Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, 5 saat sürecek ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Doğu Guta’da sakinliğin hâkim olduğunu duyurdu. Muhalif güçler, Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) unsurlarının bölgeden çıkmak için hazır olduklarını belirtti.

Rusya, Suriye rejimine, muhalif güçlerin kontrolü altındaki Doğu Guta’dan sivillerin tahliye edilebilmesi için yerel saatle 09:00 – 14:00 arasında ‘insani koridor’ oluşturulmasına izin veren ateşkese destek vermesi çağrısında bulundu.

Suriye devlet televizyonunda Duma yakınlarında yer alan ve hükümet tarafından kontrol edilen kasabalardan birine dair görüntüler yer alırken bu bölgede insani koridorun açık olduğu, yolda birkaç kişinin göründüğü fakat kimsenin Doğu Guta’yı terk etmediği bilgisi verildi.

Devlet televizyonu ayrıca muhaliflerin sivillerin geçişini önlemek için insani koridoru bombalamaya çalıştığını iddia etti. Bölgedeki önde gelen muhalif gruplardan olan Feylaku’r-Rahman Sözcüsü, bu iddiaları reddederek kimsenin bölgeden ayrılmasını engellemediklerini söyledi.

Reuters’a konuşan sözcü, “Kimse koridorun yanındaki bölgeye yaklaşmaya cesaret edemez. Çünkü orası askeri bir bölgedir. Herkes, hükümetin kontrolü altındaki alanlara gitmeleri halinde yakalanma ve zorla askere alınmaktan korkuyor” ifadelerini kullandı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, ateşkes başlamadan önce sabah saatlerinde Duma’ya dört füzenin düşmesine rağmen gece yarısından bu yana Doğu Guta’da sakinliğin hâkim olduğunu bildirdi.

Doğu Guta sakinlerinden birinin Hamuriye kasabasından kendilerine sesli bir mesaj gönderdiğini belirten Gözlemevi mesajda şu ifadelerin yer aldığını kaydetti:

“Bugün burası çok sessiz. Ateşkes konusunda kararlı oldukları anlaşılıyor. Bölgede hiçbir hareketlilik yok. Duma’daki insanlar da yiyecek ve malzeme satın almak için dışarı çıktı.”

Doğu Guta’nın Sakba kasabasında görevli sivil savunma görevlisi Muayyad el-Hafi, keşif uçakları dolayısıyla insanların hava saldırılarından korktuğunu dile getirdi.

Rusya Savunma Bakanlığı, pazartesi günü yaptığı açıklamada Suriye rejim kuvvetleri ile anlaşmaya varılan ateşkesin siviller, yaralılar ve hastaların bölgeden tahliye etmelerini sağlamayı amaçladığını belirtti. Rusya, muhalif güçleri 2013’ten beri kuşatma altındaki bölgeden sivillerin çıkmalarını önlemekle suçladı.

Rus medyasında yer alan haberlerde muhalif güçlerin Doğu Guta’daki insani koridoru top ateşine tuttuğuna ve bu nedenle sivillerin bölgeden ayrılamadığına işaret edildi.

Rus medyasında, Rus General Viktor Pankov’un, “Saat dokuzda sivillerin bölgeyi terk etmeleri için insani koridor açıldı. Şu anda muhalifler tarafından açılan yoğun bir ateş söz konusu. Tek bir sivil bile ayrılamadı” ifadelerine yer verildi.
Haberlerde ayrıca rejim güçlerinin Rus ordusunun yardımıyla mülteci kampındaki sivillerin kabulü için gerekli şartları sağladıkları, ihtiyaç durumunda tıbbi bakımın sağlanabileceği ve sivilleri geçici konutlarına taşıyacak otobüslerin hazır olduğu bilgisi yer aldı.

Muhaliflerden ise söz konusu iddialara yalanlama gelirken Feylaku’r-Rahman Sözcüsü Wael Alwan, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Sivilleri zorla göç etmeye zorlamak, saldırılarla öldürmek ve kuşatmak sessiz kalınamayacak bir Rus suçudur” diye konuştu.

Ceyş-ul İslam da insani koridora saldırı düzenlediklerine dair iddiaları reddederek, “Kimsenin kendi kararını vermesine engel olmadık. Siviller kararlarını kendisi veriyor” diye konuştu.

Yiyecek, ilaç ve diğer ihtiyaçların eksikliği nedeniyle bölgedeki insani duruma ilişkin uluslararası toplumun duyduğu kaygı, son hava saldırılarından önce de oldukça fazlaydı.

Söz konusu kaygılar nedeniyle BM Güvenlik Konseyi (BMGK), geçen cumartesi Suriye’de 30 günlük ateşkes çağrısında bulunan bir karar tasarısını oybirliği ile kabul etmişti.

Bu yıl Suriye’de DEAŞ’ın hezimete uğradığı alanlardaki cephelerin sayısı artarken ülke içinden ve dışından gelen tarafların oluşturduğu çok taraflı çatışmalar yaşanıyor.

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), tıbbi amaçlı tahliyelerin yanı sıra gönüllü ayrılmak isteyenler için izin veren uygulamadan memnun olduklarını belirtti.
ICRC sözcüsü Iolanda Jaquemet, bölgedeki ihtiyaçlara dair yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Hayati öneme sahip ilaç, tıbbi malzeme, gıda ve su arıtma cihazları gibi malzemeleri taşıyan insani yardım konvoylarının bölgeye girmesine halen ihtiyaç var. 400 bin kişinin barındığı bu alanda çok fazla insani ihtiyaç var. ”

Alman haber ajansına konuşan Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu’nun sözcüsü Ahmed Ramazan, ‘insani ateşkesi’ kararının, yakın tarihte BMGK tarafından alınan ateşkes kararına darbe niteliğinde olduğuna dikkat çekti.

Doğu Guta’daki muhalif güçler, BMGK tarafından alınan ateşkes kararının yürürlüğe girmesinden itibaren, Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) unsurlarının aileleri ile birlikte bölgeyi 15 gün içinde boşaltmaya hazır olduğunu duyurdu.