Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır’dan oluşan Arap dörtlüsü, Katar ile yaşanan ‘hava sahası ihlali dosyasını’ ve Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) kararını, Uluslararası Adalet Divanı’na taşımaya karar verdi.
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü Konseyi, 214 sayılı olağan oturumunda, Katar’ın Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır ile ‘Şikago Sözleşmesi ve Eklerinin yorumlanmasına ve uygulanmasına ilişkin’ anlaşmazlığın çözümü için bir araya geldi. Ülkeler oturumda, Arap Dörtlüsü’nün egemen hava sahasını Katar’daki kayıtlı uçaklara kapatması ve Katar’ın dört Arap ülkesinin havaalanlarından men edilmesi ile ilgili Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesinin 84’üncü maddesinin etkinleştirilmesine dair konseye sunduğu talebi değerlendirdi.
Katar’dan önemli talep
Katar ayrıca BAE, Bahreyn ve Mısır’a karşı Uluslararası Transit Hizmetler Anlaşması’nın yorumlanması ve uygulanmasıyla ilgili ihtilafların çözümüne ilişkin sözleşmenin 2’inci maddesinin 2’inci bendinin etkinleştirilmesini talep etti.
ICAO Konseyi’nin Katar’a taleplerini sunma fırsatı vermesinden dolayı Arap Dörtlüsü, dava dosyasını Uluslararası Adalet Divanı’na taşıdı.
Arap Dörtlüsü’nden konuya ilişkin, “ICAO’nun, Kahire’deki Bölge Ofisi ve Arap Dörtlüsü ülkeleri ile iş birliğiyle, Katar uçaklarına alternatif havayollarının geliştirilmesiyle ilgili teknik yetkisini tamamen yerine getirdiğine inanıyor” açıklaması yapıldı.
Arap Dörtlüsü, sorunun özünün Katar’ın ‘iç işlerine karışmak ve terörizmi desteklemek dahil olmak üzere dört ülkenin egemenlik haklarını sürekli ve şiddetli bir şekilde ihlal etmesi’ olduğunu düşünüyor.
Adalet Divanı kararını verdi
Arap Dörtlüsü’nün ICAO’nun kararı ile ilgili Uluslararası Adalet Divanı’na temyize gitmesi üzerine, Adalet Divanı, “Uluslararası Adalet Divanı’nın kararı yayınlanana kadar, uluslararası hukuk uyarınca dört ülkenin Katar uçaklarına hava sahasını kapatma kararına ilişkin Katar’ın taleplerinin değerlendirilmesinin durdurulması” kararını verdi.
Uluslararası hukuk destek vermeye devam edecek
Uluslararası Adalet Divanı kararı, ICAO’nun kararının Katar’a şikayette bulunabilme iznini verip veremeyeceğini belirleyecek. Bunun dışında karar, herhangi bir şekilde Katar’ın iddialarının kabulü, hava sahasının açılmasının dayatılması ya da Arap Dörtlüsü’nün egemenlik haklarının kısıtlanması gibi bir şeye değinmeyecek. Ayrıca karar, terörle mücadele çağrısı yapan ülkeler ve Katar arasındaki anlaşmazlığın özü ile de ilgilenmeyecek. Dolayısıyla uluslararası hukuk, Arap Dörtlüsü ülkelerine, bölgesel hava sahasını Katar uçaklarına kapatmaya devam etmeleri konusunda destek vermeye devam edecektir.
Öte yandan Arap Dörtlüsü, ICAO ve üye devletler ile örgütün yetkinliği ile ilgili tüm alanlarda verimli iş birliğinin devam ettirildiğini belirtti.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’nin konseye sunduğu raporlar, acil durum planına yönelik tüm teknik prosedürlerin etkinleştirildiğini ve uluslararası sular üzerindeki hava seyrüseferlerinin ICAO SARP’larına göre güvenli olduğunu doğruladı.