Amerikan siyasetinin önde gelen isimlerinden olan ve ülkesinde bir savaş kahramanı olarak görülen 81 yaşındaki Senatör John McCain, Cumartesi günü hayata gözlerini yumdu. Geçtiğimiz yıl kendisine koyulan beyin kanseri teşhisinin ardından tedavi gören Senatör, 35 yıldır Amerikan siyasetinin içindeydi. McCain, 2008 yılında, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olarak, eski ABD Başkanı Barack Obama ile de seçim yarışına girmişti.

Cumhuriyetçi Senatörün ofisi tarafından yapılan yazılı açıklamada, McCain’in ülkesinde çok saygı duyulan eski savaş kahramanı olduğu ve 60 yıl boyunca ABD için samimi bir şekilde hizmet ettiği belirtildi.

McCain’in hayatını kaybetmesinin ardından ülke genelinde bayraklar yarıya indirildi.

ABD’li Senatör John McCain’in cenazesi, Pazar günü Maryland eyaletinin Annapolis kentindeki ABD Donanma Akademisi Mezarlığı’na defnedilecek. Cenaze defnedilmeden önce, Çarşamba günü Arizona eyaletinin Başkenti Phoenix’te ulusal bir tören yapılacak. Cuma günü ise cenaze, başkent Washington’daki Ulusal Katedral Capitol Rotun’a getirilecek. Cumartesi günü de Washington’da ulusal cenaze töreni düzenlenecek.

McCain’in ofisinden yapılan açıklamada da Arizona Senatörü için önce Çarşamba günü Arizona’da, Cuma günü ise başkent Washington’daki Kongre binasında iki ayrı devlet töreni düzenleneceği bildirildi.

Siyasetçilerden taziye mesajları yağdı

Öte yandan McCain’in hayatını kaybettiğinin açıklanmasının ardından, ABD içinden ve dışından pek çok siyasetçi taziye dileklerinde bulundu. 2008 seçimlerinde McCain’e karşı yarışıp ABD Başkanlığını kazanan Barack Obama, taziye mesajında, “John ve ben, farklı kesimlerden üyelerdik. Tamamen farklı geçmişlerden geldik ve siyasetin en üst düzeyinde yarıştık. Ancak farklılıklarımıza rağmen Amerikalı ve göçmen nesillerin mücadele ettiği, savunduğu ve uğruna kayıplar verdiği ortak bağlılıklarla birleştik. Çok azımız John kadar sınanmıştır veya onun gösterdiği cesareti göstermek durumunda kalmıştır. Ama, herkesin iyiliğini kendisinin üstünde gören bu cesarete sahip olmayı arzu ederiz. John, bu cesaretin ne anlama geldiğini bize en iyi şekilde gösterdi” ifadelerine yer verdi.

ABD Başkanı Donald Trump ise McCain’in ölümü dolayısıyla Twitter hesabından yayınladığı taziye mesajında, “Bay John McCain’in ailesine başsağlığı diliyor ve saygılarımı sunuyorum. Kalplerimiz ve dualarımız sizinle” cümlelerini paylaştı. ABD medyasına göre ise McCain, vasiyetinde, Trump’ın cenaze törenine katılmasını istemediğini belirtmişti. John McCain, aynı partiden olmalarına rağmen Donald Trump’ın davranış ve fikirlerini küçümsemiş, ABD Başkanı’na eleştirilerde bulunmuştu. Senatör, ılımlı kalan bazı görüşleri nedeniyle muhafazakar tabandan da tepki almıştı.

Taziye dileği ileten bir diğer isim ise eski Cumhuriyetçi Başkan George W. Bush oldu. Bush, John McCain’in “derin bir kanaate sahip ve en yüksek mertebeden vatansever bir insan olduğunu” belirtti.

Demokrat Parti Başkanı Bill Clinton ise “Ülke açısından en iyi olduğunu düşündüğü şeyi yapmak için sık sık partizanlığı bir kenara koydu. Bu, yapılacak en doğru şey ise asla korkmadı” dedi. Clinton döneminde Başkan Yardımcısı Al Gore da “John’a her zaman saygı duydum. Çünkü her zaman, ne kadar zor olursa olsun bir anlayış zemini bulmak için çalışıyordu” ifadelerini kullandı. Aynı şekilde Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, “ABD ve özgürlük, en büyük kahramanlarından birini kaybetti” dedi.

