Kahire’de bugün, İran’ın Arap dünyasına tehditlerini konuşmak üzere Suudi Arabistan’ın çağrısıyla dışişleri bakanları olağanüstü toplanacak. Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hüsam Zeki, Şark’ul Avsat’a yaptığı açıklamada bölgedeki İran tehdidiyle ilgili BM ve BMGK’ya başvuracaklarını söyledi.
Zeki, şunları söyledi: “İran’ın çeşitli yöntemlerle Arap dünyasına karşı oluşturduğu tehditleri durdurmak için tek bir icraattan daha fazlasına ihtiyaç var. Arap Topluluğu Dışişleri Bakanlığı toplantısında İran’ın bölgedeki siyasetinden ve Suudi Arabistan, Yemen ve Lübnan’a yönelik açık düşmanlığından geri adım atması talebi dile getirilecek.
Hüsam Zeki yaptığı açıklamada Lübnan olayına değinerek şöyle dedi: “ Herkes Lübnan’ı oluşturan yapıların özelliklerini ve burada yaşayan halk için barışın sağlanmasının önemini çok iyi biliyor. Herkes bunun farkında ve başkalarının güvenliğinin tehdit edilmesini kabullenmiyorlar. Arap alemi bu olağanüstü toplantıda İran’ın tehditlerine karşı duruşlarını ortaya koyacaktır. İran iyi bilmelidir ki Arap devletlerinin hepsi İran’ın bölgeye müdahalelerine karşıdır.”
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el-Cübeyr 7 Kasım’da Riyad’a atılan balistik füzenin İran yapımı olduğunu ifade etmiş, füzenin Yemen’den Husiler ve Hizbullah tarafından fırlatıldığını açıklamıştı.
Diplomatik Arap kaynaklarının öngörülerine göre, Dışişleri Bakanlığının sonuç bildirgesinde, İran’ın Husileri kullanarak Suud’un güvenliğini tehdit etmesi kınanacak ve İran’ın bölgedeki tehlikeli müdahalelerine engel olmak için ortak bir hareket planı açıklanacak.
Öte yandan eski Mısır Dışişleri Komisyonu Müdürü ve Büyükelçi Emin Şelbi konuyla ilgili şöyle bir açıklamada bulundu: “Toplantıya katılan Arap devletlerin çoğu İran’ın bölgede yapıp ettiklerinin Suriye, Yemen ve Lübnan için istikrar bozucu olduğunu düşünüyorlar. İran’ın bölgeyi bu şekilde tehdit etmesine tahammül gösteremeyiz”
Şelbi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada toplantının çalışma takviminde, İran’ın tehditlerine karşı alınacak alternatif önlemlerden birinin de konuyu uluslararası örgütlere taşımak olduğunu söyledi. İran’ın Husileri kullanarak Riyad’a attığı füzeyle bölgedeki istikrarı tehdit eden İran’a karşı ortak bir cephe oluşturulması hedefleniyor.
Şelbi Katar-İran arasındaki ilişkilere dayanarak Katar’ın muhtemelen İran’ı kınama meselesine muhalefet edeceğini söyledi. Ancak bu durumun Tahran’a karşı kesin bir tutum takınmada aksamaya yol açmasına izin vermemek gerektiğini vurguladı.
Arap Dışişleri Bakanlarının toplantısından önce Suudi Arabistan, Mısır, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri bakanlarının Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile görüşmesi planlanmıştı. Bu bağlamda dün Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri, Ürdünlü mevkidaşı Eymen Safdi ile görüştü. Görüşmede iki ülke arasındaki ilişkiler ile bölge sorunları ele alındı.
Toplantıyla ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı resmi sözcüsü Ahmed Ebu Zeyd “görüşmelerde Suriye, Yemen, Libya ve Lübnan’daki gelişmeler ele alındı. Ayrıca son gelişmelere paralel olarak Filistin barışıyla ilgili İsrail- Filistin görüşmelerinin yeniden canlandırılması meselesi de konuşuldu. Ayrıca Dışişleri Bakanları toplantısının önemine işaret edildi” dedi.
Samir Şükri ayrıca Cibutili mevkidaşı ve Arap Birliği Dışişleri Bakanları Dönem Başkanı Muhammed Ali Yusuf’la da bir araya geldi. Görüşmede ikili ilişkiler ve Afrika kıtasıyla ilgili sorunlar ele alındı.
Şükri, Mısır’ın Afrika kıtasındaki kardeş ülkelerle iyi ilişkiler geliştirmede ki çabalarından ve Afrika’daki güvenlik, istikrar ve büyüme gibi konuların önemine değindi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Şükri’nin Kızıl Deniz’e kıyısı olan devletler arasında ilişkilerin geliştirilmesinin önemine işaret ettiğini açıkladı. Konuyla ilgili olarak 11 ve 12 Ocak tarihleri arasında “Kızıldeniz’de Barış ve Güvenlik” başlığı altında bir toplantı düzenlenecek.
Ebu Zeyd Mısır’ın Cibuti ile aralarında iki devlet arasında tecrübe aktarımının önemine işaret etti. Ebu Zeyd Mısır Dışişleri Bakanlığı Geliştirme Ortaklığı Ajansı aracılığıyla Cibuti’ye her yıl 50 değişik alanlarda kullanılmak üzere 50 hibe verildiğini hatırlattı.
Beyrut ise, Cumhuriyet Sarayı’nda dün geceye kadar bu toplantıda Lübnan’ı temsil edecek kişi ya da diplomatla ilgili istişareler devam etti. Saraya yakın kaynakların Şark’ul Avsat’a yaptığı açıklamada “ Lübnan, Kahire’de yapılacak bu toplantıya katılacak. Ancak iki devlet arasında bir ihtilaf yaşanırsa Lübnan bu anlaşmazlıklarla kendisi arasına mesafe koyacak. Ancak ihtilaf bir Arap ülkesi ile yabancı bir devlet arasında oluşursa verilere bağlı olarak kararını verecek” dedi.
Lübnan Cumhuriyet Sarayı kaynakları, Lübnan’ın aldığı bu davetin, Hizbullah’ın Suudi Arabistan’a saldırıdaki rolünden kaynaklanmadığını söyledi.
Öte yandan Lübnan Müstakbel Milletvekili ve Mülteciler Bakanı Mein el-Merabi ise toplantıyla ilgili hükümetin herhangi birini görevlendirmediğini ayrıca toplantıda alınacak tutumla ilgili de bir karar alınmadığını söyledi. Merabi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “Kahire’de bugün gerçekleşecek olan toplantıya katılacak bir Lübnanlının Hizbullah’ın bölgede yaptıklarını savunması mümkün olamaz. Zira Hizbullah Arap devletleri için tehditdir” dedi.