Çekler ve Slovaklar dün, Sovyet tankları tarafından ezilen Prag Baharı’nın 50. yıldönümünü anarken, bazı göstericiler ise komünistler tarafından desteklenen mevcut Çekya hükümetini protesto etti.

AFP’nin bildirdiğine göre, Sovyet işgali sırasında ölen 400’den fazla insan için Prag radyo istasyonu önünde onur merasimi düzenlenirken, zengin iş adamı Andrej Babis hükümetine karşı protesto gösterileri düzenlendi.

Sokaklar hükümete öfkeli

Babis’in liderliğini yaptığı Gayrimemnun Vatandaşlar Hareketi (ANO) ve Çek Sosyal Demokrat Partisi’nden oluşan koalisyon hükümeti güven oyu alamamış, fakat Komünist Parti’nin desteği sayesinde hükümet kurulmuştu. Bu, 1989’da Demir Perde’nin yıkılmasının ardından bir ilk oldu.

Protestocuların kaldırdığı pankartlar üzerinde, “Komünistlerle ortaklık 1968 işgalinin kurbanları için bir utançtır” ifadesi yer aldı.

Sovyet ordusunun Çekoslovakya’yı işgali sırasında 400’den fazla insan hayatını kaybederken, işgalin ilk gününde yaklaşık 50 Çek ve Slovak öldürülmüştü.
Şahsi korumaları tarafından çevrelenmiş Babis’in tören esnasında konuşması sırasında yüzlerce gösterici “Utanç!” diye bağırıp ıslık çaldı. Aynı şekilde ANO üyesi olan Çekya Temsilciler Meclisi Başkanı Radek Vondracek de söz konusu protestolarda hedef alınan bir diğer isimdi.

Prag Baharı dönemi

Sovyet Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov tarafından başlatılan reformcu “Perestroyka” hareketinden önce, Çekoslovakya’nın politik olarak liberalleşmeye çalıştığı bir dönem olan ve Alexander Dubçek’in iktidara gelmesinin ardından Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı üyelerinin 20-21 Ağustos’ta ülkeyi işgal etmesiyle sona eren Prag Baharı döneminde bir dizi ekonomik reform, deregülasyon ve kültürel faaliyetlerin serbestleştirilmesini sağlanmıştı.

Bulgar, Macar, Polonyalı ve Doğu Alman birimleri tarafından desteklenen yaklaşık 30 Sovyet taburu, Prag Baharı olarak anılan bu kısa rüyayı sona erdirmişti.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, Twitter üzerinden yaptığı bir paylaşımda, “50 yıl önce, Sovyet işgali ile Prag Baharı’na son verildi. Fakat özgürlük ve demokrasi arzusu devam ediyor ve bugün Avrupa’yı birleştiren şeyin çekirdeğini oluşturuyor.”

“Rus emperyalizmini durdur”

Öte yandan, sivil toplum örgütü Pulse of Europe Girişimi’nin Çek Şubesinde çalışan Tomas Pyzynski AFP’ye verdiği demeçte, “Vatandaşlarımız kesin bir şekilde ihtilali reddettiler. Yine de, Rusya’daki kamuoyunun bir kısmı, bunu hala ‘uluslararası yardım’ olarak görüyor” açıklamasında bulundu.

Bu sivil toplum örgütü, dün akşam Prag’daki Rus Büyükelçiliği önünde gerçekleştiren ve Çekya, Ukrayna, Avrupa Birliği ve NATO’nun bayrakları altında yüzlerce kişinin toplandığı gösterilere katıldı. Pankartların üzerinde “Asla unutmayacağız!”, “Rus emperyalizmini durdur” ifadeleri yer aldı.

Pyzynski, “Rus vatandaşlarına bir mesaj göndererek eski Sovyetler Birliği döneminde olduğu gibi, emperyalist bir politika izlemeye devam eden mevcut rejime karşı ayaklanmaları için çağrıda bulunduk” diyerek sözlerini sürdürdü.