Fas’ın Suheyrat kentinde yapılan toplantıda Afrika göç sorunları ele alındı. Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita, Rabat’ın göç sorun çözmek için uluslararası konferans ve forumlarda aktif bir unsura dönüştüğünü belirtti.
Toplantıda konuşma yapan Burita, Fas Kralı 6. Muhammed tarafından sunulan bildirinin, Afrika’da yaşanan göçün doğasına dair eski düşünce ve sahte arka planları parçaladığına dikkat çekti.
Göç dalgaları bölgesel
Yapılan çalışmalar sonucunda Batı Afrika’dan yaşanan sekiz göç dalgasının sadece birinin deniz yoluyla Avrupa ve Amerika’ya gerçekleştiğini söyleyen Burita, göçün daha çok bölgede yaşandığını ifade etti.
Avrupa’ya göç edenlerin yüzde 12’sinin Afrika kökenli olduğunu söyleyen Burita, küresel hareketlerin yüzde 85’inin düzenli ve yasal olduğunu kaydetti.
Etkin bir ulusal politika izlenmeli
Burita ayrıca, Afrika’daki göç durumunun, bölgesel ve kıtasal durumlarla bağlantılı olduğunu, bu nedenle istenilen kapsamlı yaklaşımın, etkin bir ulusal politika, başarılı bölgesel koordinasyona, uygun bir kıta ufku ve tüm taraflar için karlı uluslararası ortaklığa dayandırılması gerektiğini vurguladı.
Suheyrat toplantısı, “Güvenli, Örgütsel ve Düzenli Göç için Global Anlaşma” konulu uluslar arası bir sözleşmenin hazırlandığı bir dönemde gerçekleşti. Söz konusu sözleşmenin 2018 yılında Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edilmesi bekleniyor. Bu bağlamda Burita, Fas Kralı liderliğindeki bu girişimin, Afrika’nın gelecekteki uluslararası yardımlara iyi hazırlanması, ortak bir tutum takınmasını ve uluslararası alanda savunulmasını sağlayacağını belirtti.
İkinci bir toplantı daha düzenlenecek
Burita, düzenlenen bu ilk toplantının hükümet, sivil toplum, yerel, bölgesel ve uluslararası anlamda Afrika’daki tüm taraflara ve girişimlere açık gayri resmi bir istişare forumu olduğunu belirtti.
Afrika Birliği ülkeleri Dışişleri Bakanları düzeyinde ikinci bir toplantı daha düzenleneceğini açıklayan Burita, “Bu toplantı, Afrika Birliği’nin bir sonraki zirvesinde Fas’a sunacağımız stratejik vizyonun hazırlanmasında herkesi dinlememize ve buna dâhil etmemize imkân sağlayacak” dedi.
Burita, Afrika Birliği Başkanı ve Gine Cumhurbaşkanı Alpha Conde’ye Fas Kralının göç alanlarında Afrika koordinasyonuna önderlik görevine hazır olduğunu belirtti. Bu bağlamda Kral 6. Muhammed’in geçtiğimiz temmuz ayında Afrika zirvesine ön belge sunduğunu ve Ocak 2018’de yapılacak olan Afrika Birliği Zirvesi için çalışmaların geliştirmesi ve kapsamlı bir vizyonun sunulması sözü verdi.
“Göç ve sığınma konularında özel bir politika”
Fas Dışişleri Bakanı, bu görevin üstlenilmesinde Afrika Birliği başkanlığı tarafından Kral 6. Muhammed’in seçilmesinin, bu alandaki Fas öncülüğünün Afrika düzeyinde tanınması anlamı taşıdığını söyledi. Fas’ın 2013 yılından bu yana göç ve sığınma konularında özel bir politika benimsediğini ifade eden Burita, vbunun 22 bin Afrika göçmeninin durumu hakkında ilk aşama olduğunu belirtti. Göçmenlere ikamet kartı sağlanıldığını, işgücü piyasasına, eğitim ve sağlık alanlarına entegre edildikleri ve on binlerce göçmen ve mülteciye de yarar sağlayacak olan ikinci aşamanın uygulandığını kaydetti.
Göçmenler, ötekileştirilmekten muzdarip
Öte yandan BM Uluslararası Göç Özel Temsilcisi Louise Arbour da, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, göçmenlerin insan haklarının korunması konularındaki eksikliklerin bir an önce giderilmesi gerektiğini vurguladı. Bu eksikliklerin soyut olmadığını söyleyen Arbour, yasal konumlarına rağmen birçok göçmenin bu eksikliklerin yansımalarından muzdarip olduğunu kaydetti.
Arbour, 2018 yılında BM tarafından kabul edilmesi beklenen “Güvenli, Örgütsel ve Düzenli Göç için Global Anlaşma” taslağının önemine de dikkat çekerek, insan haklarının herkes için olduğunu vurguladı.
Kabili’den koordinasyon çağrısı
Gine Güvenlik ve Sivil Savunma Bakanı Abdul Kabili Kamara halihazırda Afrika Birliği Başkanlığını da yürüten Devlet Başkanı Alpha Conde adına yaptığı konuşmada, “Göç meselesi, tüm ülkelerde tam bir koordinasyonun yanı sıra konuyu tüm boyutlarıyla kapsamlı şekilde ele alan proaktif bir bakış açısı gerektiriyor” dedi.
Kamara ayrıca, göç tedbiri politikasında Fas modeline de değinirken, hukuki statülerinin belirlenmesi aracılığıyla güney Sahra’daki Afrikalı göçmenlerle insani ilişkilerde bulunulduğunu ve Fas toplumuyla entegrasyonlarının kolaylaştırıldığını belirtti.