ABD ve Kuzey Kore ilişkilerindeki gerilim nispeten de olsa bir durulmasına karşın yeniden arttı. Pyongyang, Washington’a yönelik suçlamalara ve sert eleştirilere geri döndü.
ABD Silahlı Kuvvetleri’nin Japonya’daki Halkla İlişkiler Sorumlusu Albay John Hutcheson, Japonya ile devam eden askeri tatbikatların herhangi bir ülkeyi işgal etmeyi amaçlamayan, rutin tatbikatlar olduğunu söyledi. Hutcheson, Kuzey Kore gazetelerinde yer alan ABD’nin Pyongyang’ı ‘işgal’ etmek için askeri hazırlıklara başladığına yönelik haberleri yalanladı. Albay Hutcheson yaptığı açıklamada, ABD uçaklarının rutin eğitimler ve operasyonel nedenlerle Japonya’dan Filipinler’e kadar bölgedeki diğer ülkeler üzerinde uçuşlar gerçekleştirdiğini, dolayısıyla Kuzey Kore ile ilgili herhangi bir uçuşun söz konusu olmadığını söyledi.
Kuzey Koreli bir gazete, ABD’yi ‘Pyongyang’ı hedef alan kışkırtıcı ve tehlikeli’ olarak nitelendirdiği askeri tatbikatlar gerçekleştirmekle ve Washington’ı iki yüzlü davranmakla suçladı. İktidar partisinin sözcüsü niteliğindeki Rodong Sinmun gazetesinde yayımlanan eleştirel makalede Pyongyang’ın ABD-Kuzey Kore yakınlaşması öncesi söylemlerini hatırlatıldı. Gazete, Washington’ın eylemlerini dikkate alması tavsiyesinde bulundu.
Güney Kore ise ABD Başkanı Donald Trump’ın Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Kuzey Kore’ye yapacağı ziyareti iptal ettiğini açıklamasının ardından dün Kuzey Kore’deki irtibat bürosunun açılışını ertelemeyi düşündüğünü duyurdu. Trump, ziyaretin iptal sebebi olarak nükleer silahsızlanmada kısmi sorumluluk alan Çin’in gerekli ilerlemeleri kaydetmemesini gösterdi.
AFP’nin aktardığı bilgilere göre Güney Kore Devlet Başkanlığı Sözcüsü Kim Wei-Kyum basın toplantısında yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bunun herhangi bir etkisinin olmayacağını söyleyemem. Pompeo’nun Kuzey Kore ve Güney Kore’ye yapacağı ziyaret sırasında gerçekleştirilecek bir dizi etkinlik arasında irtibat bürosu açılışının da olmasını planlıyorduk. Fakat yeni gelişmenin ardından bunu yeniden değerlendirmemiz gerekiyor.”
Güney Koreli yetkililer ise Kim Wei-Kyum’un projenin kendisine değil, ofisin açılış tarihine atıfta bulunduğunu söylediler. Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, nisan ayında yaptıkları zirvede irtibat ofisinin açılması kararı almışlardı.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre eylül ayında Pyongyang’ı ziyaret edecek olan Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, Washington ile aralarında sorun yaratması muhtemel olan Kuzey Kore ile ortak projelerin yeniden başlatılmasını destekliyor. Ancak bazı çevreler, Kuzey Kore’nin Kaesong şehrinde açılacak olan irtibat bürosuna nakledilmesi gereken ekipmanların uluslararası yaptırımlar engeline takılabileceği görüşünde. Bununla birlikte Güney Kore Birleşme Bakanlığı dün, ekipmanların Kuzey Kore’nin ekonomik yararı için değil, ofisin işleyişi için gönderileceği açıklamasında bulundu.
Kuzey Kore Lideri Kim, ABD Başkanı Donald Trump ile Singapur’da bir araya geldikleri zirvede prosedürleri ve tarihleri sonraki müzakerelere ertelenen ‘Kore Yarımadası’nın nükleer silahlardan arındırılması’ konusunda muğlak bir taahhütte bulunmuştu. ABD’nin temel amacından, yani ‘tam, doğrulanabilir ve geri dönülmez nükleer silahlanma’ hedefinden uzaklaşan Kuzey Kore rejiminin nükleer faaliyetlerine devam ettiğini Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından hazırlanan çok sayıda raporla doğrulandı.
Gözlemciler, özellikle Pompeo’nun ziyaretinin iptal edilmesinin ardından bir yandan Washington ve Pyongyang, diğer yandan Washington ve Pekin arasında derinleşen uçuruma dair uyarıda bulundu. Trump’ın sürpriz kararı, iki ülke arasındaki ticari anlaşmazlık ve siyasi ilişkilere zarar veren ek vergilere çözüm bulmak için ABD’li ve Çinli müzakerecilerin iki gün süren yoğun toplantılarının sona ermesinden bir gün sonra geldi. Ayrıca Beyaz Saray, henüz Çin ile görüşmelerin devam edeceğine dair herhangi bir tarih de duyurmadı.
ABD Başkanı Trump Twitter’dan yayınladığı mesajlarda, ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşının zeminindeki çıkmazdan Pekin’i sorumlu tuttu. Trump mesajında “Çin’e karşı ticaret konusundaki duruşumuzu sertleştirmemizden dolayı, BM yaptırımlarına rağmen artık nükleer silahsızlanma sürecinde geçmişte olduğu gibi yardım etmediklerini düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Trump, Çin’e baskı uygulamanın Pyongyang’ı müzakere masasına itmek için gerekli olduğunu savundu.
Cumartesi günü ABD Başkanı Trump’ın açıklamalarını ‘sorumsuzluk’ olarak nitelendiren Çin, söz konusu ifadeleri kınadı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lu Kang, “ABD tarafından yapılan bu açıklamalar gerçeğe aykırı ve sorumsuzca. Bu bizi endişelendirdi. ABD’ye resmi bir protesto çektik” açıklamasında bulundu.