Ankara, Suriye’de rejimin olası İdlib saldırısı ve son duruma ilişkin olarak Moskova ve Tahran’la yoğun bir diplomasi trafiği yürütüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le dün akşam saatlerinde gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin de ana gündemi İdlib’ti. İki lider, İdlib’in yanı sıra Suriye’deki genel durum, yaşanan gelişmeler ile ikili ve bölgesel konular hakkında fikir teatisinde bulundu.
Cumhurbaşkanlığı kaynakları, Erdoğan ve Putin’in, başta Suriye meselesi ve Astana görüşmeleri olmak üzere bir dizi ikili ve bölgesel konu hakkında görüş alışverişinde bulunduğunu aktardı.
Suriye rejiminin olası İdlib saldırısı
İki lider arasındaki telefon görüşmesinin, Suriye rejiminin İdlib’e saldırı hazırlığında olduğuna dair çıkan haberlerin ardından gerçekleşmesi dikkat çekti. Rejim, önceki gün İdlib’e bağlı köylerde dağıttığı broşürlerle, halkı “mutabakat sürecine” katılmaya çağırmıştı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de helikopterlerle, Taftanaz, Kafarya, Fua ve İdlib’in güney kırsalındaki bölgelere broşür dağıtıldığını ifade etti.
Bu arada Türkiye, Astana görüşmelerinin diğer iki garantörü Rusya ve İran’la ilişkilerini giderek yoğunlaştırıyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, önceki gün, İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Mahmud Vaizi ile Suriye’deki gelişmeler de dahil, bir dizi önemli konu hakkında görüşmelerde bulundu.
Şarku’l Avsat’ın diplomatik kaynaklardan edindiği bilgilere göre, müzakerelerin gündeminde, Suriye’deki gelişmeler ve özellikle de İdlib’e karşı rejim güçlerinin olası saldırısı vardı.
Türkiye, milyonlarca mültecinin sınıra akın edeceği endişesiyle, Suriye rejiminin, İdlib’e yönelik saldırı gerçekleştirmesini engellemeye çalışırken, Ruslar ise Türkiye’nin kuzey Suriye’den çekilmesini talep ediyor.
Washington ve Rusya’nın Suriye’deki koordinasyonu, Türkiye ve İran’ın rolünün marjinalleşmesine yol açabilir.
Şarku’l Avsat’a bilgi veren kaynaklar, Mahmud Vaizi’nin İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’den, Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan’a, ikili ilişkiler, ABD yaptırımları ve Suriye’deki gelişmelerle ilgili mesaj ilettiğini aktardı.
Vaizi’nin Türkiye ziyaretinin, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un yapacağı Ankara seyahatinin öncesinde gerçekleşmesi dikkat çekti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile Rus mevkidaşı Lavrov arasında Pazartesi günü gerçekleştirilecek görüşmede, başta İdlib olmak üzere Suriye’deki gelişmeler ele alınacak.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Suriye ile ilgili olarak Rusya ve İran ile çalışmaya devam edileceğini açıklamıştı.
Türkiye, Astana görüşmeleri sırasında ulaşılan çatışmasızlık bölgesi anlaşması kapsamında İdlib’de 12 gözlem noktası oluşturdu. Buna paralel olarak, Türk ve Amerikan güçleri, Suriye’nin kuzeyindeki Menbiç ve Fırat Kalkanı arasında kalan hat boyunca devriye görevini yerine getirdi.
Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Türk ve Amerikan kuvvetleri önceki gün bölgedeki 27 bağımsız koordinasyon bölgesinde devriye görevlerini icra etti.
4 Haziran’da Ankara ile Washington arasındaki anlaşma kapsamında kararlaştırılan Fırat Kalkanı Harekat alanı ile Menbiç arasındaki hatta, TSK ve ABD Silahlı Kuvvetleri unsurları tarafından bağımsız devriye faaliyetleri gerçekleştirilmesine ilişkin çalışmalar, 18 Haziran’da başladı.
Anlaşma, Kürt Halk Koruma Birlikleri’nin (YPG) silahlı kuvvetlerinin Menbiç’ten çıkarılması ve idare için yerel bir konsey oluşturuluncaya kadar güvenlik ve istikrarın sağlanmasının denetlenmesini de içeriyor.