Etiyopya Hükümeti, Rönesans Barajı’nın yüzde 60’ının tamamlandığını duyurdu. Uluslararası Deneyim Ofisleri’nin devre dışı bırakıldığı ve su tankı ofisine başlandığı yönündeki haberi ise yalanladı. Baraj yüzünden Mısır ile herhangi bir çatışma olması ihtimalini de yalanlayarak, Nil Havzası ortaklarına, çıkarlarına zarar gelmeyeceği konusunda yeniden güvence verdi. Baraj tanklarının doldurulması hususunda esnek bir tavır alınması dâhil, tam bir yardımlaşmanın söz konusu olduğuna dikkat çekti.
Etiyopya Hükümeti Basın ve İletişim Bakanı, başkent Addis Abada’da, ülkesinin, civar devletlerin yararına baraj inşa ettiğini, ayrıca Etiyopya, Sudan ve Mısır’ın 15 Mart 2015’de imzaladıkları ‘İlkeler Deklarasyonu’ sözleşmesine binaen hareket ettiklerini açıkladı. Bu bağlamda hükümetinin, baraj için çalışan uzman komitelerin işlerine müdahale etmediğini, ayrıca teknik raporların gecikmesi ya da erkene alınması hususunda hiçbir baskı yapılmadığını da sözlerine ekledi.
Mısır, Sudan’ın desteklediği baraj yapımının Nil Nehri su kaynaklarına etki etmesinden ve tank dolumu sürecinde bir kıtlığın oluşması ihtimalinden endişe ediyor. Üç taraf, son olarak, Mısır’ın endişelerini hafifletmek adına, çevresel ve ekonomik etkileri de değerlendirerek, çalışmaların 8 ila 11 aylık bir süreçte uygulanması için Fransız BRL ofisine başvuru da bulunmuştu.
Etiyopya Hükümeti’nin önceki açıklamalarına göre, baraj işinin bu yıl tamamlanması ve uygulamaya başlanması bekleniyordu. Ancak Başkan, daha uzun bir süreye ihtiyaçları olduğunu ve inşaatın tamamlanması için 5 ila 6 senelik bir planın oluşturulduğunu söyledi. Başkan ayrıca şöyle bir açıklamada bulundu, “Baraj inşaatı en zor inşaatlardan biri, fakat biz tüm işlemleri tamamladık. Bu süreçte zor merhaleleri atlattık. En kısa sürede işin geri kalanını tamamlamak için de çalışmalarımız sürüyor. Baraj yapımının sonlanacağı kesin tarihi bilememekle beraber, çalışmalarımızı geliştirmeye de devam ediyoruz.”
Elektrik ve Su İşleri Bakanı ve Ortak Üçlü Teknik Komite Etiyopya Başkanı, baraj konusunda Mısır’la karşı karşıya gelmekten kaçındıklarını, iki devlet arasındaki gerginliğin Nehir Devletleri arasında yardımlaşma yoluyla çözüleceğini ve Rönesans Barajı güvenliğinin sağlanmasının 3 devlet arasında ortak bir sorumluluk olduğunu söyledi. Sulama Bakanı ise konuyla ilgili, hükümetin süreç prensibini reddetmediğini, tarafların tüm çıkarlarını geliştirmek koşuluyla baraj inşaatında harcanan sermayeyi geri kazanmak için süreci azaltmaya çalıştıklarını bildirdi.
Diğer yandan, Rönesans Barajı Proje Müdürü Hartum’da yaptığı açıklamada, durumu yerinde öğrenmek için Etiyopya Dışişleri Bakanlığı’nı barajı ziyarete çağırdıklarını ve şu ana dek barajın yüzde 60’ının tamamlandığını söyledi. Hidromekanik ve Elektromekanik çalışmalar dahil projenin birçok parçasının ise tesisata hazır olduğunu sözlerine ekledi.
Etiyopyalı mühendis, barajda depolama işlemine başlanıldığı yönündeki haberleri yalanladı. Nehrin doğal akışına işaret ederek, “Barajı geliştireceğiz, fakat nehir doğal olarak akmaya devam ediyor. Depolamaya henüz başlamadık” dedi.
Mühendis, işi bitirmek için gece gündüz çalıştıklarını da söyleyerek, “Bu iş halkımızın ulusal gündemi haline geldi. Aynı zamanda diğer devletlere de faydalı olacak bir proje. Bu proje, ülkemizin gelişmesi ve geleneksel düşmanımız haline gelen fakirlikle yüzleşmek adına bizim için bir araçtır. Proje, çevre dostudur. Ayrıca, nehirde su akışını düzenlemek, sel riskini azaltmak, deniz yoluyla su kayıplarını azaltmak, barajların operasyonel verimliliğini artırmak, turizm alanını artırmak ve ülkelere ucuz enerji sağlamak açısından Mısır ve Sudan halkına da fayda sağlayacaktır. Sonuçta, Etiyopyalıların bu projesi, hem kendi hem de başkalarının çıkarlarını karşılayacak bir projedir” ifadelerini kullandı.
Bina yapımındaki tekniğin, kalite ve sorumluluk esasına ve devletlerin baraj yapımında kabul ettiği uluslararası standartlara dayandığına dikkat çeken Etiyopyalı mühendis, “Planladığımızı, tasarladığımızı ve inşa ettiğimizi söylüyoruz, kaynaklarımızı nasıl yöneteceğimizi biliyoruz. Tekniğimiz, kalite ve sorumluluk esasına dayanmaktadır. Etiyopya, projesini başkalarına zarar vermek yoluyla gerçekleştirilemez, böyle bir şey mümkün değildir! Zaten, işte bu yüzden, hem kendi hem de başkalarının çıkarlarını karşılayacak bir proje olduğunu söylüyoruz” dedi.
Mısır, barajın, Nil suyunun 55.5 milyon milyar metre küp kadarına etki edeceğinden korkuyor, özellikle de Etiyopyalı yetkililerin, barajın elektrik üretiminde kullanılacağını söylediği zamanda gölün dolduğu yıllarda. Etiyopya’nın baraj için düşündüğü isimle ‘Büyük Rönesans Barajı’, Afrika’nın en büyük barajı olma özelliğini taşıyor, dünyanın ise en büyük ilk 10 barajı içinde yer alıyor. Nil Nehri ana kolu ‘Mavi Nil’ üzerinde bulunuyor ve suyun yaklaşık yüzde 80’inden besleniyor.
Barajın kurulduğu bölge, Sudan – Etiyopya sınırına 20 ila 40 km uzaklıkta. Baraj gövdesinin uzunluğu ise bin 870 metre, yüksekliği ise 145 santimetreye ulaşıyor. Üzerine istasyonların düzenlenmesi ve elektrik üretiminin 6 bin 450 megavata ulaşması bekleniyor Baraj gölü, sudan 74 milyar metreküp depolanan tankın arkasında bin 874 kilometrekarelik bir alana sahip olacak.