ABD, önümüzdeki Mayıs ayında ABD büyükelçiliğinin Kudüs’e taşınacağını açıklarken, Filistin halkı da söz konusu bu açıklamaya tepki gösterdi. Kararı “savaş ilanı” olarak nitelendiren Filistin, ‘Washington’un mevcut çatışmada sorunun bir parçası haline geldiğini’ belirtti. İsrail ise “büyük bir adım” olarak vasıflandırdığı karar dolayısıyla memnuniyetini dile getirdi.

Washington tarafından belirlenen zamanın, “Nekbe” (Büyük Felaket)’nin yıl dönümüne denk gelmesi Filistinli liderler arasında büyük bir öfkeye yol açtı.

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Genel Sekreteri Saib Ureykat Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “ABD’nin bu adımı yasalara, uluslararası meşruiyete ve imzalanmış yasalara aykırıdır, ayrıca son derecede kışkırtıcıdır. Bu vaktin, Filistinlilerin devam eden Nekbe’nin yıl dönümü olarak belirlenmesi sadece Filistinlilerin değil, tüm Arapların ve Müslümanların duyguları için büyük bir provokasyon oluşturmaktadır” dedi.

Ureykat, ABD’nin bu kararının Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın planından birkaç gün sonra duyurulmasına dikkati çekerken, Filistin’in Washington’u siyasi süreçte arabulucu olarak görmeme özgürlüğüne sahip olduğunu vurguladı. Konuyla ilgili olarak, ABD’nin sorunun bir parçası haline geldiğini belirten Genel Sekreter, “Kararı fiilen uygulaması, kendisini çözümün bir parçası olmaktan uzaklaştırır” ifadelerini kullandı.

ABD, geçtiğimiz Cuma günü ABD’nin İsrail büyükelçiliğinin Mayıs ayında Kudüs’e taşınacağını açıkladı. İsrail devletinin 70’inci kuruluş yıldönümüne denk gelen Mayıs ayı aynı zaman, Filistinlilere acı veren Nekbe’nin yıldönümü. Öyle ki 14 Mayıs’a denk gelen Nekbe gününde Filistin’in haritası değiştirildi, yüzbinlerce Filistinli evsiz, topraksız, vatansız ve kimliksiz bırakıldı.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert ise geçtiğimiz Cuma günü yaptığı açıklamada, “Mayıs ayında, büyükelçiliğimizi Kudüs’e taşımak gibi önemli bir tarihi adım atmış olacağımız için çok heyecanlıyız” şeklinde konuştu. Nauert ayrıca, ABD vatandaşlarına hizmet edecek konsolosluk işlerinin de elçiliğin bir parçası olarak kesintisiz bir şekilde devam edeceğini vurguladı.

ABD’nin planlarına göre, ABD’nin İsrail büyükelçisi David Friedman, Tel Aviv’in kuzeyindeki Hertsliya’da ikamet edecek ve sadece çalışma saatlerinde yeni elçiliğe gidecek.

Öte yandan ABD’nin bu kararı, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın bu yılın ortalarında uluslararası barış konferansına dayalı bir barış planı ilan etmesinden birkaç gün sonra açıklandı. Zira bu barış planı, Oslo Anlaşması uyarınca Kudüs sorunu da dahil, her iki tarafın daimi statü sorununu çözmek için müzakerelere yardım edecek çok taraflı bir uluslararası mekanizma ortaya koyacak.

Bu bağlamda Abbas, müzakereler boyunca her iki tarafın da tek taraflı hareket etmeyi durdurmasını, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıyan ve ABD elçiliğinin Kudüs’e taşınmasını öngören kararın dondurulmasını önermişti.

Diğer taraftan Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü, kararı bölgedeki barışa engel olacak ve kimseye meşruiyet kazandırmayacak tek taraflı bir adım olarak nitelendirdi. Sözcü, “Uluslararası meşruiyete uymayan herhangi bir adım, barışı sağlama çabalarına engel olacaktır, olumsuz ve zararlı ikilemler yaratacaktır” dedi.

Filistin Hükümet Sözcüsü Yusuf el-Mahmud ise, “ABD büyükelçiliğini Kudüs’e taşımak için “Nekbe felaketinin yıldönümünün” seçilmesi, Filistinli Arap halkımızın kimliğini, varlığını ve duygularını doğrudan ve kasıtlı olarak ihlal etmektir” şeklinde konuştu.

Aynı şekilde Filistin Dışişleri Bakanlığı da konuyla ilgili bir bildiri yayınladı. Bildiride, “ABD Yönetimi’nin Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Mayıs ayında Kudüs’e taşıyacağını açıklaması, uluslararası hukuku ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Kudüs’le ilgili kararlarını çiğneyerek barış zeminini tahrip etmekte ısrar ettiğini göstermektedir” ifadelerine yer verildi.

Bakanlık, özellikle işgalci İsrail’in uygulamaları için bir örtü niteliği taşıyan, Nekbe’nin yıl dönümü ile çakışan, işgali ihlal ve suçlarından ötürü ödüllendiren bu kararın, aynı zamanda Filistin halkına ve ulusal haklarına doğrudan saldırı görevi gördüğünü söyledi.

Öte yandan karara yönelik kınamalar ve oluşan öfke hükümet ve resmi kurumlarla sınırlı kalmadı. Bu bağlamda Hamas Hareketi de büyükelçiliğin Kudüs’e taşınması adımının, İsrail işgali karşısında bölgeyi ayaklandıracağını belirtti. İslami Cihad Hareketi, kararı “hükümsüz ve gayri meşru” olarak nitelendirirken, kararın Filistin halkına, Araplara ve Müslümanlara yönelik bir saldırı olduğunu vurguladı. Filistin Halk Partisi ise kararın kışkırtıcı olduğunu söylerken, Filistin Demokratik Halk Kurtuluş Cephesi de kararı kınayarak atılan bu adımın bir savaş ilanı olduğunu vurguladı.

Trump’ın bu kararı, İsrail’in Doğu Kudüs ilhakını tanımayan uluslararası konsensüs ile çelişirken, nihai statü sorunun bir parçası olarak nitelendirilmekte.

Ayrıca İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise ABD elçiliğinin Mayıs ayında Kudüs’e taşınacak olmasını “İsrail halkı için büyük bir gün” olarak değerlendirdi. Karara dair övgüde bulunan Netanyahu ayrıca, liderliği ve dostluğu dolayısıyla Trump’a teşekkür etti.

İsrail’in Washington Büyükelçiliği de bir bildiri yayınlayarak, “Başkan Trump, önümüzdeki bağımsızlık gününde ABD büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyarak, 70. yıl dönümünü daha büyük bir kutlama gününe dönüştürecek” ifadelerine yer verdi.