Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine resmi ziyaret için gelecek olan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, ziyaret çerçevesinde Erdoğan ile görüşecek ve Türkiye-Kazakistan Üçüncü Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) toplantısına katılacak.
Ekonomi, ticaret, ulaştırma, savunma, eğitim ve kültür gibi alanlarda iş birliğinin artırılması konularının ele alınacağı toplantıda, çeşitli anlaşmaların imzalanması bekleniyor.
YDSK, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Başbakan sıfatıyla mayıs 2012’de Kazakistan’a gerçekleştirdiği resmi ziyareti çerçevesinde kurulmuş, ilk toplantısı, Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in ekim 2012’deki Türkiye’ye ziyareti sırasında yapılmıştı.
YDSK’nın ikinci toplantısı 2015 Nisan ayında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kazakistan ziyareti çerçevesinde düzenlenmişti.
Diplomatik ilişkiler
Kazakistan ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin kurulmasından bu yana aradan geçen 26 yılda, çok sayıda karşılıklı üst düzey ziyaret yapıldı.
Ziyaretler çerçevesinde imzalanan çok sayıda anlaşma ve protokoller, iki ülke arasındaki çeşitli alanlarda işbirliğinin gelişmesinin temelini oluşturdu.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in ekim 2009’da Türkiye’ye yaptığı ziyaret sırasında imzalanan Stratejik Ortaklık Anlaşması, ikili ilişkileri yeni bir boyuta taşıdı.
Ekonomik ilişkiler
Türkiye, Kazakistan ile ticari ve ekonomik ilişkilerini istikrarlı bir şekilde artırmayı ve derinleştirmeyi hedeflerken, 20 yıl önce ancak 250-260 milyon dolar seviyelerinde gerçekleşen karşılıklı ticaret hacmi 2006 yılında 1,7 milyar dolara ulaştı.
2012 yılında iki ülke arasındaki en yüksek ticaret hacmi 4,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, söz konusu dönemde Türkiye’nin Kazakistan’a ihracatı 1,1 milyar dolar, ithalat ise 3,3 milyar dolar oldu.
İkili ticaret hacmi 2016 yılında, toplam 1,96 milyar dolar olurken, ihracat 625 milyon doları, ithalat ise 1,33 milyar doları oluşturdu.
Geçen yıl Türkiye’nin Kazakistan’a yaptığı ihracatı yüzde 16 artarak, 746 milyon doları oluştururken, ithalat yüzde 20 artışla 2,4 milyar dolara ulaştı.
Hedef ikili ticaret hacmini 10 milyar dolara çıkartmak
Taraflar, ikili ticaret hacmini 10 milyar dolara çıkartmayı hedefliyor.
Türk girişimcilerin özellikle, gıda, ilaç-kimya sanayisi, inşaat, otelcilik ve imalat sektörlerinde çalıştığı Kazakistan’da, müteahhitlik sektöründe Türk şirketlerinin faaliyetleri gün geçtikçe artıyor.
2017 yılı itibarıyla Türk müteahhitlik firmalarınca Kazakistan’da üstlenilen projelerin toplam değeri 21 milyar doları aştı.
Sermaye miktarı açısından Kazakistan’daki 17. büyük yatırımcı konumunda olan Türkiye, enerji dışı sektörlerdeki yatırımlar açısından 4. sırada yer alıyor.
Türk firmalarının Kazakistan’daki toplam 2 milyar dolarlık yatırımları çerçevesinde 15 binden fazla kişiye istihdam sağladığı biliniyor.
Türkiye Merkez Bankasının Uluslararası Yatırım Pozisyonu verilerine göre, Türkiye’nin Kazakistan’daki net yatırım tutarı 143 milyon doları buluyor.
Kazakistan’dan Türkiye’ye gelen uluslararası doğrudan yatırım tutarı ise 700 milyon doların üzerinde. Diğer kaynaklara göre, Kazakistan’daki Türk yatırımın 3,2 milyar dolar seviyelerinde olduğu tahmin ediliyor.
Uluslararası kurumlar çerçevesinde etkileşim
Türkiye ile Kazakistan Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi), Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) ve diğer kuruluşlar çerçevesinde işbirliğini sürdürüyor.
Kazakistan ayrıca Türk Konseyi bünyesinde kurulan Uluslararası Türk Akademisi’ne (TWESCO) ev sahipliği yapıyor.
İki ülke arasında kurulan ve merkezi Kazakistan’ın Türkistan kentinde bulunan Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, yaklaşık 8 bin öğrenciye eğitim veriyor. AA