ABD’li bilim adamları, yaptıkları araştırmaların ardından kör farelerin yeniden görmelerini sağlayacak yeni bir buluşa imza attılar.

Bilim adamları, göz hücrelerinin yeniden programlanmasını ve kendi kendini onarma mekanizmasını yeniden kazanmasını yönlendirebildikten sonra kör farelerin yeniden görmelerini sağlamayı başardılar.

Mount Sinai Tıp Fakültesi’ndeki araştırmacılar, ilk kez, memeli hayvanların gözlerinin, bu canlılardaki zayıflamış olan kendi kendini iyileştirme mekanizmasını güçlendiren bir gen tedavisiyle hasarlı retina hücrelerini yenileyebildiklerini ortaya çıkardıklarını söylediler.

Araştırmacılar, insanlarda farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkan körlüğün çeşitli tedavilere ihtiyaç duymasına rağmen, yeniden görmelerini sağlamak için bireyler üzerinde de uygulamayı umuyorlar. Bilim adamları, “Nature” dergisinde yayınlanan çalışmalarda, yöntemlerinin körlüğün nedenine bakılmaksızın görmeyi yeniden sağlamak için genel bir vesile sağlayabileceğini ifade ettiler.

Çalışmayı yapan ekibin başkanı olan Pu Chen, küçük ve çizgili bir balık olan zebra balığının, araştırmanın yapılmasında onlara ilham verdiğini belirtti. “Zebra balığının retinası doğal işlevini yerine getirir, bununla birlikte kök hücreleri de korur. Retinada herhangi bir hasar meydana geldiğinde, bu kök hücreler sinir hücrelerine dönüşür” açıklamasını yapan Chen, kök hücrelerin, vücutta sonradan olgunlaşan birincil hücreler olduğunu belirtti.

ABD’li araştırmacı, “Bu balıklar ayrıca “Müller hücreleri” olarak bilinen bazı hücrelere de sahiptir. Retinadaki bu hücrelerin sayısı sinir hücrelerinden sonra ikinci sırada gelir. Bu hücreler, hasarın meydana gelmesiyle ışığa duyarlı hücrelere dönüşerek çoğalır. Bu da, hasara uğrayan gözü, doğal işlevini yerine getirmesini sağlayarak iyileştirir. Bu mekanizma, önemli özelliklere sahip bir ıslah mekanizmasıdır. İnsan da aynı mekanizmaya sahip, ancak onu çalıştırma gücü yok. Yani, temel yapı gözlerde, ama çeşitli nedenlerden dolayı çalışmıyor” dedi.

Araştırmacılar, bir geni retina hücrelerine taşıma ve bu hücreleri yeniden programlama yöntemiyle kör farelerin gözlerindeki zayıflamış ışık reseptörlerini onararak başarıları sağlarken, bu fareler de aynı zamanda 6 hafta içinde yeniden görebilme yetilerini tekrar kazandılar. Bilim adamları, sadece loş ışıkları algılayan hücreler olan retina çubuklarını onardıklarını belirtirken, çubukların bakımının, retina hücrelerinin ikinci türü olan retina konilerini koruyacağını ifade ettiler.

Bilim adamları, yöntemlerinin gelecekte, makula dejenerasyonlu hastalara fayda sağlayacağını düşünüyorlar. Yetkililer, “Bu büyük çalışmanın gücü, geniş bir spektrumdaki dejeneratif retina hastalıklarına uygulanabilirliğidir” açıklamasında bulundular. ABD Ulusal Göz Enstitüsü’nde Retina Nörobilim Programı Müdürü olan ve araştırmaya katılmayan Thomas Greenwall sonuçlar hakkında “Bu, bilim adamlarının Müller hücrelerinin, memeli canlıların retinalarındaki çubukların reseptörlerine dönüştürülmesi için yeniden programlanması hakkındaki ilk rapordur” yorumunu yaptı.