Birleşmiş Milletler (BM) insan hakları müfettişleri, Esed rejiminin, bu yıl Guta ve İdlib’de üç kez daha, ‘savaş suçu’ olarak nitelendirilen yasaklı klor gazı kullandığını belirtti.
Reuters haber ajansının aktardığı Cenevre raporuna göre, BM insan hakları müfettişleri dün, Suriye hükümet güçlerinin, Doğu Guta ve İdlib’de yasaklı silahlardan olan klor gazı kullandığını kaydetti.
BM yetkilisinin Reuters’e verdiği demeçte, 2013’ten bu yana Suriye Soruşturma Komisyonu tarafından belgelenen kimyasal saldırıların sayısının, Doğu Guta ve İdlib’deki olaylarla birlikte 39’a çıktığı belirtildi. Bu saldırılardan 33’ü hükümet tarafından gerçekleştirilirken, 6’sının faili ise belirlenemedi.
BM raporu: Guta ve İdlib’de klor gazı kullanıldı
Reuters’e göre, araştırmacılar, son raporlarında, Şam yönetimi tarafından onaylanan Kimyasal Silahlar Sözleşmesi ve geleneksel uluslararası insan hakları hukuku çerçevesinde klor kullanımının yasak olduğuna vurgu yaptı.
Raporun devamında, Suriye’deki hükümet güçlerinin, Nisan ayında, nüfusun yoğun olduğu alanlarda, sivillere yönelik, aralarında bir kimyasal saldırının da bulunduğu bir dizi saldırı gerçekleştirdiği kaydedildi.
Suriye’nin başkenti Şam banliyölerinden biri olan Doğu Guta’da yer alan Duma bölgesinde 22 Ocak-1 Şubat tarihleri arasında gerçekleşen olaylara değinen araştırmacılar, saldırılarda kadın ve çocukların yaralandığını, nefes alma zorlukları yaşadıklarını ve oksijene ihtiyaç duyduklarını belirtti.
Raporda şu açıklamalar yer aldı:
“Hükümet güçleri ve/veya hükümete bağlı silahlı gruplar, Doğu Guta’da sivil halkın yoğun olduğu yerlerde, gelişi güzel saldırılar gerçekleştirmiş ve yasaklı silahlar kullanarak savaş suçu işlemiştir. Duma’nın iki bölgesinde karadan karaya ilkel düzeyde mühimmat kullanıldı. Belirlendiği üzere, belgelenen mühimmat, Suriye hükümetinin öncülüğündeki güçlere İran tarafından temin edildiği bilinen topçu roketlerinin etrafına konuşlandırıldı.”
Raporda, Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib eyaletinde 4 Şubat’ta klor gazı kullanıldığı belirtildi. BM, muhalifler tarafından kontrol edilen son kalelerden biri olan bu bölgeye yönelik Suriye ve Rus güçleri tarafından büyük bir saldırı gerçekleştirilmesinden endişe diyor.
Raporda, hükümet helikopterleri tarafından Sarakib’deji Talil bölgesine klor atıldığı ve saldırıda en az 11 kişinin yaralandığı belirtildi. Raporun devamında, Komisyon tarafından analiz edilen kanıtların, bölgede helikopterlerin varlığı ile sarı renkli iki varil gaz kullanıldığını doğruladığı kaydedildi.
400 görüşmeye dayanarak hazırlanan raporda, Ankara’nın müttefikleriyle işbirliği içinde gerçekleştirdiği Zeytin Dalı Operasyonu kapsamındaki hava ve kara saldırıları tahlil edildi. Ankara, söz konusu operasyonun neticesinde bu yılın bahar ayında Suriye’deki Kürt kuvvetlerinin kontrolü altında bulunan Afrin’i ele geçirmişti.
Raporda Türkiye de yer aldı
BM’nin raporunda, Türkiye’nin Afrin harekatına ilişkin değerlendirmelere de yer verildi. Raporda, Türk güçlerinin Afrin’e operasyonlar sırasında, uluslararası hukuku ihlal edici şekilde gerekli tedbirleri almakta yetersiz kalmış olabileceği kaydedildi. Raporda ayrıca, Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) da keyfi gözaltı ve tutuklamalarıyla bilindiğine değinildi.
2018’in ilk altı ayında 1 milyon sivil yerlerinden oldu
Öte yandan BM araştırmacılarına göre, Suriye’nin farklı bölgelerinde gerçekleşen ve aralarında savaş suçlarını içeren saldırıların da bulunduğu altı büyük savaşla birlikte 1 milyondan fazla sivil bu yılın ilk altı ayında yerinden oldu. Yerlerinden edilmiş binlerce sivil, aşırı kalabalık merkezlerde sefil koşullarda yaşamaya devam ediyor. Hükümet güçleri ise hala yasaları ihlal ederek birçok kişiyi tutuklamaya devam ediyor.