İsrail, ABD’nin BM Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu’nun (UNRWA) fonlarını kesme kararını memnuniyetle karşılarken, kurumun kapatılması için çabalayan ABD’ye yönelik eleştirilerde bulunan Filistinliler, Birleşmiş Milletler (BM) ve Arap Birliği, söz konusu kararın bütünüyle karşısında olduklarını açıkladılar.
Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne, Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Filistin yönetiminin, ABD’nin UNRWA kararı karşısında gerekli kararların alınması amacıyla BM Genel Kurulu’na ve BM Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) gitmeyi düşündüğünü söyledi.
Ebu Rudeyne, fonları kesen ABD yönetimini bölgede terörizmi teşvik etmekle itham etti ve ABD kararına karşı BM’nin “sağlam bir duruşa” sahip olması gerektirdiğini söyledi.
Ramallah yönetimi tarafından yapılan açıklamada, komploların engelleneceği, başkenti Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulacağı ve mülteci sorununun uluslararası meşruiyet ve Arap Barış Girişimi kararlarına uygun olarak çözümleneceğine dair söz verildi.
ABD’nin fonları kesme kararı, ABD’nin BM Büyükelçisi Nikki Haley’in Filistinli mültecilerin sayısının fazlalığı dolayısıyla UNRWA’ya yönelttiği suçlamaların ardından geldi.
ABD tarafından dile getirilen eleştiriler çerçevesinde birtakım düzenlemeler yapılması durumunda UNRWA’ya olan desteklerini sürdüreceklerini belirten Haley, “Mültecilerin sayısını net bir şekilde tespit edip mevcut sayısını değiştirirseniz ortaklığımızı tekrar gözden geçireceğiz” ifadelerini kullandı.
UNRWA ise yaklaşık 5 milyon Filistinli mülteciye hizmet verdiğini belirtti, ancak ABD ve İsrail raporlarında Donald Trump yönetiminin köylerini terk eden sadece 500 bin mülteciyi tanıyabileceğini bildirildi. Raporda söz konusu kimselerden ancak on binlercesinin (30 ila 40 bin) hayatta kaldığı kaydediliyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, UNRWA fonlarının askıya alınması kararını, “Yardımlardan faydalananların sayısı katlanarak büyüyor. Bunun böyle devam etmesi kabul edilemez” diyerek gerekçelendirdi ve UNRWA’nın çalışma modelinin ve mali uygulamalarının ıslah edilemeyecek kadar kusurlu olduğunu belirtti.
Sözcü, açıklamasının devamında “İdare, konuyu dikkatle gözden geçirdi ve ABD’nin UNRWA’ya ek katkı sağlayamayacağı sonucuna vardı” ifadelerini kullandı.
UNRWA, Washington’un kararını ve kuruma yönelik iddialarını yalanladı
UNRWA Sözcüsü Chris Gunnes, konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“Uzun yıllardan beri istikrarlı bir şekilde siyasi ve finansal olarak ajansı destekleyen ABD’nin fonları kesme kararı karşısında derin bir hayal kırıklığı ve üzüntü duyuyoruz. UNRWA okullarına, sağlık merkezlerine ve acil durum yardım programlarına yönelik ‘onarılması mümkün değil’ gibi eleştirileri şiddetli bir şekilde reddediyoruz.”
UNRWA, ABD kararına teslim olmayı düşünmüyor
UNRWA Sözcüsü Sami Muşaşa, destek toplamak amacıyla mevcut ortaklarla olan temasların büyük bir kararlılık ile devam ettirileceğini söyledi ve şu ana kadar aralarında Körfez ülkeleri ile birlikte Asya, Avrupa ve diğer yeni ülkelerin bulunduğu 20 ortağın 2017 yılına kıyasla daha fazla fon sağladığını teyit etti.
AB, UNRWA desteklerini arttırmayı planlıyor
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, finansman krizinin yarattığı belirsizliğe atıfta bulunarak Almanya’nın UNRWA’ya olan katkısını artıracağını belirterek, UNRWA’nın kaybının kontrol edilmesi ve kuşatılması zor bir dizi reaksiyonu tetikleyebileceğini kaydetti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Washington’un UNRWA’ya yardımlarını askıya alma kararından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
AFP’nin aktardığına göre, BM Genel Sekreteri Sözcüsü Stephane Dujarric, “UNRWA’nın Filistinli mültecilere temel hizmetler sağladığına ve bölgenin istikrara kavuşmasına katkıda bulunduğuna” işaret ederek, Genel Sekreter’in ajansa bütünüyle güvendiğini belirtti.
Sözcü, açıklamasının devamında, Filistinlilere yönelik hayati yardımların sürdürülmesinin sağlanması için, UNRWA’nın karşı karşıya olduğu mali açığın kapatılması çağrısında bulundu.
ABD’nin mülteci dosyasının iptaline yönelik kararı, Filistinlilerin ABD’ye yönelik daha önceki suçlamalarını şiddetlendirdi.
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Genel Sekreteri Saib Ureykat, “ABD’nin, Filistin topraklarının çalınmasını, yasadışı bir şekilde İsrail tarafından sömürülmesini ve Kudüs’ün İsrail’e ilhakını teyit etme hakkı yoktur” dedi.
Filistin yönetiminin ABD’nin bu zorbalığının karşısında duracağını belirten Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, “ABD kararı, Başkan Trump ve yönetiminin düşündüğü gibi UNRWA’nın iptal edilmesine ve Filistinli mülteci dosyasının marjinalleşmesine asla yol açmayacak” ifadelerini kullandı.
ABD’nin kararına karşı tepki gösteren diğer yetkililer ve Filistinli gruplar, kararı “kabul edilemez siyasi bir şantaj” olarak nitelendirdi.
Fetih hareketi, geri dönüş hakkının “BM tarafından hazırlanan uluslararası hukuk tarafından korunan kutsal ve sabit bir hak olduğunu” kaydederken, Hamas hareket, “Geri dönüş hakkı, iptal edilemez bir mirastır” ifadelerini kullandı. Bunun yanı sıra, Filistinli kuvvetler salı günü Ramallah’taki Amerikan Evi’nin önünde oturma eylemi yapılması çağrısında bulundu.
İsrailli yetkililer ABD kararını memnuniyetle karşıladı
Netanyahu’nun ofisi tarafından yapılan açıklamada kararın olumlu olduğu fakat bununla birlikte İsrail’in Filistinlileri finanse etmek için başka yollar arayacağı kaydedildi.
İbranice yayın yapan Kanal 10’un aktardığına göre, Netanyahu’nun bürosundaki yetkililer, Filistin nüfusunun insani ve hayati projelerini desteklemenin alternatif yollarını tartışılacaklarını belirttiler.
İsrail Gelecek Partisi (Yeş Atid) Başkanı Yair Lapid şu açıklamalarda bulundu:
“Bu kurum terörizme el altından destek veriyor. Ayrıca, 1949 yılında aslen kayıtlı olan 750 bin Filistinli mülteci sayısını şişirip 5 milyon ve 500 bin gibi sahte bir rakama çıkarmakla sorumludur. UNRWA, uzun süredir kuruluş amacını yitirmiş durumda.”