Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, 4 Ekim’de yaptığı açıklamada ülkesinin ABD ile Afganistan çözümünü görüşmeye hazır olduğunu belirtti. Zaharova açıklamasında “Ancak Washington, Moskova’nın önerilerini engelliyor” ifadelerini kullandı.
Zaharova düzenlediğini basın toplantısında şunları söyledi:
“Moskova, ABD’nin Afganistan ile ilgili eylem paketi konusunda mutabık kalamaz. Çünkü bu eylemler, oradaki durumu iyileştirmiyor. Aksine durumu daha da kötüleştiriyor. Bu konuda ABD ile diyaloğa açığız. Ancak ne yazık ki Washington’dan bu diyalogu destekleme hususunda gerçek bir istek görmüyoruz. Farklılıklar doğal olarak var. Bu farklılıklar açık olduğumuz ve sürekli bir şekilde ABD’ye çağrı yaptığımız müzakere masasında çözülmeli.”
Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) aktardığına göre “belli aşamalarda Afganistan’daki çözümü tartışma” niyetlerini gösterdiklerini söyleyen Zaharova, pratiğe gelince bilinmeyen nedenlerden dolayı konuya dair tüm önemin kaybolduğunu, diyalog ve fikir alışverişinin kolaylıkla engellendiğini söyledi. Mariya Zaharova, Afganistan’daki duruma yönelik tüm ülkelerin çabalarını birleştirmesinin, Afganistan’ın çıkarlarına hizmet edeceğini vurguladı. Rus Sözcü, ABD’nin 4 Eylül’de Moskova’da düzenlenecek Afganistan konulu toplantıya da katılmayacağını belirtirken “Bu formülün etkili olduğunu düşünmüyorlar” dedi.
Birleşmiş Milletler Afganistan’a Yardım Misyonu (UNAMA), geçen çarşamba günü Afganistan’daki seçim kampanyası sırasında adayları, araçları ve destekçilerini hedef alan sindirme eylemlerinin ve saldırıların tırmanmasına dair endişelerini dile getirdi.
Geçen salı günü Afganistan’ın doğusundaki Nangarhar eyaletinde düzenlenen bir seçim mitinginde intihar eylemi düzenlenmiş,18 kişi ölmüştü. Bir bölge yetkilisi, saldırının hedefinde adaylardan mitingde bulunmayan Nasır Mumandi’nin hedef alındığını ve Kama bölgesindeki patlamada 47 kişinin yaralandığını duyurdu. Yetkili, yaralıların çoğunun Mumandi’nin akrabası olduğunu söyledi.
UNAMA da seçim kampanyalarının başladığı 28 Eylül’den bu yana bir aday ile oğluna saldırı düzenlendiğini, bunun yanı sıra birçok adayın ve korumasının da hedef alındığını belirtti. Afganistan haber ajansı Hama Press’in aktardığına göre BM misyonu “tüm taraflara aday ve seçmenlere karşı şiddetten kaçınma” çağrısında bulundu. BM Genel Sekreteri Afganistan Özel Temsilcisi Tadamichi Yamamoto yaptığı açıklamada, “Seçimlere katılarak temel haklarını kullanmaya çalışan sivilleri kasten hedef alan saldırılara karşı öfkeliyim” dedi. Yamamoto, “Nangarhar’daki saldırının da aralarında olduğu bu şiddet, Afganistan halkının anayasal haklarına saldırıdır” ifadelerini kullandı. UNAMA da geçen salı günü seçim kampanyası sırasında gerçekleştirilen saldırının kasıtlı olduğunu vurguladı.
BM Genel Sekreteri Afganistan Özel Temsilcisi en fazla ölümün seçim listelerinin dağıtımı için bir idari merkezin önünde toplanan kalabalığı hedef alan intihar saldırısında görüldüğünü söyledi. Saldırıda 198 sivilin öldüğünü veya yaralandığını belirtti. Terör örgütü DEAŞ’ın haber ajansı AMAK, Nangarhar saldırısının sorumluğunu DEAŞ’ın üstlendiğini duyurdu.
