Bağdat: Hamza Mustafa
20. yüzyılın başlarında ilk Irak devletini kurmuş olan eski rejimin devrilmesinden 15 yıl sonra Sünnilerin Irak egemenliğine geri dönüşünün olasılığı üzerine, ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Douglas Silliman’a atfedilen ifadelere göre, Şii çevrelerinde, ‘sorumluluk ve adalet’ prosedürlerinin yerine getirilememesi dahil olmak üzere, Baasçıların farklı şekillerde geri dönebileceğine dair çeşitli korkuların bastırılmaya başlandığı yaygın bir iç karışıklık görüldü.
ABD Büyükelçiliği tarafından, Silliman’a atfedilen ifadeleri kesin olarak reddetmesine rağmen, bu yalanlama açıklamasının Irak Parlamentosu Başkanı Selim el-Cuburi’nin ofisi tarafından yapılması ve Büyükelçinin kendisinin yapmaması gerçeğiyle konu daha da gölgelendi. ABD Büyükelçiliği daha sonra, ‘ABD’nin ne yaklaşan seçimlerde nede gelecek seçimlerde herhangi bir parti veya tarafı desteklemeyeceği’ açıklamasında bulundu. ABD’nin verdiği bu güvenceler, birçok lider ve Şiiler tarafından dile getirilen korkuları yok etmeye yetmedi. Bu korkuların, Irak Sorumluluk ve Adalet Yüksek Milli Komisyonu’nu tarafından alınan önlemler sebebiyle seçimlere katılmak isteyen çok sayıda adayın kabul edilmemesi şeklinde yansımaları da oldu. Bu durum, en çokta büyük kısmı Sünni Baasçılardan oluştuğu suçlamaları ile karşı karşıya kalan eski Irak Başbakanı İyad Allavi liderliğindeki el-Irakiye İttifakı’nı etkiledi. İttifak’taki birçok kişinin adaylığı Komisyon tarafından kabul edilmedi. El-Irakiye İttifakı, sözcüsü Hüseyin Musevi’nin yaptığı açıklamalarla bu önlemleri reddettiğini duyurdu. İttifak Sözcüsü Musevi yaptığı açıklamada, “Onlarca el-Irakiye İttifakı adayı, parlamento seçimlerinden hariç tutulmuştur. İttifak adaylarını adil siyasi rekabet fırsatından yoksun bırakan ve anayasada yer alan Iraklılar arasındaki eşitlik ilkesini ihlal eden Sorumluluk ve Adalet Yüksek Milli Komisyonu, adil olmayan kararlar almaya devam ediyor” ifadelerini kullandı. ‘Vatanseverlik’ çağrısını tekrarlayan Musevi, adaletin sağlanması için Baasçıların politka yapabilmesi dosyasının Irak yargısına gönderilmesi, politik görevlendirme, intikam ve gasp oyunlarından uzak durulmasını istedi.
Iraklı bağımsız milletvekili Sami el-Askeri Şarku’l-Avsat’a yaptığı açıklamada, yeni istisnaların olup olmadığına dair bir bilgisinin olmadığının altını çizerek, “Özellikle Saddam’ın Baas Partisi’nin yasaklanmasıyla birlikte, Sorumluluk ve Adalet Yüksek Milli Komisyonu tarafından bazı Baasçıların adaylıklarının kabul edilmemesi sonrasında Baasçılar siyasi hayata geri dönemediler” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Sorumluluk ve Adalet Yüksek Milli Komisyonu, seçimlere katılacak isimlerin kontrol edilmesi sırasında, adayların Komisyon önlemlerinin baskısı altında kaldığı iddialarını yalanlayarak, aday olarak gösterilen isimlerin sadece yaklaşık yüzde 4’ünün bu kontrolden geçemediği ve adaylıklarının kabul edilmediğini bildirdi.
Sorumluluk ve Adalet Yüksek Milli Komisyonu Sözcüsü Faris Bikua yaptığı açıklamada, adayların eski bir baskıcı yapı ya da partide görev alıp almadığına bakılmaksızın, Sorumluluk ve Adalet yasaları ışığında dosyaları doğru bir şekilde incelemek Komisyon’un görevidir. Şuana kadar Komisyon tarafından adaylıkları kabul edilmeyenlerin sayısı, başvuruların yüzde 3 ila 4’ünü oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.
Şii “Asaibu’l Ehli’l Hak” siyasi kanadı Sadikun Bloğu Başkanı Hasan Salim, yaklaşan parlamento seçimlerinde çok sayıda Baasçı adayın isminin olduğunu duyurarak, bazı adayların da batı illerindeki liderler isimlerden olduğunu belirtti.
Iraklı bağımsız siyasetçi Dr. Şakir Kitab ise Şarku’l-Avsat’a yaptığı açıklamada, “Baasçıların önceki seçimlerde desteklediği ismin çoğu, değersiz olduklarını kanıtlamış, ve Baas’a ihanet etmişlerdir. Herhangi bir liderlik ya da siyasi pozisyon için nitelikli olmadıkları göstermişlerdir. Halka karşı dürüst olmak ve güven vermekten tamamen uzak olduklarından bahsetmiyoruz bile. Zaten olumsuz bir imaja sahip olan Baas, artık başarıyı ve itibarı hedeflemediği sürece halkın desteğini kazanamaz. Baas’ın bu kez önceki dönemlerden daha zayıf olduğunu düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Muttahidun Listesi’nin önde gelen isimlerinden Ninova eski Valisi Esil Necefi yaptığı açıklamada, Baasçıların, Şii bölgelerine yakın Şii partilerinin listelerine ihtiyaç duyduklarını ve Sünni bölgelerde yer alan isimlere başvurduklarını ileri sürdü. Necefi, Baasçıların bu listelerin Sorumluluk ve Adalet Komisyonu tarafından liste dışı bırakılmama özeliğinden yararlandıklarını belirtti.