Şarku’l Avsat\Cenevre

Yıllarca Suriye’de insan hakları ihlallerini araştırmaktan sorumlu BM Komisyonu üyesi olan Uluslararası Ceza Mahkemesi eski Başsavcısı Carla Del Ponte, BM’de reform yapma çağrısında bulunarak insan haklarına saygının oldukça düşük seviyelere gerildiğini kaydetti.

Del Ponte, İsviçreli haftalık NZZ am Sonntag gazetesi ile yaptığı ve dün yayınlanan röportajda BM’nin kendisi için büyük bir hayal kırıklığını temsil ettiğini belirterek uluslararası kurumun örgütlenmesinin yeniden düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. Fransız haber ajansının haberine göre; Ruanda ve eski Yugoslavya’da işlenen savaş suçları ile ilgili soruşturmalar sırasında adı ön plana çıkan 71 yaşındaki İsviçreli Del Ponte geçen yıl istifa edene kadar beş yıl boyunca BM’nin Suriye’de İnsan Hakları İhlallerini Araştırma Komisyonu üyesiydi. Del Ponte, Suriye savaşında insan hakları ihlalleri ve savaş suçlarını araştırmakla yetkili komisyon ile çalıştığı süreç hakkında yaptığı değerlendirmede büyük bir hayal kırıklığı yaşadığını çünkü BM’nin aslında bir konuşma meclisinden ibaret olduğunu gördüğünü söyledi. BM’nin çok sayıda çalışanı olduğunu ancak çok azının çalıştığını kaydetti.

Açık sözlülüğüyle bilinen Del Ponte, 2011 yılında savaşın patlak vermesinden bu yana 360 binden fazla kişinin öldüğünü, Suriye’de işlenen korkunç suçların hesabının sorulmamasından duyduğu hayal kırıklığını yinelediği açıklamasında “Suriye’de işlenen savaş suçlarının Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde ya da özel bir mahkemede yargılanacağını umuyorduk” ifadesini kullandı. BM Güvenlik Konseyi’ni ise harekete geçmeyerek söz konusu adımı engellemekle eleştirdi.

Cenevre’deki İnsan Hakları Konseyi’ne de eleştiriler yönelten Del Ponte, Çin, ve Burundi gibi Konsey’de dönemsel üyeliğe sahip 47 ülkenin yarısında her gün insan hakları ihlallerinin yaşandığını savundu. Bu ülkelerin üyeliklerinin iptal edilmesi gerektiğini kaydetti. Katıldığı son etkinlikte kendisine BM Genel Sekreterliği görevi teklif edilirse bunu kabul edip etmeyeceği yönündeki soruyu da bu görevi memnuniyetle kabul edeceğini ama belki de bu görevde çok kalamayacağını düşündüğünü kaydetti.

Bu yıl sonunda emekli olmayı düşünen Del Ponte uluslararası alandaki adaletin bir bütün olarak acınacak bir halde olduğu uyarısında bulundu ve bu konuda çok düşük seviyelere gerilendiğini kaydetti. İnsan haklarının artık geçerli olmadığını ve bugün kendilerine ‘acaba gerçekten insan hakları var mı’ diye sormamız gerektiğini sözlerine ekledi. Her şeye rağmen insan haklarına inanmaktan başka bir seçenek olmadığını ve bağımsız Uluslararası Mahkeme’nin adaleti gerçekleştireceklerine inanmamız gerektiğini vurguladı.