Resmi olarak 28 Eylül’de başlatılan seçim kampanyası 18 Ekim’de sona erecek. 20 Ekim’de ülke genelinde yapılacak parlamento seçimlerinde Afganistan Temsilciler Meclisi’ndeki 250 sandalyeyi kazanmak için 418’i kadın 2 bin 561 aday yarışacak.
Diğer yandan Dışişleri Bakanlığı’nın geçen çarşamba günü belirttiğine göre ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Taliban Hareketi’ne Kabil hükümeti ile “diyalog fırsatını değerlendirme” çağrısında bulundu. Bakanlık tarafından yapılan yazılı açıklamada, Pompeo’nun Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Hüseyin Kureyşi ile Washington’da bir araya geldiği belirtildi. Açıklamaya göre Pompeo toplantı sırasında Afgan barış sürecinin ilerlemesi için ‘bir dinamiğin var olduğunu’ ifade etti.
Taliban’ı Kabil hükümeti ile görüşmeye iten diplomatik çabalar, geçen haziran ayındaki ateşkes ve geçen temmuz ayında Taliban temsilcileriyle düzenlenen toplantının ardından yoğunlaşmaya başladı. Ancak daha sonra gerçekleştirilen saldırılar, diplomatik başarı ümitlerinin azalmasına yol açtı. Bu çerçevede ABD Dışişleri Bakanlığı, Mike Pompeo’nun Pakistanlı mevkidaşına “Afganistan’da müzakere edilmiş bir uzlaşıya varmak için Pakistan’ın rol oynayabileceğini” ilettiğini belirtti. Washington, Pakistanlı yetkilileri başta Hakkani örgütü olmak üzere iki ülke sınırı boyunca uzanan üslerden Afganistan’a saldırı düzenleyen radikalizm yanlısı grupları göz ardı etmekle suçluyor. İslamabad ise bu iddiayı reddediyor.
Pompeo, Pakistan’ın yeni Başbakanı İmran Han ile seçimlerden sonraki ilk görüşmesi sonrasında, geçen ağustos ayında “Pakistan’da faaliyet gösteren tüm teröristlere karşı kararlı tedbirler alınması” çağrısında bulundu. Ancak İslamabad, Mike Pompeo’nun ifadelerinde “Pakistan’daki aktif teröristlere” değinmediğini savundu. Aynı şekilde ABD Dışişleri Bakanı, Pakistan ile mevcut gergin ilişki sayfasını tersine çevirmek istediklerini belirterek yeni yetkililerle de görüşmelerde bulundu. Bakanlık tarafından geçen çarşamba günü yapılan yazılı açıklamaya göre Pompeo “ABD, Pakistan’daki yeni hükümetle çalışmayı sabırsızlıkla bekliyor” diyerek “yapıcı bir diyaloga devam etmek istediğini” vurguladı.
Öte yandan Afganistan’ın başkenti Kabil’deki NATO askeri karargahından 4 Ekim’de yayınlanan bir bildiride, bir ABD askerinin Afganistan’da öldürüldüğü belirtildi. Askerin, NATO liderliğindeki destek misyonunun eğitim ve danışmanlık biriminde faaliyet gösterdiği ifade edilirken kimliğine dair ise ayrıntıya yer verilmedi. Bildiride, olayın soruşturma altında olduğu aktarıldı. Askerin öldürüldüğü yer ve koşullara değinilmeyen bildiride, olaya dair detayın daha sonra verileceği aktarıldı. Söz konusu olayla birlikte bu yıl Afganistan’da öldürülen ABD askerlerinin sayısı 7’ye yükseldi.
Afganistan’daki destek misyonu kapsamında yaklaşık 14 bin ABD personeli görev yapıyor. Söz konusu personel Afganistan’da El-Kaide ve DEAŞ’a karşı terörle mücadele operasyonları yürütüyor.