Ermenistan’da binlerce gösterici, ‘Kadife Devrim’ isteyen milletvekili ve muhalif lider Nikol Paşinyan’ın çağrısıyla bir haftadan uzun bir süredir devam eden protesto gösterilerine katıldı.
Eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ı iktidarda kalmaya çalışmakla suçlayan muhalifler, parlamentonun Sarkisyan’ın başbakanlığını onaylamasına tepki gösteriyor.
Bu bağlamda Paşinyan, AFP’ye yaptığı açıklamada, başvurulan mekanizmanın, sivil halk hareketi olduğunu belirtti.
Nikol Paşinyan, “Kadife Devrim, yönetime yönelik değil, tüm devlet kurumlarının Serj Sarkisyan’ın tekeline girmesini engellemek ve polis de dahil halkın elinde olmasını isteyen bir halk hareketidir” dedi.
Ermenistan’da büyük protesto gösterilerinin ortasında başkent Erivan’daki hükümet binalarının girişleri engellenirken, yürüyüşler ve oturma eylemleri düzenlendi.
Protestolar 8.gününe girerken, 20 Nisan’da başkentte yolları kesen 180’den fazla eylemci gözaltına alındı. Yüzlerce protestocu Erivan sokaklarında, ellerinde Ermenistan bayrakları ve ‘Diktatör Sarkisyan’ yazılı pankartlar taşıyarak yürüyüş düzenledi. Ülkenin ikinci önemli şehri Gumri’de de protestocular ana yolları trafiğe kapatmaya çalıştı.
İktidardaki Cumhuriyetçi Parti’nin sözcüsü Eduard Sharmazanov, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Vatandaşların toplanma hakkına saygı duyuyoruz. Ama başbakanın istifasını reddediyoruz” dedi. İnsan Hakları İzleme Örgütü ise ülkedeki keyfi gözaltıları kınadığını duyurdu.
Kafkasya’daki bu küçük ülke, son yıllarda bölgedeki en büyük gösterilere tanık oluyor. Zira parlamento geçtiğimiz Salı günü 2008’den bu yana iktidardaki eski cumhurbaşkanının başkanlığı için oylama yaptı.
Devlet başkanlığı için azami süre olan iki dönemi tamamladıktan sonra istifa eden eski Cumhurbaşkanı Sarkisyan, iktidar partisi tarafından başbakanlığa aday gösterilmişti. Sarkisyan’ın adaylığı sırasında Ermenistan Anayasası’nda değişiklikler yapılmış ve geniş yürütme yetkileri başbakana devredilmişti.
Bu bağlamda 63 yaşındaki Serj Sarkisyan, 17 Nisan’da 77 evet ve 17 hayır oyu ile ülkenin yeni Başbakanı ilan edildi.
Seçimlerin ardından muhalefet, Sarkisyan’ın seçimini ‘halk desteğinin’ bulunmaması dolayısıyla kınarken, Dışişleri Bakanlığı ve Merkez Bankası da dahil 10’dan fazla hükümet binası önünde protesto gösterileri patlak verdi. Ancak iktidardaki Cumhuriyetçi Parti protestoları göz ardı etti.
13 Nisan Cuma günü Erivan’da başlayan protesto gösterileri, Gumri ve Vanadzor başta olmak üzere farklı şehirlere kadar yayıldı. Geçtiğimiz Pazartesi günü Ermenistan polisi, meclis binasına girmeye çalışan göstericileri dağıtmak için ses bombası kullanmak zorunda kaldı. Bu bağlamda Paşinyan’ın da aralarında bulunduğu 46 kişi hafif şekilde yaralandı.
Paşinyan, adaylığı sırasında yapılan anayasa değişikliğinin, 2008 yılından bu yana iktidardaki ve eski ordu komutanı Sarkisyan’ın yönetimde kalması için planlandığını iddia ediyor. Serj Sarkisyan ile herhangi bir bağlantısı olmadığını söyleyen yeni Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan ise geçtiğimiz hafta yemin etmişti.
Yaklaşık bin gösterici, geçtiğimiz Çarşamba günü erken saatlerde Sarkisyan’ın başkentte bulunduğu binaya gelerek, ‘Serj’siz bir Ermenistan’ sloganı attı. Paşinyan ise Erivan Üniversitesi’nde yaptığı bir konuşma sırasında, gençleri kendisine katılmaya çağırarak, “Sizler gençsiniz ve mahkum değilsiniz. Dışarı çıkın ve bize katılın” dedi.
AFP’ye konuşan 26 yaşındaki bir genç, “İnsanlar gerçekten öfkeli. Sarkisyan’ın iktidarına artık dayanamayacaklar” şeklinde konuştu. Öğrenci Irene Davitian da üniversitedeki derslerine, protestolara katılmak için gitmediğini söyledi. Davitian, “Yaşıtlarım, arkadaşlarım ve ben Serj Sarkisyan ve bu hükümete karşıyız. Serj, 10 yıldır iktidarda ve hepimiz onun işe yaramadığını görebiliyoruz” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyetçi Parti’nin sözcüsü Eduard Sharmazanov, ‘sahte muhalefetin gündemi’ olarak nitelendirdiği gösterileri kınadı. İçişleri Bakanlığı da bir bildiri yayınlayarak, gösterileri eleştirdi. Bakanlık, polisin müdahale etmesi halinde protestocuların sorumlulukları üstleneceği konusunda uyarıda bulundu.
Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ermeni mevkidaşını seçimlerdeki başarısı dolayısıyla tebrik etti. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da yaptığı açıklamada, “Ermenistan’daki olayları takip ediyoruz. Her şeyin yasalar çerçevesinde kalmasını umuyoruz” dedi.
Rusya yanlısı olarak nitelendirilen Sarkisyan, ülkesini Moskova tarafından yönetilen bir ekonomik ve gümrük birliği olan Avrupa-Asya Birliği’ne üye yapmıştı.
Bu bağlamda siyasi analist Guillae Vasadze, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Ermenilerin ezici çoğunluğu, siyasi değişiklikler istiyor. Fırsatlar, gösterileri bir devrime dönüştürüyor. Yetkililer halkın taleplerine cevap vermezse, bu devrim gecikmeyecek” ifadelerini kullandı.
Aynı şekilde analist Stepan Svayan da “Gösterilerin hacmi, son yıllarda öfkenin arttığını gösteriyor. Ancak muhalefet, Sarkisyan’ı istifaya zorlamak için siyasi imkanlardan yoksun” açıklamasında bulundu.