Eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın İran güç odaklarına yönelik eleştirileri sürüyor. Son olarak Devrim Muhafızları İstihbarat (DMİ) Başkanı Hüseyin Taib’i ‘dengesizlikle’ suçlayan Ahmedinejad, ‘Taib’in kafayı suçlamalarla bozduğunu’ öne sürdü. Ahmedinejad, ülke yöneticilerinin de Hüseyin Taib’in ne yaptığını bildiğini belirtti.
Mahmud Ahmedinejad, yargıya ve Devrim Muhafızları’na da ‘siyasi anlaşmazlıklardan ötürü yardımcılarını karaladıkları’ yönünde suçlamada bulundu. Ahmedinejad, İstihbarat Bakanlığı ile DMİ’nin de, kendisinin görev süresi bitmeden iki sene önce, aleyhinde karalama kampanyası başlattığını iddia etti.
Ahmedinejad, internet sitesi üzerinden İran devlet sistemini eleştirdiği videoları yayınlamaya devam ediyor. Söz konusu yayınlar, İran basınının, Ahmedinejad’ın, Rejimin Maslahatını Belirleme Kurulu oturumunda bulunması için birkaç fotoğrafı servis etmesinin ardından geldi.
Mahmud Ahmedinejad, DMİ Şefi’nin ‘dengesini kaybettiğini ve herkesin de bunun farkında olduğunu, ayrıca suçlamalar üretmekle kafayı bozduğunu’ öne sürdü. Eski İran Cumhurbaşkanı, DMİ tarafından kendisine kişisel düzeyde yapılan baskılara işaret ederek, Muhafızlar’ın yönetim kadrosunu ‘devlet ve İranlı kurumlar arasında anlaşmazlık yaratmakla’ suçladı.
Ahmedinejad, ‘kendisine ve yardımcılarına yönelik karalama kampanyasının 2011 yılında, Taib öncülüğünde İstihbarat Bakanlığı ve DMİ tarafından başlatıldığını’ belirterek, “Siyasi anlaşmazlıklarda devletin gücünü kullanmaları uygun mu?” diye sordu.
Ahmedinejad’ın eski yardımcısı ve danışmanına hapis cezası
Öte yandan İran Mahkemesi, birkaç gün önce, ‘ulusal güvenliğe aykırı fiillerde bulunmak’ suçlamasıyla Mahmud Ahmedinejad’ın cumhurbaşkanlığı dönemindeki Basın Danışmanı Ali Ekber Cevanfikr’i 10,5 yıl; Ahmedinejad’ın yardımcısı İsfendiyar Rahim Meşai’yi ise 6.5 yıl hapis cezasına çarptırdı.
Meşai, geçtiğimiz Mart ayında İngiltere Elçiliği’nin önünde Nejad’ın eski Yardımcısı Hamid Bakai aleyhinde çıkan kararı yakmıştı. Bu, Yargı Başkanı’nın İngiltere’yle ‘bağlantıları’ olduğu yönündeki suçlamalara karşı sembolik bir hareketti.
Ahmedinejad’dan Laricani kardeşlere: Mal varlıklarınızı açıklayın!
Ahmedinejad’ın dünkü eleştirilerinin ucu, bir kez daha Meclis ile Yargı erki Başkanları Ali ve Sadık Laricani kardeşlere dokundu. Ahmedinejad, bu iki kardeşin ülkedeki büyük makamlara eş zamanlı olarak gelmelerine yönelik itirazını yineledi ve ikisinden mal varlıklarını açıklamalarını talep etti.
Rahim Meşai’ye yönelik suçlamalara dair ise Ahmedinejad, ‘rejimin çarpıtması’ yorumunu yaptı ve bu bağlamda DMİ’ye özgü hapishanelerin varlığını da eleştirdi.
Ahmedinejad destekçilerinden tartışmalı video
Ahmedinejad’ın destekçilerinden bir grubun, geçtiğimiz hafta yayınladığı bir video, oldukça ses getirdi. İsfendiyar Rahim Meşai’nin tutuklanmasından birkaç ay öncesine ait olan kayıtta, hapishanede Meşai’ye yönelik bir suikast girişimi olduğu görülüyor.
