Afrika Boynuzu’nda Eritre ve Etiyopya ilişkileri açısından nitelikli bir sıçramanın kapısını açan tarihi bir ziyaret gerçekleşti. Üst düzey Eritre delegasyonu 18 yıl sonra ilk kez Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’ya konuk oldu.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali ikili ilişkilerin normalleşmesini hızlandırma isteğini yansıtan bir jest olarak, Bole Uluslararası Havalimanı’nda Eritre heyetini karşıladı ve heyetin ziyaretinden duyulan memnuniyetin nişanesi olarak ilk kez Eritre bayrakları kentin sokaklarında dalgalandı.

Etiyopya resmi haber ajansı ENA’ya göre, Eritre Dışişleri Bakanı Osman Salih, Eritre Devlet Başkanı Isaias Afwerki’nin Danışmanı Yemane Gebreab ve Eritre Afrika Birliği Büyükelçisi Araya Desta’nın yer aldığı Eritre delegasyonu havaalanına ulaştıklarında, Başbakan Abiy Ahmed Ali, bir dizi yetkili ve hükümet ve halk temsilcileri tarafından sıcak bir şekilde karşılandı.

Görüşmelerin konusuyla ilgili resmi bir açıklama yapılmadı. Fakat Etiyopya ve Eritre kaynakları görüşmelerde, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulması ve aralarında doğrudan uçuşların sağlanmasının yanı sıra Etiyopya Başbakanı’nın birkaç hafta içinde Eritre’ye yapacağı ziyaretin konuşulduğunu düşünüyor.

Etiyopya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Meles Alem, havaalanında yaptığı konuşmada, “Etiyopya ve Eritre arasındaki ilişki sadece bir sınır meselesinden ibaret değil. Yapacağımız barış Doğu Afrika için faydalı olacak” dedi.

Yaklaşık 20 yıllık savaş ve diplomatik kopuşun ardından yapılan Eritre delegasyonunun ziyareti bir ilki gerçekleştirdi.

Etiyopya ve Eritre arasında ortak sınırlarla ilgili çıkan bir anlaşmazlıktan dolayı 1998 ile 2000 yılları arasında yapılan savaş yaklaşık 70 bin kişinin hayatını kaybetmesine ve yüz milyonlarca dolarlık maddi zarara sebep olmuştu.

Etiyopya hükümet sözcüsü, “Eritre delegasyonunun ziyareti, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali’nin Afrika’daki en karmaşık askeri çatışmalardan birini sona erdirme çabaları çerçevesinde gerçekleşti” dedi.

42 yaşındaki Abiy, Nisan ayında başbakanlık koltuğuna oturdu. O zamandan beri, Afrika’nın en kalabalık ikinci ülkesinde 25 yıl içinde benzeri görülmemiş değişiklikler oldu. Bu değişiklikler arasında, Haziran ayın başında yapılan “2000 yılında Eritre ile imzalanan barış anlaşmasını hayata geçirme isteği ve kararlılığını” gösteren ilan ve Uluslararası Bağımsız Komisyon’un sınırların belirlenmesi ile ilgili çalışmalarının sonuçları yer alıyor.

Eritre Devlet Başkanı Isaias Afwerki, Cezayir Anlaşması’nın uygulanması ve iki ülke arasındaki sınırın belirlenmesi konusunda Etiyopya ile barış görüşmeleri yapmak üzere resmi bir heyet gönderme niyetini açıkladı. Isaias Afwerki “Şehit Günü” vesilesiyle yaptığı konuşmada, Etiyopya’yı ziyaret edecek heyetin, gelecekteki çalışmalar için bir plan oluşturmanın yanı sıra, mevcut gelişmeleri doğrudan ve derinden değerlendireceğini söyledi.

Eritre’nin 1993’te Etiyopya’dan bağımsızlığından bu yana iki ülke arasında bir düşmanlık durumu söz konusu. 30 yıl devam eden savaştan sonra, her bir devlet diğerini isyancılara yarım etmekle suçladı. O sıra Eritre isyancıları ve Tigiri etnik halkı Mengistu Haile Mariam rejimini devirmek için güçlerini birleştirdiler. Rejim 1991 yılında düştü.

Yaklaşık iki yıl önce, Haziran 2016’da, iki ülkenin sınırdaki orduları arasındaki silahlı çatışma, 200’den fazla Etiyopyalı askerin ölümüne sebep oldu. Daha sonra Addis Ababa, düşmanı “tam ölçekli bir savaş gücüne” sahip olduğu konusunda uyardı.

Abiy’in Cezayir anlaşmasına saygı göstererek tarihi anlaşmazlığın sayfasını kapatma kararı, uluslararası toplum tarafından memnuniyetle karşılandı. Fakat 2002 yılında Eritre’ye verilen Badme kasabası sakinleri bu kararı reddetti. Aslında Etiyopya, 18 bin Etiyopyalının eski düşmanlarının idaresi altında kalmasından korktukları kasabada bulunan birliklerinin kasabayı terk etmeleri için bir tarih belirlemedi.

Öte yandan, Etiyopya Başbakanı ekonominin kısmen serbestleştirildiğini ve güvenlikle ilgili bira takım düzenlemelerde bulunduğunu açıkladı.
Başbakan Abiy Ahmed Ali, Eritre’ye açılım düşüncesindeki gücünü ve kararlılığını ülkesinin hassasiyetlerini de göz önünde bulundurarak kanıtlamalıdır.

Cumartesi günü, Abiy’in Addis Ababa’daki konuşmasından sonra, büyük bir kalabalığın içinde patlatılan el bombası iki kişinin ölümüne ve 150 kişinin yaralanmasına sebep olmuştu.

Mitingin organizatörlerinden biri saldırıda hedef alındığını söyledi. Ancak yetkililerden durum ile ilgili herhangi bir açıklama gelmedi.