Ramallah/Kefah Zebun
Filistin yönetimi, Çin Barış Girişimi’ni, ‘Yüzyılın Anlaşması’ olarak bilinen ABD barış planının yerine iyi bir alternatif olarak sürdürmek istiyor.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın Dışişleri ve Uluslararası İlişkiler Danışmanı Nebil Şas, yaptığı açıklamada, “Filistin Yönetimi, ‘çok taraflı uluslararası bir çözüm yolu sunacağını’ düşündüğü Çin Barış Girişimi’ni bir kez daha memnuniyetle karşıladı” dedi.
Taraflardan önemli açıklama
Nebil Şas, Filistin, Araplar ve uluslararası toplum tarafından reddedilmesi sebebiyle çöktüğünü söylediği Yüzyılın Anlaşması’na alternatif olarak geçtiğimiz yıl başlatılan Çin Barış Girişimi’ni desteklediklerini ifade etti.
Çin’in Filistin nezdindeki Temsilcisi Yang Wei Go, yaptığı açıklamada, ülkesinin bölgede kapsamlı bir barış sürecine dikkat çekmek için dört noktadan oluşan barış girişimini yeniden başlatacağını söyledi.
“Önemli ve özel fikirlere sahibiz”
Wei Go yaptığı açıklamada, “Çin Barış Girişimi, Yüzyılın Anlaşması başlığı altındaki ABD planından önce dile getirildi. Çin uluslararası meşruiyete dayalı bu barış girişimine olan bağlılığını sürdürüyor. Önemli ve özel fikirlere sahibiz. Bu fikirlerin, Ortadoğu’da barışı getirecek etkiye sahip olduklarına inanıyoruz. Çin, Ortadoğu’da kalkınmayı ve barışı teşvik etmek, savaştan uzak bir insan topluluğu oluşturmak için çabalamaya ve barış sürecinde yapıcı ve olumlu bir rol oynamaya devam edecek” dedi.
Bağımsız bir Filistin vurgusu
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping geçtiğimiz yaz bu barış girişimi başlatarak, başkenti Doğu Kudüs olan, 1967 sınırları içerisinde bağımsız bir Filistin Devleti kurulması ve iki devletli çözümü destekleyen bir barış planı sundu. Girişim, İsrail yerleşim birimlerinin inşası da dahil, herhangi bir tek taraflı eylemin derhal durdurulmasını ve sivillere yönelik şiddeti önlemek için acil önlemler alınmasını gerektiren ‘ortak, kapsamlı ve işbirlikçi güvenlik’ kavramını destekliyor. Aynı zamanda, barış görüşmelerinin daha fazla gecikmeden yeniden başlaması, barışı teşvik edecek tedbirlerin geliştirilmesi için uluslararası çabaların koordinasyonu ve Filistin ile İsrail arasındaki kalkınma ve işbirliği ortaklıklarıyla barışın desteklenmesini de içeriyor.
Çin’in çabaları İsrail tarafından dikkate alınmadı
Filistinliler Çin Barış Girişimi’ni memnuniyetle karşılarken, İsrail, bu girişimi dikkate almadı. ABD yeni bir barış planı başlatmak için taraflarla istişarede ederken, ABD ve Filistin Yönetimi arasındaki ilişki, Washington’un Kudüs tutumu sebebiyle daha da kötüleşti.
Filistin yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump’ın, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak ilan etmesi sonrasında ABD yönetiminin artık tarafsız ve dürüst bir arabulucu olamayacağı gerekçesiyle ilişkilerini kesti.
Mahmud Abbas, Pazar günü yaptığı açıklamada, Yüzyılın Anlaşması’nın geçersiz olduğunu bir kez daha yineleyerek, “Arap kardeşlerimizin de bize Yüzyılın Anlaşması’na karşı olduklarını garanti ettiklerini vurgulamak istiyorum. Ayrıca, Avrupa, Asya, Afrika ve dünyanın dört bir yanında, Yüzyılın Anlaşması’nın kabul edilebilir olmadığını fark etmeye başlayan ülkeler var” dedi.
“Filistin, ABD’ye yönelik tutumunda kararlı”
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Genel Sekreteri Saib Ureykat, dün, Filistinlilerin Amerikan planını reddetmesinin sebeplerini açıkladı. Ureykat, “Filistin Devleti, ABD’nin dikte ettiği planları reddetme konusundaki tutumunda kararlı. Çünkü bu plan, iki devletli çözümü ve Filistin halkının uluslararası hukuk ve meşruiyet ile güvence altına alınmış tarihi haklarını azaltmayı hedefliyor” şeklinde konuştu.
Ureykat, ABD’yi, Kudüs’ü ve mülteci dosyasını müzakere masasından kaldırmak ve Filistin Yönetimini zayıflatmaya ve değiştirmeye çalışmayı planlamakla suçladı.
Filistin halkının uluslararası koruma altına alınması, Devlet Başkanı Abbas’ın barış girişiminin desteklemesi ve Filistin Devleti’nin tanınması için mekanizmaların hızlandırması çağrısında bulunan Ureykat, İsrail’in Filistinlilere karşı işlediği suçlardan sorumlu tutulması gerektiğini vurguladı.
Ureykat’ın bahsettiği Mahmud Abbas Barış Girişimi, Çin Barış Girişimi’ne yakın bir yapıda. Girişim, uluslararası bir barış konferansına dayalı, yeni barış müzakerelerini sürdürecek uluslararası bir mekanizma ile belirli bir zaman dilimi içerisinde sonuçlanan, tarafların tek taraflı eylemlerini durdurmasını gerektiren bir yapıya sahip. Bununla birlikte Abbas, ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul etme kararını, şehrin statüsü belirlenene kadar geri çekmesini istiyor.
Filistinliler Çin Barış Girişimi’ni destekliyor
Filistin Devlet Başkanı Abbas daha önce de Rusya ve Avrupa ülkelerini bu girişimi kabul etmeye ve barış konferansı düzenlemeye ikna etmek için çalıştı. Ancak bu ülkeler Abbas’a ABD’yi görmezden gelmemesini tavsiye etti. Abbas, Washington’un uluslararası çerçevede bu girişimin bir parçası olması gerektiğini kabul ederken, ABD planında hiç kimse barış konferansı çağrısında bulunmadı.
Bugün Filistinliler, Çin Barış Girişimi’nin ABD planının yerini almasını ve Abbas planının kabul edilmesini umuyorlar.
Nebil Şas, “İşgali sona erdirmeyi garanti edecek, 1967 topraklarında, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulması için gerekli yeni uluslararası mekanizmanın kurulmasına kadar istikrarlı bir şekilde devam etmemiz gereken bir yüzleşme dönemimiz var” ifadelerini kullandı.