Görüntülerde, yolsuzluk iddiasıyla tutuklanan Ahmedinejad’ın diğer yardımcısı Hamid Bekai’nin, İran istihbarat birimleri tarafından casusluk suçlamasını kabul etmeye ve Meşai’yi casuslukla suçlayan itiraflarda bulunmaya zorlandığı öne sürülüyor.
Bu arada Ahmedinejad’ın söz konusu açıklamaları, İran dini liderinin çıkarlarına boyun eğen paralel yapılanmaların büyümesi ve ülkenin güvenliği ile dış siyaset alanında faaliyet göstermesine yönelik eleştirilerin arttığı döneme denk geldi.
DMİ, İran İstihbarat Bakanlığı’na paralel bir yapı olarak görülüyor. Başkanı ise ‘Dini lider’ Ali Hamaney tarafından bizzat atanmasından hareketle rejim içerisindeki en etkin kişilerden biri olarak kabul ediliyor. DMİ’nin rolü, üst düzey yetkilileri ve güvenlik dosyalarındaki sanıkları kovuşturmada, İran Rehberi’ni, devletin ve havalimanlarının yönetim kadrosunu ve bunların yanı sıra nükleer tesisleri koruma altına almada ve ulusal meselelerde ön plana çıkıyor.
Ahmedinejad, DMİ Başkanı’nı eleştiren ilk üst düzey İranlı yetkili değil. Geçtiğimiz yıllarda mevcut Meclis Başkanı Yardımcısı reformist lider Mehdi Kerubi de Taib’in, DMİ’nin yönetimindeki rolüne ve İstihbarat Bakanlığı’na paralel faaliyetler yürütülmesine yönelik sert eleştirilerde bulunmuştu.
Hüseyin Feridun Ruhani ve Mehdi Cihangiri’nin tutuklanması
Yetkililere kadar uzanan tutuklamalar dizisinde en göze çarpanı, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin kardeşi Hüseyin Feridun ile Başkan Yardımcısı İshak Cihangiri’nin kardeşi Mehdi Cihangiri’nin yolsuzluk suçlamasıyla tutuklanması oldu. Bu olay, 2017 başkanlık seçimlerinin sona ermesinden birkaç ay sonra yaşandı.
Ruhani, 2017 seçimlerinden önce seçim kampanyasındaki birkaç ismin DMİ tarafından tutuklanmasını eleştirmiş ve seçim kampanyasında Muhafızlar’a yönelik eleştirilerini yinelemişti.
Taib, DMİ Başkanı olarak göreve gelmeden önce İstihbarat Bakanı Yardımcısı koltuğunda oturmaktaydı. Ahmedinejad’a göre anlaşmazlık yaratmak, Taib’in eski Başkan Ali Ekber Haşimi Rafsancani hükümetinin istihbarat bakanı yardımcılığı görevinden uzaklaştırılmasına yol açan siyasi sebepler arasında yer alıyor. Ahmedinejad bu çerçevede şunları dile getiriyor:
“Malum şahıs, İstihbarat Bakanlığı’nda görev yapıyordu. Ancak anlaşmazlık çıkardığı gerekçesiyle görevinden el çektirildi. Bunun ardından daha geniş bir yetkiyle başka bir yere nakledildi.”
AB’den Taib dahil 24 yetkiliye yaptırım kararı
Öte yandan Avrupa Birliği (AB), Nisan 2011’de 23 başka yetkili ile birlikte Taib’i, İran’da insan haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle yaptırımlar listesine dahil etti.
Muhaliflerden Ahmedinejad’a ‘halkçı tavır’ eleştirisi
Eski İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, kaydın bir bölümünde, söylediklerinin rejime karşı bir kötüleme veya propaganda içermediğini, kendilerinin yalnızca durumu düzeltmek istediklerini belirtti ve “Mevcut durumun kötü olduğunu ve bunun rejime, İran devrimine ve halka zarar vereceğini söylüyoruz” ifadelerini kullandı.
Mahmud Ahmedinejad’ın rejim kadrosuna yönelik tutum ve eleştirileri, İran’da yaşam koşullarındaki gerilemenin sonucu olarak ortaya çıkan halk hoşnutsuzluğuyla eş zamanlı gerçekleştirdiği için ülkede kapsamlı bir tartışma konusu oldu. Ahmedinejad’ın muhalifleri, onu, ‘halkçı’ tavırlar sergilemekle suçladı.