Washington/Atıf Abdullatif
Washington’da düzenlenen enerji konferansına katılan uluslararası alanın önde gelen enerji devleri, ABD ile Çin arasında yaşanan gerilimden dolayı yaşadıkları tedirginliği aktardı. Yapılan açıklamalar korumacı politikaların sona erdirilmesi yönünde.
Fransız petrol ve gaz şirketi Total CEO’su Patrick Pouyanne, Washington ve Pekin arasında baş gösteren ticari savaş bulutlarının ABD’den Çin’e doğalgaz ihracatını kötü etkileyeceğini belirtti. Washington, Çin mallarına gümrük vergisi uygulamadan önce söz konusu ihracatın önümüzdeki dönem artması bekleniyordu. Ancak Çin, ABD’nin yaptırımlarına karşı misilleme uyguladı.
Uluslararası gaz endüstrisinin karşı karşıya olduğu zorluklarla ilgili Washington’da düzenlenen Dünya Gaz Konferansı’nda konuşan Pouyanne şu ifadeleri kullandı:
“ABD’nin gaz pazarında büyük bir kayba uğraması nedeniyle Çin gaz pazarını kaybetmemesini umuyorum. Çin dünyanın en büyük enerji ithalatçısı konumunda. Hangi ülke olursa olsun, Çin gaz pazarında büyük payı alan ekonomisine de büyük katkı sağlayacaktır. ABD, doğalgaz sektöründe iyi fırsatlara sahip. Ancak dünya pazarı, başta Çin olmak üzere Asya ülkelerinden yoğun talep alıyor.”
ABD’nin Çin’e sattığı doğal gazdan elde edilen kazancın önümüzdeki yıllarda milyarlarca dolara ulaşması bekleniyordu. Böylece ABD’de on binlerce iş imkanı doğacaktı. Washington tarafından alınan korumacı ticaret önlemlerinin ardından Pekin de geçtiğimiz günlerde ABD doğal gazının önümüzdeki dönemde ithalat listesinden çıkarılacağını açıkladı.
Avustralya LNG doğalgaz şirketi, Çinli yatırımcılarla ABD doğalgazını tedarik etme konusundaki görüşmeleri Washington ve Pekin arasındaki mevcut ticaret krizi sona erene kadar süresiz olarak askıya aldığını açıklamıştı.
BP’nin CEO’su Bob Dudley de dünyanın doğal gaz ihtiyacını karşılamak için daha fazla açılım yapılması gerektiğini söyledi. Dudley, “Bu, ekonomik büyümeyi engelleyecek ve toplu kayıplara neden olabilecek koruyucu ticaret politikaları ile yapılamaz” uyarsısında bulundu.
Küresel eğilimin birçok avantajı bulunan ve çok sayıda alternatifi olan doğalgaza doğru yöneldiğini söyleyen Dudley açıklamasının devamında “Uluslararası şirketlerin gaz üretiminde ve dağıtımında modern teknolojiye dayanması külfetin tek bir yere yüklenmesini büyük oranda azalttı. Bu, yoksul ülkeler de dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki gaz kullanımının daha da artmasının yolunu açtı” ifadesini kullandı.
Dudley, ABD’deki gelecek ara seçimlerin ABD Başkanı Donald Trump’ın yalnızca Çin’le değil diğer tüm ülkelerle ticaret politikalarını yeniden gözden geçirmesini sağlayacağı görüşünde. Trump’ın kendisini destekleyen birçok şirketin memnuniyetsizliğine neden olan ticaret politikası nedeniyle tüm taraftarları kaybetmek istemeyeceğini belirtti. Fransız Total CEO’su Pouyanne de bu görüşe katılarak yaklaşan seçimlerin Pekin ile Washington arasındaki gerginlikleri hafifleteceğini ve ‘istikrarlı dünyaya’ dönüleceğini umduğunu kaydetti.
Çin, Japonya’dan sonra dünyanın ikinci büyük doğal gaz ithalatçısı olarak kabul ediliyor. Özellikle Pekin hükümeti önümüzdeki yıllarda iklimi olumsuz yönde etkileyen karbondioksit emisyonlarını azaltması yönünde artan Batı baskısı nedeniyle elektrik üretimi için kömür bağımlılığını azaltmak üzere harekete geçtiğinde Çin’in gaz talebinin önemli ölçüde artması bekleniyor. Çin’in geçen yılki doğal gaz ithalatı yüzde 42’ye ulaştı. Medya, ABD pazarında faaliyet gösteren küresel gaz şirketlerinin ABD ve Çin arasındaki ticari anlaşmazlık krizine bir çözüm bulmak için Kongre üyeleri ile uyarı görüşmelerine başladığını bildirdi. Bu çatışmanın sadece gaz sektörüne değil, genel olarak ABD ekonomisinde de neden olabileceği olumsuz etkilerden kaçınmaya çalışılıyor.
Dün Washington’daki Dünya Gaz Konferansına katılan dünya çapında büyük petrol ve gaz şirketlerinin bazı başkanları ve CEO’ları, ABD Başkanı’nın ticaret yaklaşımını ve küresel ekonomi üzerindeki olumsuz etkisini eleştirdi. Ayrıca dünyanın daha fazla korumacılığa doğru sürüklenmesine dair endişelerini dile getirdiler.
Dev ABD şirketi Exxonmobil’in CEO’su Darren Woods ve Chevron CEO’su Michael K. Wirth de Trump’ın politikalarını eleştirerek bunun ABD gaz endüstrisinin geleceği üzerindeki etkileri konusundaki endişelerini dile getirdiler. Özellikle Pekin, Trump tarafından Çin ihracatına uygulanan tarifelere karşı misilleme tedbirlerini açıkladıktan sonra endişelerin arttığını ifade ettiler.