Bir insan başını ağaç gövdesine bir kez sertçe kaksa bu, bilincini kaybederek yere düşmesi için yeterli olacaktır. Ağaçkakanlar ise bunu hayatları boyunca binlerce kez tekrar ediyorlar ve 25 milyon yıldır yeryüzünde yaşıyorlar.
İlk kez yayınlanan bir araştırma, tüm bu kakmaların ağaçkakanının beyninde izler bıraktığını gösteriyor.

Bilim insanları, her bir kakmanın, ağaçkakanların beyinlerinde ‘Tau’ olarak bilinen bir proteinin birikmesine yol açtığını belirttiler. Bu protein, insanlarda nörolojik hastalıklar ve kafa travmasına bağlı olarak gelişen beyin hasarında görülmektedir.

Araştırmacılar, bir ağaçkakan ile ağaç gövdesini kakmayan başka bir kuş türünün beynindeki dokuları incelediler. Araştırmada kullanılan örnekler, Şikago’da bulunan Field Doğal Tarih Müzesi ve Harvard Üniversitesi Doğal Tarih Müzesi’nden seçildi. İnceleme sonucunda, ağaçkakanın beyninde diğer kuşun aksine tau proteini biriktiği gözlemlendi.

‘Plos One’ dergisinde yayınlanan çalışmaya katılan Boston Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu George Farah yaptığı açıklamada, “Ağaçkakan’ın beynin herhangi bir hasar oluşmadığı sanılıyordu. Ancak bu araştırma bunun tersinin gösteriyor” ifadelerini kullandı.

Bilim insanları şimdi tau proteininin birikiminin beyindeki bir hasarın bir işareti olup olmadığını veya beyni koruma altına alıp almadığını öğrenmeye çalışıyor.

Ağaçkakanların biyolojik mekanizması

Boston Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Profesörü ve Amerikan futbolu oynayan Peter Cummings şunları paylaştı, “Birgün laboratuarda bir profesör arkadaşımla, ağaçkakanların biyolojik mekanizmasını göz önünde bulundurarak, Amerikan futbolunda kullanılabilecek, kasklar ve farklı koruyucu spor malzemeleri tasarlama konusunda konuştuk. Ancak ağaçkakanın beynini incelememiştik” dedi.

Ağaçkakanlar, sert cisimleri delerken gerçekleştirdikleri işlemin etkilerinin hafiflemesi için gaga, kafatası, dil ve kafatası ile beyin arasındaki mesafe gibi çok sayıda özel dizayna sahiptir.

Tau proteini, beyindeki sinir hücrelerini dengelemeye yardımcı olur

Ağaçkakanlar, böcek gibi yiyecek aramak veya dişileri cezbetmek için gagalarını kullanırlar. Ağaçkakanların kakma işlemleri sırasında vücutları, G-kuvveti olarak adlandırılan, hızlandırma etkisine maruz kalır. Her bir kakma, bin 400 G-kuvveti kadar hızlanmaya neden olur. Bir insanın beyninde, 60 ila 100 G-kuvvetinde baskı oluşsa, beyin sarsıntısı yaşar. Tau proteinin ise beyindeki sinir hücrelerini dengelemeye yardımcı olur.

Eğer sinir hücreleri hasar görürse, beyinde, bazen beynin işlevini değiştirebilen bir tür tau proteini birikebilir.

Pek çok tau türü olduğunu söyleyen Profesör Cummings, bazılarının koruyucu olabileceğini belirtti. Profesör, “Çalışmamız, biriken tau protein çeşidinin hastalık sebebiyle mi yoksa koruyucu olarak mı oluştuğunu belirleyememektedir. Ancak bununla birlikte milyonlarca yıldır yaşayan ve büyüyen bu kuşlarda travmanın neden olduğu bir nörolojik hastalık, onlar için bir sorun da olmayabilir” ifadelerini kullandı.