Dammam/Ubeyd es-Süheymi
Suudi Arabistan’nın en büyük petrol şirketi Suudi Aramco ve Fransa’nın petrol devi Total arasında Cubeyl’de dev bir petrokimya kompleksi inşa etmek üzere yaklaşık 9 milyar dolarlık bir anlaşma imzalandı. Suudi Aramco Şirketi İcra Kurulu Başkanı Emin Hasan en-Nasır ve Total’in Yönetim Kurulu Başkanı olan Patrick Bojan, dün, Zahran’da anlaşmaya imza attılar.
Suudi Aramco’nun Suudi petrokimya devi SABIC’in hisselerini devralması ile ilgili Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan, Aramco’nun CEO’su Nasır, şirketin SABIC’in Suudi Arabistan’ın içinde ve dışındaki projeleri, ortaklıkları ve anlaşmaları hakkında Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu’ndan (PIF) aldığı verileri ve bilgileri incelediğini söyledi. Nasır, “Aramco, verileri gözden geçirdikten sonra şirketin hisselerini satın almak için PIF ile görüşmelere başlayacak” ifadelerini kullandı. SABIC ile ortak girişim için yapılan mühendislik çalışmalarının yüzde 45’inin petrokimya ürünlere dönüştürüleceği günlük 400 bin varillik kapasite üzerine yapıldığına dikkat çeken Nasır, Aramco ve Total’in Cubeyl’de petrokimya kompleksi inşası için yaptıkları anlaşmanın mutabakat anlaşmasının Nisan ayında imzalandığına dikkati çekti.
SATORP (Arıtma ve Petrokimya Şirketi) rafinerisine, dünya standartlarında inşa edilecek kompleksin yüzde 62,5’lik hissesi Aramco’ya, yüzde 37,5’lik hissesi ise Total’e ait.
Kompleks, 2024’te faaliyete geçecek
Kompleksin yüzde 50’si etan gazı ve rafineriden yayılan gazlardan oluşuyor ve Arap Körfezi’nde türünün ilk örneği olma özelliği taşıyor. Yılda 1,5 milyon ton üretim kapasitesine sahip. Yaklaşık 5 milyar dolarlık bir yatırım hacmine sahip olan kompleks, 2024’te faaliyete geçecek.
Suudi Arabistan’ın petrokimya sektöründeki büyümesini hızlandıracak olan proje, Cubeyl’de yeniliklerin yanı sıra Suudi ekonomisinden yararlanan üçüncü şahıslar aracılığıyla 4 milyar dolarlık ek yatırım sağlayacak. Yaklaşık 9 milyar dolarlık bir yatırım yapılan kompleksin doğrudan ve dolaylı olarak 8 bin kişiye iş imkanı sağlaması bekleniyor.
Kimya sektörünün dünya çapında büyüdüğüne ve gelecekteki büyümenin motorlarından biri haline geldiğine dikkati çeken Aramco CEO’su Nasır, projenin Suudi Arabistan’ın endüstriyel yatırımlara büyük bir katkı sağlayacağını vurguladı. Total ile yaptıkları ortaklıktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Nasır, “Bu anlaşmanın Suudi Arabistan’ın kimya endüstrisinin merkezi olma yolundaki stratejisinin kilometre taşı olduğuna inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Kompleksin, Suudi Arabistan 2030 Vizyonu uyarınca ulusal kaynaklar ve büyük yabancı yatırımları için ekonominin çeşitlendirilmesine katkıda bulunacağını düşünen Aramco CEO’su, ilk kez Suudi Arabistan’da üretilecek olan yüksek kaliteli petrokimyasal ürünlerin birçok kıtada tüketicilere ulaştırmayı hedeflediklerini söyledi. Nasır ayrıca projenin Suudi Arabistan’da gençlere iş imkanı sağlayacağının altını çizdi.
Öte yandan anlaşmaya ilişkin değerlendirmede bulunan Total CEO’su Patrick Bojan, “Bu yeni ve büyük proje, dünyanın en büyük ve en verimli rafineri olan SATORP rafinerisinin başarılı gelişimine dayanıyor. Kompleks, petrokimya sektörünü genişletme stratejimizle uyumlu. Nisan 2018’de Mutabakat Anlaşması’nın imzalanmasının ardından, Suudi Aramco ve Total, Suudi Arabistan’da perakende yakıt satışlarının ortaklaşa geliştirilmesi yönündeki anlaşmayı dün onayladı” şeklinde konuştu.
İki şirket arasındaki ilk ortak girişim olan SATORP, Cubeyl’de bir rafineri ve petrokimya kompleksi oluşturmak amacıyla Haziran 2008’de kuruldu. Dünyanın en verimli rafinerilerinden biri olan SATORP, günlük kapasitesini 400 binden, 440 bin varile çıkarmayı başardı.
Diğer bir gelişme ile ilgili olarak ise Aramco CEO’su Nasır, şirketin, Kral Selman Enerji Şehri’nin altyapısını oluşturmaya başladığını ve bu konuda Kasım ayında yapılması planlanan bir şirket toplantısı ile Yeterlilik Programı’nın belirleneceğini ifade etti. Nasır, Yeterlilik Programıyla şirketlerin şehre yatırım yapmaları için davet edileceklerini söyledi. Bu yatırımların yalnızca Aramco bünyesinde kalmayacağının ve bölgesel pazara yönelik olacağının altını çizen Nasır, gelecek yılın ilk çeyreğinden itibaren yatırımcılara arazi tahsis edileceğini vurguladı. Suudi Aramco’nun önümüzdeki 10 yıl içinde günlük rafine işlemlerini 5 milyon varilden 8 ila 10 milyon varile çıkarmaya çalıştığına işaret eden Nasır, şirketin Endonezya, Pakistan, Hindistan başta olmak üzere birçok ülkeye yatırım yapmak istediğini ve Pakistan rafineri projesinin hala araştırıldığını da sözlerine ekledi.