Ahvaz, petrol ve doğalgaz kaynakları ile sadece İran’ın gelir listesine liderlik etmekle kalmayıp aynı şekilde İran’da işçi grevlerinin gerçekleştiği kentler arasında birinci sırada yer alıyor.
İşçiler aylardır maaşlarını alamıyor
“Geçtiğimiz yıl büyüğüyle küçüğüyle sayıları 500’ü aşan işçi protestosu gerçekleşti” diyen Ahvaz Milletvekili Humayun Yusuf, kentteki işçi problemlerinin ciddi boyutlara ulaştığını vurguladı. Zira Ahvaz’da büyük şirketler aylardır işçilerin maaşlarını ödeyemiyor.
Büyük çaplı işçi eylemlerine tanıklık eden Ahvaz Şeker Fabrikası, bundan sadece 7 yıl öncesine kadar Ahvaz Vali Yardımcısı tarafından, ‘Şehrin Kumbarası’ olarak nitelendirilirken, bugün şehir ekonomisi üzerinde yükten başka bir şey ifade etmiyor.
Çalışma şartlarının zorluğu ve maaşların ödenmesinde yaşanan gecikmeden ötürü son 3 aydır fabrika işçileri ara ara grev ilan ederek protesto eylemleri düzenliyor. İran’da önde gelen bir işçi sendikasının açıklamasına göre fabrika çalışanlarının maaşı 6 aydır ödenmiyor.
“Bize borç ekmek verin”
Geçtiğimiz hafta Ahvaz’ın 120 kilometre kuzeyinde yer alan Susa kentinde gerçekleşen son protesto dalgasında şeker fabrikası işçilerinin açtığı pankartlar yürekleri dağlayan cinstendi. İşçiler burada açtığı pankartlarda, kentteki fırının kendilerine borç ekmek vermesi için Vali’den arabulucu olmasını talep ediyordu.
Çelik fabrikası işçileri ve aç aileleri
Ahvaz’da işçi grevleri sadece şeker fabrikasında değil aynı şekilde Ulusal Çelik Üretim Şirketi’nde de baş göstermiş durumda. İran’da çelik üretimi alanında ikinci sırada yer alan bu fabrikanın yüzlerce çalışanı da maaşlarının geç yatırılması sebebiyle haftalardır grevde.
İşçiler bazen Vali ofisinin önünde, bazen de şirketin sahibi Bank Melli İran binasının önünde toplanıyor. İşçilerin kendi aralarında belirlediği temsilcinin açıklamasında, “İşçiler, 6 ay ödenmeyen maaşlarının yatırılacağı yönünde söz alınca yaklaşık bir ay önce işbaşı yapmıştı. Ancak verilen sözlerin yalan olduğu ortaya çıkınca grev yeniden başladı” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri’nin önceki gün Ahvaz’a düzenlediği ziyaret ile eş zamanlı olarak gerçekleşen protesto gösterilerine yaklaşık 2 bin işçi katıldı. Bu, son dönemde gerçekleşen işçi eylemlerinin en büyüğüydü. Çelik fabrikası önüne konulan fırçaların üzerine “Çocuklarımız aç”, “Bakkal artık veresiye mal vermiyor” yazıların bulunduğu pankartlar asılmıştı.
Belediye işçileri 17 aydır maaşsız
Ahvaz Belediyesi’ne bağlı Metro hattı işçileri, kentte maaşların geciken işçiler arasında rekor kırdılar. Tam 17 aydır maaş almıyorlar. “Metro yönetimi, çalışanları oyalamaktan başka bir şey yapmıyor” diyen bir işçi, dün itibariyle yüzlerce kişinin işi bırakarak greve başladığını aktarıyor.
Metro çalışanları, Ahvaz kentinde maaşları ödenmediği için greve çıkan tek belediye işçileri değil; son aylarda Felahiye, Abadan, Hamra, Maşur, Mescid-i Süleyman ve Susa belediyeleri de iş bırakma eylemlerine tanık oluyor.
Hükümetin cevabı: Demir yumruk
Maaşlarının ödenmemesini protesto eden işçiler, eylemlerini hiçbir siyasi faktör katmadan tamamen ekonomik nedenlerle düzenlediğini ifade etseler de, Ahvaz’da ve diğer İran kentlerinde düzenlenen protesto eylemleri rejimin demir yumruğuyla karşılaşıyor.
Ahvaz Şeker Fabrikası işçilerinin düzenlediği son protesto eylemlerinde rejim, gözaltına aldığı 40 kişiden bazılarını celde (sopa) ile cezalandırırken, bazılarını da kamuoyu insicamını bozmak suçlarından işinden atmış. Çelik fabrikasının durumu ise bundan daha beter. Çelik işçilerinin eylemlerini basan İran güçleri yaklaşık 100 kişiyi gözaltına almış, eylemleri yönetirken fotoğrafları çekilenler ise işkenceye maruz kalmıştı. Parlamentoda işçilerin haklarını ve ailelerini korumak adına yapılan çağrılar ise karşılıksız kalıyor.
Şeker fabrikasında çalışan Halid, “En basit haklarımızdan taviz vermemiz için bize vuruyorlar. Asla taviz vermeyeceğiz. Çocuklarım benden pilav veya et istediklerinde onlara ne cevap vereyim? İki aydır boğazlarından geçmedi bu ikisi” diye ifade ediyor duygularını.
Bu, petrol yatakları üzerinde yatan bir halkın tablosu. “Bu daha başlangıç, gelecek daha zor olacak!” bu da Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri’nin dünkü Ahvaz ziyaretinde kullandığı ifadeydi.