Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başbakanı Nerçivan Barzani tarafından yapılan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşme talebinin değerlendirileceğini açıkladı. Öte yandan 25 Eylül’de yapılan bağımsızlık referandumunun iptal edilmesi gerektiğini vurguladı.
Kalın, dün düzenlediği basın toplantısında, “Neçirvan Barzani’nin randevu talebi tabi ki değerlendirilir. Sayın Cumhurbaşkanımızın takdirindedir, uygun görmesi halinde bu görüşmeler yapılabilir. Ama bunun için orada Erbil yönetiminin bir takım adımlar atması gerekiyor. Yani orada Irak’ın toprak bütünlüğü ile ilgili gelişmeler yaşandıkça bu tür talepler zamanla değerlendirilecektir” dedi.
Kalın yaptığı açıklamada, Habur Sınır Kapısı’nın karşısında bulunan Halil İbrahim Sınır Kapısı’nın Irak hükümetine teslim edilmesi konusunda ülkesinin rahatladığını belirtirken, “Dün akşam itibarıyla, memnuniyetle karşıladığımız bir gelişme yaşandı ve Halil İbrahim Kapısı, Erbil tarafından Irak merkezi yönetimine devredildi. Biz Habur Sınır Kapısı’nı bundan sonra da kapatmayacağız” ifadelerini kullandı. Başbakan Binali Yıldırım, salı günü, Türk ve Irak güçlerinin sınır geçişini kontrol altına aldığını açıklamıştı. Erbil ise, bu konudaki iddiaları yalanlamıştı.
Kalın, Erbil ve Bağdat arasında tartışmalı bölgelerden biri olan Kerkük şehri hakkında, bütün Kerkük halkını, oradaki bütün etnik grupları kucaklayacak yeni bir yapının hayata geçirilmesinin Türkiye açısından büyük önem taşıdığını açıkladı. Irak Türkmenlerine ilişkin özel alakalarının olduğunu vurgulayan Kalın, Erdoğan’ın pazar günü Irak Türkmen Eşgüdüm Komitesi’ni kabul ettiğini dile getirdi.
Kalın, bu komitenin Irak Türkmenlerinden oluşan geniş bir heyet olduğunu, yapılan görüşmelerde, gerek Türkmenlerin durumu gerekse Kerkük’te bundan sonra olacak gelişmelerin ele alındığını bildirdi.
Söz konusu bağlamda, Irak hükümeti Türkiye’yi DEAŞ terör örgütüne karşı savaştan etkilenen alanların yeniden inşasına katılmaya çağırdı. Irak Planlama Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Ticaret Bakan Vekili (geçici) Selman el-Cemili ile Türkiye’nin Irak Büyükelçisi Fatih Yıldız başkent Bağdat’ta bir araya geldi.
Cemili, görüşmede ülkesinin çeşitli bölgelerinde yürütülen imar çalışmalarına işaret ederek, “Türkiye’yi, çatışmalardan etkilenen bölgelerin yeniden imarına katkıda bulunmaya davet ediyoruz. Bu imar çalışmaları kapsamında özellikle alt yapının iyileştirilmesi, hastane ve okulların inşasının yanı sıra Türk şirketleri önünde başka yatırım alanlarının açılması da yer alıyor” ifadelerini kullandı.
Irak’ın tüm sınır çıkışlarının merkezi hükümetin kontrolü altında olacağını kaydeden Cemili, bu tür gelişmelerin, komşu ülkelerle yapılan ticarette daha fazla esneklik sağlayacağını belirtti.
Büyükelçi Yıldız ise Türkiye’nin kurtarılmış bölgelerin yeniden imarı gibi Irak’a çeşitli alanlarda güçlü bir şekilde destek olacağını dile getirerek, bunun, yapılan bağışlar ya da Türk şirketlerinin ülkedeki yatırımıyla olabileceğini aktardı.
Türkiye’nin Irak toprakları üzerinden ürünlerinin Körfez ülkelerine geçişini kolaylaştırmak için Bağdat yönetimiyle koordinasyon içinde olmak istediğini söyleyen Yıldız, karşılıklı ticaret hacminin artırılmasında yardımcı bir faktör olacağı bilinciyle Fişhabur Sınır Kapısı’nın etkin hale getirilmesine katkı sağlamaya hazır olduklarını ifade etti.
Irak hükümeti, geçen mayıs ayında yaptığı açıklamada, DEAŞ’la mücadelede zarar gören, ülkenin kuzey ve batı bölgelerindeki imar çalışmalarının maliyetinin yaklaşık 100 milyar dolar olduğunu duyurmuştu.