Kuveyt: Mirza el- Huveylidi
Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte dün Kuveyt’le artmaya devam eden krize yönelik yeni bir karara imza attı. Şubat’tan bu yana yürürlükte olan ve Filipinli işçilerin Kuveyt’e gitmesini yasaklayan, düzenlemenin kalıcı hale getirileceğini bildirdi. Kuveyt’teki on binlerce Filipinli işçinin de derhal ülkeye dönemsini istedi.
Filipinler Devlet Başkanı’nın dün yaptığı açıklamayla Manila yönetimi, Kuveyt’teki işçi haklarını düzenleyen anlaşmayı kenara kaldırdı. Duterte konuşmasında Kuveyt’e gerçekleştirmeyi planladığı ziyareti de iptal ettiğini belirtti. Söz konusu ziyarette bu anlaşmanın imzalanması umuluyordu.
Duterte söz konusu anlaşmayı imzalayıp imzalamayacağına yönelik sorulara, olumsuz cevap verdi. Filipinler Devlet Başkanı, Singapur’daki Güneydoğu Asya Liderleri Zirvesi’nin dönüşünde yaptığı açıklamada “Filipinlilerin çalışmak üzere özellikle de evler yardımcı olarak Kuveyt’e gitmesine bundan sonra kesinlikle izin verilmeyecek” diye konuştu. Kuveyt’in Filipinli işçiler yerine Çin veya Japonya gibi diğer ülkelerden işçi bulabileceklerini söyledi.
Duterte sözlerinin devamında Kuveyt’teki Filipinli işçilere seslendi:
“Sizden ülkenize dönmenizi rica ediyorum. Hükümetiniz yeniden dönmeniz ve yerleşmeniz konusunda size gereken yardımı sağlayacak. Ulusal duygularınıza, aile ve vatan sevginize sesleniyorum.”
Kuveyt güvenlik güçleri geçtiğimiz 6 Şubat’ta bir Lübnan vatandaşı ve Suriyeli karısının Kuveyt’te kaldığı evlerindeki buzdolabında yaklaşık 2 yıldır kayı olan kayıp Filipinli bir hizmetçi olan Joanna Demafelis’in cesedini bulmuştu. Olayın ardından Filipinler ile Kuveyt arasında gerginlik yaşanmıştı. Kuveyt mahkemesi içinde bulunduğumuz nisan ayı başlarında Lübnan uyruklu bir kişiye ve Suriye uyruklu eşine Demafelis’in ölümünden sorumlu tutularak gıyabi idam kararı verdi.
Manila, Filipinler’in çalışma koşullarını iyileştirmek ve kamu yararının korunmasını sağlamak amacıyla Kuveyt ile bir anlaşmaya varmak için müzakerelerde bulunuyordu. Ancak Kuveyt Dışişleri Bakanlığı, 25 Nisan’da Filipinler’in Kuveyt Büyükelçisi Renato Pedro Ovila’yı ‘istenmeyen adam’ ilan etmesi üzerine ilişkiler gerilmişti.
Sosyal medyada Filipinli hizmetçi kadınların evlerden Filipinler Büyükelçiliği’ne ait diplomatik araçlar tarafından kaçırıldığına dair görüntülerin yayımlanması üzerine diplomatik kriz daha da büyümüştü. Manila tehdit konusunda katı önlemler alacağını belirterek özür dilemişti. Ancak Kuveyt’ten yapılan resmi açıklamalara göre Kuveyt’te güvenlik misyonları için gönderilen ekiplerin listesini ulaştırmak da dahil üzerine geri kalan konuları yapmadı.
Filipinler’in Kuveyt Büyükelçisi yaptığı bir basın açıklaması sırasında, bir aydan fazla bir süredir Filipinlileri ‘kurtarma’ operasyonları yaptığını itiraf etmişti. Ancak Filipinli yetkililer, Filipinler Dışişleri Bakanlığı’nın Kuveyt’teki büyükelçiliğine takviye gönderdiğini vurguladı. Takviyenin Kuveyt’teki evlerde çalışan 7 ekipten oluştukları bildirildi.
Kuveyt ülkesinde Filipinler Büyükelçiliği’ne ait bir acil ekibin Filipinli çalışanların haklarının ihlal edilmesi iddiasıyla Kuveytli işverenlerinin evinden kaçırmasını taciz olarak nitelediğini belirtti.
Kuveyt hükümeti, 25 Nisan’da Filipinli Büyükelçi’den ülkesini bir hafta içerisinde terk etmesini talep etti. Manila’da bulunan kendi büyükelçisini de istişare için geri çağırdı.
Duterte gazetecilere yaptığı açıklamada, “Özellikle de ev çalışanları istihdam edilemeyecek. Vatandaşlarımın ulusal duygularına sesleniyorum. Yoksulluğumuzu görmezden gelerek ülkenize geri dönün. Birlikte yaşayacağız. Ekonomimiz iyi durumda, çalışan eksiğimiz var” diye konuştu.
Duterte, Kuveyt’ten dönen vatandaşlarının Çince ve İngilizce öğretmeni olarak çalışabileceklerini açıkladı. Gerçek arkadaş olarak nitelediği Çin ile ilişkilerin geliştirilmesine atıfta bulundu. Ayrıca Kuveyt’ten ‘intikam’ alınmayacağını ülkeye yönelik olumsuz bir tavır takınılmayacağını belirtti.
Kuveyt’te yaklaşık 262 bin Filipinli işçi var. Manila Dışişleri Bakanlığı’na göre söz konusu çalışanların yaklaşık yüzde 60’ı evlerde hizmetçi olarak çalışıyor. Ayrıca 2 milyondan fazla Filipinlinin Körfez ülkelerinde çalıştığı belirtiliyor. Yaklaşık 10 milyon Filipinli yurt dışında çalışıyor ve her yıl ailelerine gönderdikleri paradan ülkelerinin ekonomisine milyarlarca dolar sağlıyor. 2017 yılı istatistiklerine göre bu gelirler ülke ekonomisini 28 milyar dolardan fazla destek sağladı.