Sağcı Halk Partisi (PP) lideri Mariano Rajoy başbakanlığındaki hükümeti yolsuzluk skandalları hakkında verdiği gensoru önergesiyle düşüren Sosyalist İşçi Parti (PSOE) lideri Pedro Sanchez hızlı ve ani başarısı, İspanya’yı demokrasi tarihinde daha önce yaşanmamış karmaşık ve istikrarsız bir hale getirdi. Sadece parlamentodaki sosyalist blok (parlamentonun yüzde 24’nü oluşturuyor) PSOE lideri Pedro Sanchez’in başbakanlığını desteklerken, diğer partiler, Sanchez tarafından kurulan zayıf hükümeti elinden alma veya yeni bir hükümette yer alabilme umuduyla erken seçim yapılması için Rajoy hükümeti aleyhine oy verdiler.
Şimdi İspanya’nın yeni başbakanı olan Sanchez’in önündeki dikenli dosyaların arasından sıyrılarak öne çıkan ayrılıkçıların isyanları. Sanchez’in mevcut parlamentonun görev süresinin bitiminden önce, iki yıllık süreçte bu dosyaları ele alması gerekiyor.
Bask milliyetçileri bağımsızlık girişiminde bulunabilir
Öte yandan Bask Milliyetçi Partisi (PNV) ile PSOE arasında Rajoy hükümeti hakkında verilen gensoru önergesine destek olma anlaşması yapılmasına rağmen İspanya’nın Bask Özerk Bölgesi’nde milliyetçilerin İspanya siyasi sahnesinde başka bir ayrılıkçı cephe açmaları pek olası değil. Çünkü Rajoy, PNV’ne hükümette yer almalarını desteklemek üzere finansal ayrıcalıklarını koruyacağına dair söz vermişti.
Ancak kaynaklar, PNV’nin, merkezi parlamento seçimlerinde tüm oylara ihtiyaç duyan Sanchez hükümetini sömüreceğini düşünüyorlar. Çünkü tüm oklar, Sanchez’in eski merkezi hükümetlerin karşı çıktığı Sosyal Güvenlik Fonu’nu, bölgesel yönetim ayrıcalığını elde etmek için kullanmaya çalışacağına işaret ediyor.
Gözlemciler, yakın tarihte, İspanya’nın kuzeydoğusundaki Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden ve Avrupa Birliği’nin (AB) terör örgütleri listesinde bulunan ETA’nın silahlarının tamamını resmen teslim ettiğini açıklamasından sonra, Bask milliyetçilerinin, İspanya ve Fransa’daki Bask eyaletlerinin bağımsızlığını talep etme ihtimalini göz ardı etmiyorlar.
Katalan cephesinde ise, ayrılıkçı hareket, bölgesel yönetimin yeni başkanı tarafından yapılan son açıklamalarıyla daha da baskın bir hale gelmiş gibi görünüyor. Pedro Sanchez, diyalog için cesur olunması çağrısında bulunurken, diyalogun, bağımsız Katalan Cumhuriyeti’nin kurulması için bütün tarafların kabul edebileceği bir formülle başlamasını şart koştu.
Kabine sürprizlerle dolu
Bununla birlikte Sanchez tarafından Kral 6. Felipe’e sunulan hükümet kabinesi sürprizlerle ve güçlü siyasi mesajlarla dolu. İspanya ya da Avrupa hükümetlerinde ilk kez bir kabinede kadınlar ağırlıklı olarak yer aldı. Kadınlar ilk kez, ekonomi, finans ve çalışma gibi hükümetin temel noktalarındaki görevleri devraldılar. Bu adım, İspanya’da kadın ve erkek eşitliği talep eden son kitlesel gösterilere verilen yanıtı yansıttı.
Kabinede, eski Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Josep Borrell de Dışişleri Bakanı olarak yer aldı. Katalonya’nın ayrılışına şiddetle karşı çıkan Borrell, 2016’da görevden alındığı sırada Sanchez’i destekleyen PSOE’li birkaç lider arasındaydı.
Avrupa Komisyonu Bütçe Bölümü Şefi Nadia Calvino ise Ekonomi Bakanı oldu.
İspanya’nın ilk astronotu Pedro Duque Bilim Bakanı olarak seçildi.
Rajoy: Sonsuza kadar emekli olmayı planlıyorum
Diğer yandan, Mariano Rajoy geçtiğimiz Salı günü yaptığı açıklamada, hükümetine yönelik yapılan parlamentoda güven oylaması sonrasında siyasetten emekliye ayrılmayı ve PP’nin başkanlığını bırakmayı planladığını söyledi. 63 yaşındaki Rajoy, bir radyoya verdiği demeçte, “Sonsuza kadar emekli olmayı planlıyorum. Hayatımı siyasete adamaktan başka yapacak şeyler de var” ifadelerini kullandı. Fransız Haber Ajansı (AFP) tarafından aktarılan açıklamalarda Rajoy, “Uzun zamandır siyasetin içindeyim. Bence bunun daha fazla uzaması bir anlam ifade etmiyor. Artık parti başkanlığına adaylığımı koymayacağım” şeklinde konuştu.
İlk kez 1981 yılındaki seçimlerle meclise giren Mariano Rajoy, 2003 yılında sağcı Halk Partisi’nin (PP) başkanı seçilmişti. Aralık 2011’den geçtiğimiz Cuma günü görevden alınmasına kadar İspanya hükümetinin başbakanlık görevini yürüttü. 2016 yılındaki politik çıkmaz, ülkeyi kemer sıkma politikasına sürükleyen ekonomik durgunluk ve geçen yıl Katalonya’nın bağımsızlığı girişimiyle başlayan birçok hükümet krizinden kurtuldu. Ancak geçtiğimiz hafta parlamentoda yapılan güven oylamasında hükümeti düştü ve yerine Pedro Sanchez geldi.