Bağdat: Hamza Mustafa
Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, dün Irak Meclisindeki güvenoyu oturumu öncesinde yeni hükümet programını açıklarken, görevlerini tamamlamadan yurtdışına çıkmayacağını belirtti.
Başbakan Abdulmehdi, dün Irak meclisindeki güvenoyu oturumu öncesinde yeni hükümet programını açıkladı. Yeni hükümet programını okuyan ve değerlendiren Abdulmehdi “Biz, en azından programımız dâhilindeki görevlerin ilk aşamasını bitirmeden yurtdışına çıkmamayı düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. Konuşmasını sürdüren Abdulmehdi “Yine meydanları ve farklı bölgeleri ziyaret ederek halkımızın mutlulukları, üzüntüleri, sorunları ve coşkularına ortak olmak istiyoruz” dedi.
Hükümet programının uygulanması için 3 zaman dilimi belirleyen Abdülmehdi, 120 sayfalık programın ana unsurlarının 3 kısımdan oluştuğunu, bunların kısa vadeli (3-6 ay), orta vadeli (7-18 ay) ve uzun vadeli (19-48 ay) planlar olduğunu belirtti. Abdülmehdi, “Yeni meclisin ilk oturumunda bakanlıklardan verileri dikkatli bir şekilde okumaları, programları için zaman çizelgeleri belirlemeleri ve bunlara bağlı kalmalarını istiyoruz. Belirlenen zaman çizelgeleri ayrıntılı bir bakanlık programına dâhil edilecek. Bununla birlikte kaydedilen ilerlemeler izlenecek. Bakanlıkların çalışmaları düzenli ve periyodik bir şekilde değerlendirilecek” dedi.
Hükümetin ilk 100 günlük çalışma süresinde gevşek davranan bakanlıkların denetleneceğini belirten Abdulmehdi “Şu anki programda belirtilen noktalar… Meclisten güvenoyu alması için bakanlık tarafından sunulan plan ve felsefe konusunda önemli işaretler barındırıyor. Hükümetin; ilk 100 gün içinde bakanlıklar tarafından hazırlanan, tatbik edilen ve bakanlık süresi boyunca çalışmaların kendisine göre denetlendiği söz konusu plana uygun mufassal bir program sunmasını umuyoruz” dedi.
Hükümet programına eleştiri
Iraklı Ekonomi Uzmanı Cemil Antovan, Abdulmehdi tarafından sunulan hükümet programına yönelik eleştirilerde bulundu. Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Antovan şuan ki hükümet programının önceki hükümet programlarını bir araya getirdiğini belirterek “Bu programın vizyonu konusunda bir belirsizlik var” dedi. 120 sayfalık programın yeni bir şey barındırmadığını söyleyen Antovan, uygulamaya yönelik doğru mekanizmalar belirlenmediğini ve hala başarısız bir idare sisteminin olduğunu belirti. Antovan söz konusu kötü idare sisteminin düzeltilmeden ekonomi, hizmet ve genel olarak kalkınma gibi diğer meseleler hakkında konuşulmaması gerektiğini dile getirdi. Abdulmehdi’nin bakanlıklar içindeki bozuk unsurları hesaba çekebilecek cesur bir plan belirlemediği sürece hükümet programında belirtilen vaatleri yerine getiremeyeceğini söyleyen Antovan, devleti yıkanların onu kalkındırmasının çok mantıklı olmadığını belirtti.
Öte yandan Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Gizli oylamaya, ganimetleri bölüşmeye, mezhepçi paylaşıma, eski yüzlere, yabancı hâkimiyetine, yolsuzluk yapanlara ve halkın terk edilmesine hayır. Halk; parti ve blokların baskısı olmadan, başbakan tarafından belirlenen bağımsız teknokratlar ve nezih bir hükümet aracılığı ile rejimi değiştirmek istiyor” diyerek siyasi bloklara hitaben “bu konudan ellerini çekin. Halk hürriyet ve şeref istiyor. Asla vazgeçmeyecekler” dedi.
Diğer taraftan Hukuk Danışmanı Ahmed el-İbadi Şarku’l Avsat’ yaptığı açıklamada “Irak anayasası oylamanın açık mı gizli mi yapılacağını belirlememiştir. Bunu başbakanın kabinesi belirler” ifadelerini kullanarak anayasanın 76 sayılı kanununun dördüncü bendinde “başbakan kendi kabinesinden isimler sunar. Bakanlık programını meclis belirler. Bakanların tek tek ve bakanlık programının mutlak bir çoğunlukla kabul edilmesi durumunda kabine güvenoyu almış olur” ifadesinin geçtiğini söyledi. Açıklamalarını sürdüren İbadi, bakanlık programının güvenoyuna sunulmadan önce hakkında bir rapor hazırlanması için meclis başkan yardımcılarının başkanlığını yaptığı özel bir heyete sunulduğunu söyledi.
Bakanlıkların dengeli bir şekilde dağıtıldığı konusundaki söylentilere ilk tepki Usame Nuceyfi başkanlığındaki Karar Koalisyonu’ndan geldi. Koalisyonun Sünni lideri Usame en-Nuceyfi, Adil Abdulmehdi’nin kabinesi ve bakanlık programı konusunda belirli çekinceleri olduğunu belirterek parlamentodaki ilk muhalif taraf oldu. Şarku’l Avsat, Karar Koalisyonu tarafından yapılan açıklamanın bir kopyasına ulaştı. Koalisyon tarafından yapılan açıklamada Irak’taki yeni hükümetin kurulması sürecinde ve bakanlık programında ortak bir vizyon sağlanmadığı ve müzakere yapılmadığı belirtildi. Açıklamada “yolsuzluk yapanları uzaklaştırmak sadece isimde kaldı. Daha kötüsü ise yolsuzluk yaptığı neredeyse kesinleşen siyasi bloklar ödüllendirildi. Meşru olmayan yöntemler, bazı milletvekillerini para ve veya başka vaatler ile satın alan taraflara karşı meşrulaştırıldı. Bu da hile yöntemleri ile Irak seçmeninin kararının satın alındığını ve halk iradesine aykırı davranıldığını ortaya koyuyor” denildi. Açıklamada koalisyon, Sünnilerin hükümetteki temsilinin eksik ve tek taraflı olduğunu belirtirken, Sünnilere ait altı bakanlığın Islah ve İmar Koalisyonu ile Bina Koalisyonu’ndaki temsilcilere dağıtıldığına dair haberlerin aksine bakanlıkların sadece tek bir koalisyonun temsilcilerine gittiğini bunun da Bina Koalisyonu olduğunu söyledi. Açıklamada “Hiçbir parti ve koalisyon Sünnileri hükümette temsil etmedi. Saydığımız bu sebeplerden ötürü hükümet ve bakanlık programımızda belirli çekincelerimiz var” denildi. Karar Koalisyonu, hükümetin oluşumunda yer almadığını doğrularken, hükümetin kontrol edilmesi ve gelişmelere göre değerlendirilmesi noktasında olumlu bir muhalif cephe olacak.