Rusya ve Türkiye’nin aracılığıyla Suriye’de Esed rejimi ve muhalifler arasında geçtiğimiz yıl imzalanan anlaşma kapsamında, muhalif grupların 3 yıldır kuşatma altında tuttuğu İdlib’in rejim yanlısı Şii beldeleri Fua ve Kefraya’dan tahliye işlemleri, dün sabah saatlerinde tamamlandı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Müdürü Rami Abdurrahman, AFP’ye verdiği röportajda, “Çarşamba gecesi itibarıyla, 120 otobüsle taşınan 6 bin 900 rejim yandaşı savaşçı ve ailelerinin bölgeyi terk etmesiyle Fua ve Kefraya köyleri tamamen boşaldı” dedi.

Fua ve Kefraya’dan çıkan tahliye otobüsleri, muhalif gruplar ve rejim güçleri arasında paylaşılan Halep’in güneyindeki el-İys beldesine ulaşırken, AFP muhabiri tahliye otobüslerinin güvenliğinin Heyetu Tahriru’ş Şam (HTŞ) savaşçıları tarafından sağlandığını aktardı.

Rusya ve Türkiye’nin arabuluculuğuyla imzalanan anlaşmaya göre, Fua ve Kefraya’daki rejim yandaşı savaşçılar ve ailelerinin tahliye edilmesine karşılık rejim de hapishanelerde tuttuğu bin 500 tutukluyu serbest bırakacaktı. Ancak, SOHR’un çeşitli kaynaklardan edindiği bilgiye göre, rejim tarafından şu ana kadar serbest bırakılan 700 tutuklunun büyük çoğunluğu, son birkaç hafta içinde tutuklananlardan oluşuyor. Esed rejimine bağlı güçlerin, Rusya ve Türkiye arasında gerçekleşen gizli görüşmeler esnasında bu kişileri tutuklayarak anlaşma kapsamına dahil ettiği iddia ediliyor.

Rejim güçleri tarafından serbest bırakılan çok sayıda tutuklu, muhaliflerin kontrolündeki bölgeler yerine rejim bölgelerinde kaldı. Bu durum, tutuklu ailelerinin anlaşma için müzakereleri yürüten muhalif yetkililere baskı kurmasına sebep oldu.

Tutuklu aileleri, anlaşma için hapishaneden çıkarılacak tutuklulara ait bir isim listesi verilip verilmediğini sorguluyor. Tartışmalar devam ederken, Almanya Haber Ajansı’nın (DPA) iddiasına göre, dün gece saatlerinde, dikkat çekici bir gelişme yaşandı. DPA’nın aktardığına göre, rejim güçlerinin salıverdiği tutukluların isimlerini vermek istememesi ve anlaşmaya uymaması üzerine muhalif gruplar, Fua ve Kefraya’dan yola çıkan bazı tahliye otobüslerini durdurdu.

Muhalifler, başka tutukluların da tahliye edilmesini istiyor

Tahliye işlemini yakından takip eden kaynakların verdiği bilgiye göre, muhalifler, rejim tarafından anlaşma kapsamında serbest bırakılan tutukluların, muhalif gruplara bağlı kişilerden değil normal mahkumlardan oluştuğu gerekçesiyle tahliye otobüslerini durdurdu. Muhalifler, otobüslerin devam etmesine izin vermek için rejimden başka tutukluları da serbest bırakmasını istedi.

Edinilen bilgilere göre, şuana kadar Fua ve Kefraya’dan hareket eden 98 tahliye otobüsü rejim kontrolündeki bölgelere geçerken, 20 tahliye otobüsü ise muhalifler tarafından durdurularak geri döndürüldü.

Yerel kaynaklar, anlaşmanın uygulanması için arabulucuların harekete geçtiğini belirtirken, Fua ve Kefraya’dan çıkan 23 otobüs ve tutukluları taşıyan 5 otobüs, yoluna devam etmek için anlaşma sağlanmasını beliyor.

Muhalif kaynaklar, HTŞ ve İran Devrim Muhafızlarının takas için yeniden müzakerelere başladığını aktardı. Reuters’a bilgi veren rejim kaynakları ise müzakerelere Türkiye’nin de katıldığını ifade ederek, HTŞ tarafından 3 yıl önce, İdlib’in İştebrak köyünde tutuklanan bazı Alevilerin de müzakere kapsamına alındığını belirtti.