kore’nin ekonomik yaptırımların hafifletilmemesinden ötürü Washington’a öfkeli olduğunu ve ilk adımın yine Washington’dan gelmesini beklediğini belirtiyorlar.
Kuzey Kore, nükleer denemeleri 2017’de askıya aldığını ilan etmişti. Fakat ABD’li uzmanlar halen Pyongyang’ın elinde 30 veya 60 adet nükleer başlık ve kıtalar arası balistik füzelerin olduğunu düşünüyor. ABD istihbaratından bir yetkiliye göre, Kuzey Kore, nükleer varlıklarına ilişkin verileri ABD’ye teslim etmeyi reddediyor. Yetkili, bu verilerin aynı zamanda Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılmasını talep eden Trump için oldukça önemli olduğunu ifade ediyor.
‘Durum hiç de hayra alamet değil’
Daha önce CIA’in Kore departmanında görev yapan ve halihazırda Heritage Merkezi’nde araştırmacı olarak bulunan Bruce Klingner, Pyongyang’ın, ABD’nin yaptırımlar konusunda tutumunu değiştirmemesi halinde nükleer güç ve ekonomik kalkınmanın eş zamanlı geliştirildiği “çifte ilerleme” politikasına dönülebileceği uyarısına işaret ederek, “Durum hiç de hayra alamet değil. Zira müzakereler istendiği yönde gitmiyor. İki tarafın birbirinden uzak olduğu aşikar bir durum” dedi.
Tehdit dilinin tehlikeli olabileceğini belirten Klingner, ABD’nin Kuzey Kore Özel Temsilcisi Stephen Biegun’un, Singapur zirvesinin üzerinden 5 ay geçmesine rağmen henüz Koreli yetkililerle bir toplantı düzenlemediğini ve zirvede nükleer silahsızlanma konusunda kararlaştırılan 4 maddenin açıklığa kavuşturulmadığını söyledi.