Fas hükümeti, kalkınma projelerini başlatma konusunda vaadini yerine getirmemesi nedeniyle, pazar günü Cerada’da başlayan protesto gösterilerini bastırmada yetersiz kaldı. Gösteriler hızla yayılırken halkın taleplerini karşılama konusunda hükümetin ciddiyetini sorgulayan sloganlar atıldı.

Cerada’daki aktivistler, Fas Başbakanı Saadeddin Osmani’nin, geçtiğimiz cumartesi günü sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile yaptığı toplantıya katılmama kararı aldı.

Fas Tarım, Balıkçılık, Kırsal Kalkınma, Su ve Orman Bakanı Aziz Ahnuş, halkın ‘basit ve meşru’ olarak tanımladıkları taleplerinin karşılanması için pazartesi günü yeni protesto yürüyüşünün yapılmadığını dile getirdi.

Cerada kasabasındaki aktivistlerden Muhammed Kasimi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, bu akşam bir araya gelecek olan hareket komitesinin, ‘protesto gösterilerine devam edip edilmeyeceği ya da askıya alıp alınmayacağına’ dair karar vereceğini ifade etti.

Başbakan, kapsamlı bir program geliştirdikleri belirtti

Aktivistler, Osmani’nin vaatlerini ‘sadece geçici bir çözüm’ olarak tanımlayarak, hükümetin bölgedeki kömür yataklarını sömüren yolsuzluk lobilerine karşı koyma cesaretine sahip olmadığını ifade etti. Osmani, hükümetin, Cerada sakinlerinin yararına acil uygulanacak bazı kararlar aldığını ve gençler için istihdam sağlayacak bir sanayi bölgesi kurulması dahil, bölgenin kalkınması için kapsamlı bir program geliştirdiğini vurgulamıştı.

Osmani, yasal gereklilikleri ihlal ederek, doğal kaynakların sömürülmesine ilişkin tüm lisansların derhal geri çekileceğini de sözlerine eklemişti.

İlk kıvılcım madendeki ölümlerle başladı

Bunun üzerine, kömür madenlerinde çalışan iki kardeşin ölümü ve benzer şekilde başka ölüm haberleri de gelince, Cerada’daki protesto gösterilerinin ilk kıvılcımı başladı. Fas, son aylarda farklı bölgelerde özellikle de Hoceima’da, Zagora ve şimdi Cerada’da olduğu gibi toplumsal protesto dalgalarına şahit oldu.

AFP’ye açıklama yapan siyaset uzmanı Muhammed Zarif, Fas’ın, son on yılda diğer şehirlerdeki benzer protestolardan haberdar olduğunu söyleyerek, 2007’de Sefrou şehrinde artan gıda fiyatlarına karşı, 2005 ve 2009 yılları arasında da Sidi İfni ve Bourfa’da kalkınmanın gerçekleşmemesi nedeniyle geniş çaplı protesto gösterileri düzenlendiğini bildirdi.

Bununla birlikte, son on yılda düzenlenen ve şu an Cedara’da gündeme gelen protestoların, 1980’lerdeki şiddetli protestolarından farklı olduğuna değinen Zarif, “Ekonomi modelinin gözden geçirilmesi, kurumların demokratikleşmesi ve özgürlüklerin genişletilmesi de dahil olmak üzere, yeni siyasi yöntemlerin gelmesi gerekiyor” dedi.