Kuzey Kore’nin, Japonya üzerinden geçen balistik füze denemesi Washington yönetimine hareket geçmesi baskıları artırabilir. Washington, Kuzey Kore’nin deneme amaçlı füzelerini düşürebilir. Bu adımın başarılı olacağı konusunda herhangi bir güvence olmadığı gibi ABD’li yetkililer de Pyongyang ile aradaki gerginliğin tehlikeli bir şekilde tırmanmasından korkuyor.
Kuzey Kore’nin salı yaptığı füze denemesinden sonra ABD’li bir yetkili, “Füzelerin uçuşu sırasında düşürülmesi ihtimaline odaklanılması tercih edilmelidir” dedi. Kuzey Kore’nin nükleer füze programları sebebiyle böyle bir karar hafife alınmaz.
Donald Trump’ın birçok kez, “bütün seçenekler masada” demesine rağmen Washington’un politikasında hızlı bir değişiklik yaparak askeri operasyon başvurma alameti yok.
Eski ABD Savunma Bakanı Yardımcısı David Sher “Kim Jong Un, bu füze denemesini gerçekleştirerek ABD ve Japonya ile dalga geçmeyi seçti” dedi.
ABD Savunma Bakanı James Mattis, ABD toprakları veya müttefik ülkelerin toprakları için tehlike arz eden füzeleri düşürecekleri sözünü vermişti.
Washington’un, Japonya üzerinden geçen füze gibi direkt olarak kendi topraklarını tehdit etmeyen füzelerin düşürülmesi için çok katmanlı füze savunma sistemlerini kullanmaya hazır olup olmadığı belli değil.
Bazı analizciler, ABD’nin Kuzey Kore’nin bu hamlesini savaş hareketi olarak görüp askeri bir cevap verme tehlikesi olduğunu, bunun da Güney Kore ve Japonya için çok yıkıcı sonuçlar getireceğini belirtiyor. Kuzey Kore’nin ana ticaret ortağı Çin, ABD’nin doğrudan bir askeri müdahalesine karşı olduğu biliniyor.
Zararları azaltmak
Uzmanlar, ABD füze savunma sisteminin Kuzey Kore’nin füzelerini deneme sırasında vurabileceği konusunda herhangi bir güvence olmadığını söyledi. Eğer ABD, Kuzey Kore füzelerini düşürmede başarısız olursa çok zor duruma düşeceği gibi, bu sene iki defa kıtalararası balistik füze denemesi yapan ve füzelerinin ABD’ye ulaşabileceğini düşünen Kuzey Kore’yi cesaretlendirecek.
ABD geride kalan 18 sene’de füze savunma sistemini geliştirme çalışmalarına 40 milyar dolar harcadı ancak bu sistemleri hiçbirni savaşta denemedi.
Kuzey Kore’nin bu ay, Guam’a yakın bir bölgeye düşecek şekilde dört orta menzilli füze fırlatma planı yaptığını açıkladıktan sonra, James Mattis, ABD füze savunma sisteminin Kuzey Kore tarafından Guam’a doğru atılan füzeleri düşürebileceğine güvendiğini söyledi.
Mattis, Kuzey Kore’nin Guam’a füze atması durumunda işlerin hızlı bir şekilde savaşa dönüşebileceğini de sözlerine ekledi.
Büyüyen tehlike
Uzmanlar ABD’nin füze savunma sistemlerinin şu an, az sayıda bir füzeyi havada iken düşürebileceği konusunda uyararak, Kuzey Kore’de teknoloji ve üretim gelişmeye devam ederse ABD füze savunma sistemlerinin Kuzey Kore’nin füzelerine ayak uyduramayacağını belirtti.
Washington’daki ‘38 Kuzey’ araştırma merkezinde füze uzmanı olan Michael Ellman,“Eğer ABD’nin füzeleri düşürme operasyonu başarısız olursa bu onun için utanç vesilesi olur ancak büyük bir sürpriz olmaz. Füze savunma sistemi füzelerden koruyan bir zırh değil bilakis hava savunma sistemi gibi düşmandan gelen zararı azaltmak için kurulan bir sistem” dedi.
İsminin açıklanmasını istemeyen bir ABD’li yetkili, ordunun ABD toprakları için doğrudan tehdit oluşturmayan füzeleri düşürmeye özellikle dikkat etmesi gerektiğini çünkü bu füzelerin Japonya veya Kuzey Kore üzerinde düşürüldüğü takdirde sivil kayıplara yol açma tehlikesinin olduğunu, diğer taraftan da Pyongyang’ın buna nasıl cevap verebileceğini kestirmenin zor olduğunu belirtti.
ABD’li yetkililer, askerleri ve İstihbarat yetkililerini yapılacak herhangi bir askeri saldırıya cevap olarak Kuzey Kore’nin Güney Kore’deki ABD üslerini ve Seul’u füze ve top atışına tutabileceği konusunda uyardı.
Kuzey Kore’nin, BM veya müttefiklerinin topraklarını tehdit etmeyen füzelerinin hedef alınması bazı hukuki sorular akla getirebilir. BM Güvelik Konseyi’nin kararları Kuzey Kore’nin füze programlarını yasaklarken bu gibi hareketlerde açıkça yetkilendirmiyor.
Japonya’da, hava sahasından geçen ve kendisini tehdit etmeyen füzeleri düşürmesinin yasallığı konusunda bazı sorularla karşılaşıyor.
Tokyo, 2015 yasasına göre, kendisini toplu bir şekilde savunmada ve kendisinin de karşı karşıya kaldığı gibi, varlığını tehdit eden bir saldırıya maruz kalan müttefikine yardım etmede sınırlı bir hakka sahip.