ABD dışından da birçok ülke lideri McCain’in ölümü dolayısıyla başsağlığı diledi. Kanada Başbakanı Justin Trudeau, “McCain’in yaşamı ve hizmetleri, birçok kişiye ilham verdi” açıklamasında bulundu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da John McCain’e övgüde bulunurken, “İsrail’e desteği hiç değişmeyen, harika bir ABD vatandaşıydı” ifadelerini kullandı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise McCain’in, NATO’nun destekçisi olarak hatırlanacağını söyledi. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da, “McCain, ABD gibi güvenilirdi. Başkaları için sorumluluk üstlenir, değer ve ilkeleri savunurdu” dedi.

China Daily gazetesi de McCain’i “ABD politikası devi ve Cumhuriyetçi Parti’nin vicdanı” ifadeleriyle andı. Senatörün kızı Meghan McCain ise babasının kendisinin yanında olduğu gibi “Sonsuza kadar babamın yayınında olacağım” ifadelerini kullandı.

Arizona eyaletinde tedavi gören McCain, aylarca arkadaşları ve meslektaşları tarafından ziyaret edildi. Geçtiğimiz Aralık ayından bu yana Washington’dan uzak bir şekilde tedavi görmesine rağmen, politikada var olmayı sürdürdü.

John McCain kimdir? Savaş esirliğinden başkan adaylığına…

29 Ağustos 1936 doğumlu John McCain, eski bir donanma pilotuydu. Temmuz 1967’de, bulunduğu geminin yakıt tankı yanında patlayan bir bomba sonucu çıkan yangında ölümden dönmüştü. Gemideki 134 kişi hayatını kaybetmişti.

Bu olaydan 3 ay sonra (26 Ekim 1967), Vietnam Savaşı sırasında savaş pilotluğu yapan McCain, esir düştü ve 5.5 yıl işkenceye maruz kaldı. George W. Bush döneminde de, Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA) sorgulamalarındaki yöntemlerine eleştiride bulundu.

1973 yılında serbest bırakıldıktan sonra ülkesine döndü ve erken emeklilik teklifini reddederek 1981’e kadar donanmanın Senato irtibat subayı olarak çalıştı. Aynı yıl Arizona’ya taşınan McCain, burada siyasi kariyerine başladı ve 1982’deki seçimde eyaleti Senato’da temsil etme hakkını kazandı.

Görüşlerini açıkça dile getiren bağımsız bir Cumhuriyetçi olarak tanınan McCain, başkanlık koltuğunu ilk olarak 2000 yılında George W. Bush’a kaptırdı. Daha sonra 2008 yılındaki seçimlerde Obama’nın karşısına çıkmayı başarmasına rağmen yenilgiye uğradı. Ardından 30 yılını geçirdiği Senatoda kalmaya devam etti. McCain, dış politika müdahalesinin bir savunucusuydu. Aynı şekilde Irak Savaşı’nın güçlü bir destekçisi ve yurt dışında bir Amerikan askeri varlığının ateşli bir savunucusuydu.

Bu nitelikler, Cumhuriyetçi Parti’de yıllarca marjinalleşmesine yol açarak, iç öncelikler konusundaki çalışmalarına yeniden odaklanmasını sağladı. Askeri bütçede sürekli artış çağrısı yapan McCain, ölümüne kadar Senato Silahlı Hizmetler Komitesi’ne başkanlık etti. Yaşamı boyunca başta göç sistemi ve seçim finansmanı kanunu olmak üzere birçok sorunun yanında yer aldı.

Kasım 2016’da ABD Başkanı seçilen Donald Trump’a yönelttiği pek çok eleştiri ve olumsuz fikir nedeniyle, bazı muhafazakar seçmenler kendisine tepki gösterdi.

McCain’e geçtiğimiz yıl beyin kanseri teşhisi konulmuştu. Bir göz operasyonu için girdiği ameliyatta, beyninde gliyoblastom adlı bir tümör tespit edilmişti. 2017 yılında moralinin iyi olduğu açıklansa da teşhisten yaklaşık bir yıl sonra, 24 Ağustos 2018 tarihinde John McCain’in tedavisine devam etmeyeceği duyurulmuş, Senatörün ailesiyle vakit geçirmek istediği açıklanmıştı.