ABD ve Mısır, İsrail’in Filistinlilerin sağladığı uzlaşmaya yönelik tavrından rahatsız. Taraflar, İsrail’in uzlaşıya karşı bir duruşta bulunmaması mesajını Verdi.
Tel Aviv’deki siyasi kaynaklar da mesajın İsrail Başbakanı Netanyahu’ya iletildiğini doğruladı.
Netanyahu’nun tepkiye cevap olarak Filistin Yönetimi’nin İsrail’i bir Yahudi devleti olarak tanıması, Hamas’ı silahsızlandırması ve İran’la olan ilişkilerini koparması gerektiğini vurguladığı kaydedildi.
İsrail Dışişleri Bakanlığı’ndan bir yetkili, Netanyahu’nun Gush Etzion’da düzenlenen törende yaptığı konuşmaların, önceki konuşmalarından daha disiplinli ve dikkatli olduğunu belirtti. İsrail’in bölgedeki gelişmeleri dikkatli bir şekilde takip ettikten sonra hareket edececeğini söylediğini kaydetti.
Netanyahu’nun kullandığı dilin diplomatik olmasının şaşırtıcı olduğunu ifade etti.
Netanyahu’nun bölge stratejileri
Siyasi kaynaklara göre Netanyahu’nun bu tonlamasının üç nedeni var.
İlki İsrail Başbakanı’nın Mısır ile aralarındaki ilişkiye zarar vermek istememesinden kaynaklanıyor. İkinci neden olarak ABD’nin Uzlaşı Süreci Özel Elçisi Jason Greenblatt’ın İsrail’i ziyaretinde yaptığı açıklamalar gösteriliyor. Zira Greenblat, 30 Ağustos’ta düzenlediği ziyarette Filistin Yönetimi’nin Gazze’yi Hamas’ın elinden alması gerektiğini açıklamıştı.
Üçüncü sebep olarak İsrail içindeki güvenlik servislerinin kendi içlerinde yaptığı görüşmeler gösteriliyor. Görüşmelerde, Filistin Yönetimi’nin Gazze’ye geri dönüşünün kısmen de olsa İsrail’in güvenlik çıkarına hizmet edeceğinin gündeme geldiği kaydediliyor.
Ancak İsrail politikacıları ve siyasi yorumcular, Netanyahu’nun ve İsrailli siyasetçilerin Filistin hareketleri arasındaki uzlaşma konusunda ikna olmadığı görüşünde. Netanyahu’nun iki grup arasında yapılan uzlaşma anlaşmasının daha önceki anlaşmalardan daha uzun devam etmesininin endişe ve kaygı verici olduğunu düşündüğünü belirtiyorlar.
Yahudi Yerleşimciler Partisi Başkanı Naftali Bennett tarafından yapılan açıklamalar da bu görüşü doğruyluyor. Benett, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada uzlaşı hükümetinin “terörist birliği hükümeti” olacağını beyan etmişti.
Yediot Ahronot editörlerinden Alex Fishman, Kahire görüşmelerinde Hamas’ın tünelleri, laboratuvarları, silah fabrikalarını, dronları, İzzettin el-Kassam Tugayları’nı ve deniz komandolarını elinde tutuğu görüşünde. Bu nedenle, uzlaşmanın İsrail tarafından Kabul görmesinin imkânsız olduğunu belirtiyor.
Fishman, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın “Gazze Şeridi’ndeki silahları kontrol altına almamayı” kabul etmesinin ABD yönetimine Filistin halkı adına hareket etme yetkisi olan bir lider imajını gösterme ihtiyacından kaynaklandığı görüşünde.
Ayrıca İsrail’in, Hamas’ın Filistin Yönetimi’nin İsrail ile olan taahhütlerini kabul edeceğine inanmadığını belirten Fishman, bu uzlaşı anlaşmasının üç dört ay sonra son bulacağına inandığını ifade ediyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı, perşembe günü yaptığı açıklamada uzlaşı anlaşmasından sonra Gazze Şeridi’ndeki insani durumun iyileştirilmesini yakından izleyeceğini açıkladı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Noyert, konuyla ilgili “Filistin Yönetimi’nin Gazze’de tam sorumluluk üstlenmek için gösterdiği çabayı memnuniyetle karşılıyoruz. Anlaşmanın Gazze’de yaşayan insanlara yönelik yardım için önemli bir adım olabileceğine inanıyoruz” ifadesini kullandı.